Jank a Hanka
| nadpis | Jank a Hanka
|
|---|---|
| lěto | |
| žórło | texty.citanka.cz |
| licenca | public domain |
| nota | stary prawopis, Ze serb. bajkow. Nawkowa zběrka. |
Běštaj pak něhdy nan a mać, a měještaj jara wulku črjódu dźěći. A nan dóńdźe do města a kupi běrtl hrochu a da kóždemu dźěsću po hróšatku, ale Jankej a Hancy pobrachny. Tohodla jara płakaštaj. Nan pak rjekny: "Mjelčtej a njepłačtej, póńdu do lesa drjewo rubać a wój póńdźetej sobu do jahodkow." Nan wza kulušk a mandlušk sobu a powěsny jej na štom. Jankej a Hancy rjekny: "Dźitej přeco a šćipajtej sebi! Doniž drjewko rubam, móžetej jahodki šćipać." Wětr pak z kuluškom a mandluškom klepaše a dźěsći sebi mysleštej, zo nan drjewko ruba, a šćipaštej přeco jahodki. Běštej so hižo najedłoj, měještej tež połne karančki a dźěštej nana pytać. A přińdźeštej tam, hdźež kulušk a mandlnšk wisaštej, ale nana tam njebě. Nětko jara płakaštej a běhaštej a wołaštej po lěsu wokoło, ale nikoho njenamakaštej. A hižo so ćmješe.
Z dobom wuhladaštej swěcu a naběžeštej poprjancowu khěžku. Do teje přeco dypaštej: "Dyp, dyp do poprjancoweje khěžki!" Na io stara Wjera z woknom zawoła: "Štó tu je?" A dźěsći zastróženej praještej: "Boži wětřik sam, boži wětřik sam!" A Wjera wokno zawrě. Potom dypaštej zaso: "Dyp, dyp do stareje Wjermeje khěžki!" Tuž wona z durjemi wustupi wołajo: "Štódha tu je?" A wonej so khětře skhowaštej, zo jeju njenamaka. Potom dypaštej přeco zas do khěžki: "Dyp, dyp do Wjerineje khěžki". Tu pak stara Wjera a jeje sotra ruče wuskočištej a dźěsći popadźeštej. Wzaštej jeju nutř a Wjera praji: "Nětkole budu waju kormić," a zawrě jeju do khlěwička a dawaše jimaj same w mlócy całty k jědźi.
Potom přińdźe hladać, hač staj kormjenej dosć. "Janko, tykń swój porsćik won, hač sy kormjeny dosć!" wona rjekny. Wón pak swoju pišćałku tykny, kotruž běše wot domu sobu přinjesł. Wjera do njeje rězny: "0ch, ty njejsy hišće tučny dosć, to je wšitko hišće jara kosćojte! Hanka, tykń ty porsćik won, kač sy kormjena dosć." Hanka pak porsćik z pjeršćeńkom wutykny. Stara Wjera rězny přeco do pjeršćeńka: "Och, tež ty njejsy hišće tučna dosć!" A Wjera woteńdze swarjo.
Potom pak harowaštej tak jara, a Jank zhubi swoju pišćałku a Hanka swój pjeršćeńk. A stara Wjera přindźe zaso hladać, hac staj kormjenaj dosć. Wón swój porsćik tykny, a Wjera do njeho rězny, hač krew´ jeno tak běžeše. "Hanka, tykń swój porsćik won, hač sy kormjena dosć!" Wona jón tykny, a Wjera do njeho rězny, hač krew´ jeno tak běžeše. A stara rjekny: "Haj haj, staj wobaj kormjenaj dosć, nětko waju wopjeku."
Wona pěc tak prawje wupyri, wza Hanku a Janka a praješe: "Nětko sydńtaj so na tule łopatu!" Wonej sydaštej šo na łopatu, pak tak, pak hinak, wona jimaj přeco powědaše, kak matej so sydać, ale wonaj padźeštej kóždźički króć dele. "Njewěmoj, kak mamoj so sydnyć, pokaž dźě namaj!" Tuž sydźe so stara Wjera na łopatu a dźěsći ju fuk sunyštej do žehliweje piecy. Wona spali so cyła w žehliwej pjecy a dźěsći běžeštej wjesołej před khěžku.
Tu bě swětły lód na hatku, a Jank a Hanka smykaštaj so wjesele po lodźe. Tu dohlada so Wjerina sotra na njej a chcyše jeju popadnyć. Spěšnje přiběža z khěžki a zaběža na lód; tola tu so wobsuny a padajo rozdre a rozrazy so, přerazy lód a so zatepi. Jank a Hanka měještaj nětko poprjancowu khěžku a bydleštaj w njej.
Jónu přińdźe nan do bližiny drjewo rubać. Wuhladawši poprjancowu khěžku zastupi. Kajka bě to radosć, hdyž Janka a Hanku čiłeju wohlada! Wonaj daštaj jemu so najlěpšoho najěsć a napić. Potom pósłaštaj jeho z wulkim brěmjenjom poprjancow domoj k maćeri a bratřikam a sotřičkam. A kóžde dósta po poprjancu. Nazajtra wopytachu wšitcy poprjancowy domičk. O, to wjeselo, to bě radowanje! Jank a Hanka pak mataj khěžku hač do dźensnišeho dnja, jeli jeje njepředaštaj.