Jiel ‚Venus‛ blägik
Visit balid oba, ven ilükömob ini ‚Paris‛, ätefon hifleni obik: ‚Cyril Beaume‛. No ikolkömob omi dü yels mödik. Istudobs kobo in el ‚Sorbonne‛, pos atos vegams obsik idistikons. Om, boso monemik, idedietom oki löliko vobode literatavik okik; ob imutob lasumön cali neflagiälik tidala in bal provinazifas tio smalikas obsikas. Om ädutom nu lü lautans mu sevädiks ä sekaliegiks dramatas in ‚Paris‛, ämatom ko jiliman pälöföl ela ‚Comédie française‛ ed äbelödom in el ‚Rue Elysée Reclus‛ viladi magifik, in kel vobots mu difiks lekana Fransänik, pänots fa ‚Corot‛, ‚Fromentin‛, ‚Chabas‛, skulturots fa ‚Rodin‛, ‚Denis Puech‛, ‚René de Saint-Marceaux‛ e kolet pivälöl lebukas jerabiko pitanädölas lautanas klatädik e nutimikas äjafons züädi stilik jöna sublimik.
Du äseadobs in studacem mu nätimik omik, kö stanalampad geilik po söf di ‚Chesterfield‛ ävivon svieti redagoldik zü kaps obsik ed äspikobs dö studüp kobik obsik, benosek literatavik omik, jimatan omik, ‚Cyril‛ pävokom süpiko leni telefonaparat.
Älöbunom vifiko, e, du ägolom da cem, äsagom obe love jot okik: „Atos obinon ‚Gaby‛: jimatan obik; ün paud ai latoenof dü timül obi: vimäd voma ebo ematiköla,“ äsäkusadom oki äsmililölo. „Säkusadol sio bosilo obi, vo-li? Sumolöd vüo zigari! binons in layet telid, in flan nedetik penamataba obik.“
Älöädob ad ledunön vüdi omik, ab, va ob no elelilob gudiko omi, u va om epölom pö jon, no ätuvob in layet, keli ämaitirob, zigaris ab vomapöträti vemo patiki in frem mahunik dofik pifremöli. Äbinon magod jidanüdana lofüdänik, voma lunedik snekasümik, labü logot vemöfiko dofik, ab labü jön so jänälik, das ob löliko ijäfälöl me logam pöträta lekanaviko pipänöla, no älilob, das ‚Cyril‛ inükömom dönu ini cem. Äjekob, ven älilob vögi omik küpädiko fäkiki näi kap obik: „Binof jönik, vo-li?“
Ästanom po söf di ‚Chesterfield‛, ed älabölo kubitis okik su bäkastutöm e däblegikölo love jot obik, älogetom drimäliko lü pöträt.
Ägidükob obi, äplänob, vio ireafon ini nams obik e vio ob, pijänälöl dub keinot jänälik, ijäfälikob pö logam ona.
Ädunom jästi refudik. „No begolöd säkusadi! Suemob osi so vemo gudiko. Binos bemagiv ot, kel äsestralon de of it.“
„No binof jimatan olik, vo-li?“
„Nö! o nö! Vilob bo seimna konön ole jenotemi et. Binos semikna pro ob fred lügik ad stebön pö memamagots vönädik et, pö dols vönädik. Dalilolös!
Äbinos ün 1906 - memoböd gudiko! - si! ün 1906. Äbinob in ‚Monte-Carlo‛ demü dönuamaplägs de ‚Esther‛, kela balidbitid öjenon in ‚Monte-Carlo‛. Ojonob onu seimna ole däsinotis teatadekoratas mu magifikas, kelis söl: ‚Visconti‛: lekanan gütik sevädik äpänom pro el ‚Esther‛ obik. Älotedom in ‚Hôtel des Colonies‛, ed us, pö fided stimü ‚Massenet‛ älogob balidnaedo ofi, eli ‚Nadia Gouniowsky‛: jikanitan Rusänik, kel äplösenof rouli de ‚Cléopatra‛ in lop mastala gretik. ‚Massenet‛ äjonodom obi ofe, ed äbinob sunädo so sumätöfü kein bemagivöl jöna slavik glumidik ofa, das ün neit et, neit luimülik dofablövik ko stels flamülik di ‚Rivière‛ in spiret süpiko äsüiköl äbekanitob jöni klänöfik ofa. Äsedob ofe poedotis obik, ed ün del fovik ägetob vüdi ad visitön ofi in vilad ofik. Ävilof danön pösodiko obi.
Ägetedof obi in cem löliko in stül morik pimöböl, kel äfomon züädi benöfik pro jön foginänik ofik.
Äbinof löliko in klotem blägik, älenlabof klotemi sadinik blägik, kel äzüon nabiko glimiko koapi lunedik blegülovik ofik, ed in logod nesmufo niedik ofik, ve kel herem neitablägik ädolagon vefalieno, logs mügdalafomik veluvo blägiks ofa äsümons ad gufurs nenlestabik dagik.
Älütenükof obe namis lunedik feinik bofik oka. „O mastal digik! kio ezadidol ed efäkükol obi...!“
Du äspikobs in cem lüxüödik ko möbs blägik glimik ko nakar penüseitöls lunüpiko dö vobod obik, dö bitid onu kömöl de el ‚Esther‛ obik, dö benosek de plösen sublimik ofik ela ‚Cléopatra‛, älügivof obe ko jästs keinik namas lunedik okik in bovüls largentik feinik tiedi blonik Rusänik, äkanitof me vög glorik okik, du ädugedof oki it su göbapianod, lidis fäküköl fa ‚Massenet‛, ‚Debussy‛, ‚Ravel‛,......
E ven ämogolob, äpromof obe, das ökomof in lojad obik pö balidbitid de ‚Esther, princesse d'Israël‛.
Äbinob brietülik sekü läb; in nesufäd spetätüköl ästebedob deli balidbitida.
Äbinos soar neglömovik. Lüxüöd teatadekoratas lofüdänik, plösen mastik lekananas gudikün ela ‚Théâtre Antoine‛, mens gütöfik in lecem e näi ob, in lojad obik, as pasionaflor dofik maged magifik de ‚Nadia Gouniowsky‛. Ko stäat stilik ästunidob profüli nesmufo niedik feinik ofa, kel ätaädon japiko ta siem vidik häta blägik gretik ofik, kel äbinon boso slobiko su herem blägik vefedik, lieni nendöfiko blegiki särviga ofik, blöti ofik, kel äsvelon dis maifod dibiko pisekötöli klota tüülik blägik ofik, len kel pär rosadas: ‚La France‛ sofiko yelovikas ästuton, klöpöfüli bradas ofa, e jästis keinik namas feinik ofa.
E pos süf lätik, ven ‚Legrand‛: hidramatan balid ästepom föfio ed änunom ko vög sonorik: „O läds e sörs! dramat, keli elabobs stimi ad plösenön oles, pelauton fa söl: ‚Cyril Beaume‛,“ ägleipof zänodü stimod lanälik publüga namis bofik oba ed äspikof nelaodiko ko vög fäkik: „O flen obik! kio binob pleidik tefü ol!“
Ün soar et äbelifob benoseki jönikün obik.
Äsänedobs in ‚Hôtel des Colonies‛ ko flens, dramatans e stunidans aniks. Säned lafacalöfik, kel äblebükon obis de od peteilölis, äbinon tom pro ob. Ibä nämäd netaetovik - äkonof latikumo, das i of älabof senäli et - ätirädon kobio lanis obsik. Isagobs ode nosi, no vöd bal zada ikömon love lips obsik, ab logs obsik äsukons ai dönu odis me loged mu leladöfik, kel äjonon fuli ladälas obsik.
Fin säneda ün neit tüi düp telid, äsümedon lelivükam... Äspidob lü of, e du äyufob ofi pö züükam soaramäneda vidik, äsgaob nelaodiko draniko: „Golobsöd futo domio, o ‚Nadia‛! ün neit godöfik!“
Älülogof obi ko loged stralöl.
„Si! golobsöd futo, o ‚Cyril‛! golobsöd futo ün neit lejönik!“
Ed ägolobs nevifiko seilölo da stil blövik neita, ün neit me stels pibesovöl, lifik dub rosads storditöl sofiko kledöls, kels älunidilons valöpo in dag neita, liföl dub kanit löfidik mela, kel dofablöviko ed äs largent änidülölo ävefon lü jol blegik ko pams fänöl onik, küpräds dremik onik, kels ätaädons äs flams blägik ta sil vidik. Sailanafils latik anik äslifons äs böds vietik ko flitäms pistäänüköl klänöfiko e nentoniko dub neitavien lü horit dagik.
Ätakobs fo balutastutöm maboinik vietik. Äzüükob bradi obik züi zekoap ofik; ästutof me kap okik poloveo ta jot obik.
Täno äspikob: „O löfäb! senälobs so vemöfiko sofi, jöni neita benöfik ä zadika at, bi lelöfobs odi, vo-li? bi lads obsik sekü lelöf dremöls suemons nenfini blövik neita godöfik at.“
„O ‚Cyril‛!“ Atos ätonon äs luvokäd dola.
„O löfäb!“
„Binos fop ad lelöfön obi.“
„Kikodo-li?“
„Bi obinol man neläbikün, kel dabinom.“
„Klu no lelöfol-li obi?“
„O ‚Cyril‛!“ Nu atos äbinon äs löfül. Logs ofik älebegons, e ko mud ofik ta lips obik, äsagof nelaodiko: „Viloböv, das neit at odulonöv ai.“
Delis, kels äsökons, äbelifobs äsä in drim, in drim milagik läba litik, love kel jad te bal ädabinon: lesiam ai dönu gekömöl ofik, das of neai ökanoföv binön jiobikan, e das lelöf obsik äbinon fop. Ab ven äsäkob draniko ofe kodi, älemufükof kapi okik, ed ädönusagof ai: „Binos nemögik“.
Suvo äkanof i logön lunüpiko ä leladöfiko lü ob, ed äsagof me vög dremöl: „O ‚Cyril‛ pöfik obik! kio oliedol semanaedo!“
Ab kod lüga ofik äblebof pro ob klän nedaseivovik.
Lelöfadrim obsik ädulon jü fin säsuna. Täno pos del, ün kel of vemöfiko paelik ko notodot mu lügik in logs okik e ko zad tio pätelöl no ilüvof nili obik, e ko löfül äsvo äyümof oki leni ob, äsvo äbinof dredik, das lif öteilonöv obis, äsagof nelaodiko: „O ‚Cyril‛! spetob oli asoaro pos bitid in cem morik,...“
Ägolob tü düp degbalid lü vilad ofik, ed ästebedob in cem lafadagik, kö stanalampad geilik su disstütot peködöl ästäänükon svieti klänöfik love tapeds Pärsänik goldakölik. Äseidob obi sui söf me sadin grünik pekövädöl, ästutob feniko sekü spetät nesufovik poloveo in kusens molik, ed älogob disipiko züo in cem spadöfik.
Möbs blägik glimik ko nakar penüseitöls älabons litaglimis reinabobakölik; körten tüülik fo fenät maifik äsä dub nam nelogädik pämufüköl ämufon klänöfiko nevifiko; ämaifikon ed äkoedon logön gadi dub mun bundano pilitüköli, in kel rosads vietik kledöl älunidilons, e pams geilik äfänons ta sil dofablövik. Stel soalik äflamülon sus küpräd lunedik. Smel boso storditöl mabara ävebon da cem.
‚Sonia‛: cemajidünan Rusänik äkömof nennoido ninio, äblinof Jampänavini, zigarülis ed äsagof nelaodiko: „Läd okömof sunädo,“ ed änepubof dönu.
Stil ävedon teifülik. Bos lügadramatik, as bümal mifäta, äteifülon luti. Lad obik äpebon mu vemo.
Ab süpiko, blinölo säspetäti, se cem miedöl pianodamusig nelaodik ätonon in stil neita. Yanakörten vetik binü trib grünik äseaikon, e ta pödaglun vamik veluvasümik maged lunedik blegülovik ela ‚Nadia‛ piklotöl as ‚Cléopatra‛ äsüikon.
Ävebof föfio ko brads niedik pitovöl äs florakauls, ed ädanüdof, äsä nog neföro ilogob, danüdi lofüdänik sovadik pö musig luimülik de ‚Massenet‛. Da glätapärlats grünagoldiko glimöls, kels älagons noidedölo de hips ofik, lögs niedik lunedik ofik änidons; löpakoap tio nüdik ofik äliton äs nif niedik in lafadag; jals goldik glimik magifiko piködöls smaragoinagrüniko flamülöls ätegons dögis ofik; snabäd snekafomik goldik äkrugikon da herem blövablägik vefik; smaragain gretik äliton sus flom ofik. Veal dulogamoik[1] äkrugikon spiralafomiko zü koap ofik ed ävebof po of äs lefog voaliko vietik.
Danüd ävedon ai sovadikum. Äjutedof ve ob äblegikölo foloveo ko logod paelik okik nilü obik. Smilil dafredüköl äslifon zü lips ofik. Musig ätonon fulikumo. Äsävilupof oki se veal nifik pärlats goldagrünik äslifons noidedölo de hips ofik, jüs pö finakakords lütonöl, koap niedik ofik in tenikam lunedik e ko brads pitovöl äsüikon in neit blövik äs vasod vietamaboinik Grikänik, e, du lips ofik äsagons nelaodiko: „O ‚Cyril‛! viloböv, das neföro oglömol neiti at,“ äslifof ini brads ledesirik oba...“
‚Cyril Beaume‛ äseilom dü timül. Notodot fäkik äbinon in logs omik. Nam omik, kel äluröbon love logod omik, äjonon dremi pülik. Ed älaispikom: „Si! ven ob, no nog äkanöl suemön läbi levemik obik, ävilob visitön ofi ün del fovik, idetävof. In pened däsperik äleditf de ob, ed äkonof, das of: jinihiliman älaböl sekü yul bludik bligi ad vinditön fate okik, kel ideadom nendöbo as xiläb in Sibirän, ämutof detävön. Säditretamed no ädabinon, no äviloy säbligön ofe yuli ofik: if öbliboföv, no te lif ofik, ab i obik ai öriskädonsöv, bi pötädonsöv dub nams vinditöl volutanas. Däsperiko äsökob ofi. Dü muls kil ebinob in Rusän, sogü flen obik lelegäta Fransänik in ‚Petrograd‛ älifädob timi obik me vestigs nensekik. Balikos, keli älelilob, äbinon, das isevob ofi me teatanem ofik. Nem lönik ofa äbinon nesevädik. Nuns in delagaseds dö nihilimans, voms, kels päxilofs lü Sibirän, kels pästrupofs in fanäböps, kels päjütodeidofs in yads glumidik, älienetükons obi. Ob e lanöfo e koapo ibreköl ämutob gegolön lü Fransän. Yeli bal älifädob in taked benüköl in pürenens. Pianiko saunikam äkömon, pö ob vobiäl ädönulifikon.
Pö bitid dramata nulikün obik, in kel äplösenof lerouli äseivob jimatani obik. Älabof senöfi vomöfik so feiniki, äkosgolof obi ko ladäl so go suemöl, das ob äsenälöl, das ötuvob pö of trodi e takedi, äsäkob ofe ad vedön jimatan oba. E trodi e takedi etuvob: binob lölöfiko läbik.“
„Ab if ogekömoföv-li seimna,“ äsäkob nelaodiko.
Älüogom obi ko loged stralöl.
„Si! if ogekömoföv seimna,...“ ädönuom.
Ab täno lit äkvänikon dönu in logs omik, e ko jäst noöl äsagom: „No kredob milagis. E zuo debob ele ‚Gaby‛ dani so mödiki, das no kredob, das olüvoböv föro ofi...“
Tü timül et yanakörten ämufon e fo pödaglum veluviko redik äsva dub fil äglutöl vomamaged fäkükölo jönik ästanon, piklotöl in soaramäned blägaplädik veitik, kela kolet vidik löstanöl nog äpluükon niedi logoda feiniko pifomöla ofika, niedi särviga klöpöfülik ofik, e kel äfremon blägiko heremi redablonik, kel änidon äs lehät goldik. Älülogof eli ‚Cyril‛ ko loged lelöfa vemik, ko smilül zadik zü mud senöfik ofik.
‚Cyril‛ äkosstepom ofi, äkidom nami ofa, ädugom ofi lü ob ed äsagom: „Jiatan binof ‚Gabrièle‛: jimatan obik.“
Se Volapükagased pro Nedänapükans 1955, Nüm: 1, Pads: 1-4, Nüm: 2, Pads: 5-7.
NOETS. (Vükifonät)
- ↑ Jiniko bükapök; pla: dulogamovik.