De Brannefrä

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
De Brannefrä
by Anna Schuller-Schullerus
Ös der Hermannstädter Zeitung, Nr. 66 / 18. April 1969 (gekerscht)

Der Vueter uch de Motter woren vun des Morjest bäs un Owend af’m Field dertous bäm Kireschnejden und tummelte sich und backte sich, dat en der Räck wih det, dä se wulen halt, är Majo uch är Honno uch är Liso sile bald än dies nae, gade Brit beisse kennen.

Awer de alt Grisso derhim äm Schäden hat uch är Mäh uch Ploch genach, dä sä mosst de Kängd häden.

Und dat wor näst leichtet.

Det Majo fralich kangd uch schi gat hälfen. Ät less de Hinen erous ous dem Ställtchen und fittert se; det de Färkeltchere Miel aft Wasser und sorcht, dat de weiss Fussojen net ubräden, bäs är Motter des Owest mäd uch hangrich vum Field kamen — cha — und et brocht den Kälfkere Gräs ous dem Guerten hänjder der Scheijer bäm Brannen här, wo dä giel Batteräpel senn.

Nor der Honno, der bis Honno!

Kent e läwer noch net gohn, dro wed em en äm Troch hischen uch wäjen, wä det kli Liso, oder em wed en um Hänjdche liden — awer esi — wi äm Muerleff kangd en erhäden? Wä e Wisel kruch e angder dem Dir än de Scheijer und sackt Hinenäester, oder e sass äm Stall angder de Ruessen und kutschiert mät äre Schwinzen — det gresst Gläck, dat dä gescheijter wore wä hi und sorchten, dat se en net zertraten.

Um anjemsten wor et, wonn der Honno bä dä bis Gangen af de Gass entwascht. Ämsonst spärrt de Grisso det Dirchen za; wä der Wänjd wor e angder dem Dir durchen — na Gott erhalt dich Grisso, bäs te den Honno wedder sejtst!

Wat dä dro af der Gass alles ustalden!

Se leffen än de Schokelmuer und machte sich Brinellpaputschen, dro pantschte se än der Bach eräm, bäs en det Wasser de Muer ewech wosch und mazten dro, de Schage weren en zerrässen: Dä Schliech, dä se dro vun ärem spasige Vueter bekamen!

Awer sä machte sich vill drous, eija! — Schniel leffe se hänjder de Gärten ämmen bäs än de Scheijer, kruchen af den Hunne-balken und sprangen eruef än Denn, wo det Arbesstrih lach.

Um läwsten awer spillden de Gangen bä dem alde Brannen hänjder der Scheijer äm Guerten.

Än de Rätzen vun den zerampelde Bräckendillen woss der wäld Ampert uch de giel Garluisen — hä tampelden nichen Issen uch Ruess eräm — hä äm Brannen wor nor dies gaden Dränkwasser — än der ganzer Gemin kangd em esi gadet net fänjden. Der Brannen wor esi def, dat em det Wasser schär net säh kangd; wonn em sich na glat stark backt, esi sach em def dertnedden, wä sich der Hemmel äm Wasser späjelt, und de Grisso hat erzalt, wonn de Sann ist glat iwer dem Branne stend und sich äm Späjel besech, dro kend em angden de Brannefrä sähn, dä mät dem weisse Schlujer iwerm Hift do deff dertnedden sess und schleff.

Et hat se awer noch nemest gesähn, und dat wor gat, dänn de Grisso sot, wonn em de Brannefrä sech, dro zich se ous dem Brannen ewech, und alles messt verdrejen.

Cha, awer esellen bis Gangen, wat frogen dä vill no dem? Glat zem Tratz wule sä de Brannefrä sähn. Dä kend machen, dat alles verdrech?! Ei ja, more fräh! Glat näst kend se, glat näst!

Und se lesse sich äm Imer uewen, krischen und tuewten: leffe barbes äm glätschije Pätztroch eräm, dro erwaschte se sich un den Hänjden, danzten äm de Brannen eräm und spoten und sangen:

Brannefrä, Brannefrä
zech mich än de Brannen!
Kamm mät denjem Hekeltchen,
mach mich za em Dekeltchen!
Brannefrä, Brannefrä,
zech mich än de Brannen!

Und ist hat enner — wo et net glat der Honno wor — en däcke Stin änegeschmässen. Awist hat et äm Brannen ufen ze kochen uch ze brousen, det Wasser sprätzt zornig eraf, de Gangen bäs änt Gesicht — dä wore gelufen, nor net dat se sich de Fess verluren — uch net enner hat sich ist ämgedreht.

Na kan em sich dinken, wä frih de Grisso wor, wonn der lank Sommerdach iwre wor, und der Honno ställ wä en Anjeltchen zagekotscht än der Bättrun lach und nemmi un de Gass uch un’t Lufen docht.

Ist na un em hissen Nomättach — der Vueter uch de Motter wore wedder af’m Field dertous — sass de Grisso mat de Känjden af der Lif. Se hat versprochen, se wed en en Mer erzielen. Dä licht Grisso — se wor uch geschejter worden — se wasst, dat em dro den Honno mät siwe Giskern net ewech brecht — e brocht dro nichen Brinellpaputschen uch nichen Ampertstänjel — e kangt wä e Meiske sätzen und zahiren.

De Grisso erzalt hejt de Mer vun der Brannefrä.

Mät em Foss wächt se det Liso, dat äm Troch schleff: af der iwerster Träp sass det Majo mät senjem Geflichtsel und der Honno lach af der Bank vir dem Liwefenster und hat de Hänjd angder dem Hift gefalden.

Et wor alles esi ställ. Der Kokesch äm Hof geng nor af den Zihnen eräm, und de Sann kukt zem Liwefenster erän — se wul uch zahiren — ech dink, em hirt nor des Honno senj Härz klopen.

De Mer feng esi un:

„Äm Sommer, wo sich des Owest de Sann mät er risefarwiger Däk zakotscht und hänjder det Rech nedderliecht und reft: Na schloft gat alle — mech säht er nemmi bäs more fräh — ech fähle mer uch menj alt Knochen net vir Mädem! — dro kit de Brannefrä äm weisse Schlujer lanzem ous dem Brannen eraf — nit det Begesskepchen und giht än de Guerte bä de Blomen — — “

„Et äs wohr, glat esi äs et!“ pespert de Sann, dä dem Honno noch änj änt Gesicht schenjt, — „wonn te se säh wällt, zijen ich der se — ech stohn enzt glat iwer dem Brannen.“

De Grisso erzalt wejter, det Majo flicht, awer der Honno wascht sich iwer de Ugen, stand hemmlich af und geng af den nen de Träp uewen än Hof und durch det Scheirendirchen än de Guerten bä de Brannen.

Awer bäs e duer kam, wor et ganz dankel äm Guerten, de Sann hat sich schi neddergelocht. Um Brannen awer stand en hisch Frä mät em weisse Schlujer af’m Hift und halt e Begesskepchen än der Hand.

„Kist te Honno?“ sot se, „ich hu schi langhärr af dich gewuert — kamm — ich wäll der äst zijen, kamm me Gang.“

Se nahm en un der Hand und geng mät em än de Guerte bä de Blommen. Do haf se det Begesskepchen und feng un ze begessen. De Blommen drehden det Hift ken er und machten det Mell af und dranken dies gade, kalde Wasser. Se woren esi dursterich dä Ueremcher, de ganzen Dach hat de Sann geschinnen. Na wore se änklich satt, näkte mät dem Hift und soden: Sejd bedankt! und de Ris, dä schin än der Stadt gewiest äs — dä sot: Ich kässen de Hand, genedich Fräh!“

De Brannefrä geng mät dem Honno durch de ganze Guerte begessen und är Kepche wod näkest lädich, und wo är Schlujer det Gräs sträpt, do bliwen alles Tropen hen.

Esi kame se uch hänjder de Gärten ämmen iwer de Wisen än’t Kirefield.

„Joi, hähär beku mer det Brit!“ reff der Honno.

„St! rieden terf em bäm Begessen net, sonst erwacht de Sann und soppt mer det Kentchen ous“, sot de Brannenfrä und feng na uch hä un ze begessen, awer na mosst se sich hipern, dänn det Kiren wor er stark iwert Hift gewuessen.

Wä dat sich awer iwert Wasser frat!

Et wor ganz brong gebrode vun der Sann und kangd vir Hätzt komm mih auf de Fesse stohn. De Brannefrä strichelt de Kirenehren iwer det verstruwelt Hor und bä e jed Ketchen treppt se ewennich Wasser. De Ehre vemichte sich und soden: Haf Dank ich — mer wällen et net ämsonst verlangen.“

Na tuckt sich de Brannefrä af de Ierd nedder bä de rit Jonisten uch bä de Kireblommen und der Honno sach, wä dä de klinzich Händcher ken der Brannefrä sträkten.

„Bitte Wassel!“ sode se — sä senn noch klin, se kennen noch net esi gat rieden.

Und de Brannefrä gaw em jeden ewennich Wasser und net int betreppt sich, mer hadde se niche Särvetcher äm.

„Danki, papi- wohlbekomm’s!“ soden de Kireblommen uch de rid Jonisten und näkten mät dem Hift ken der gader Brannefrä.

Awer de Brannefrä wor schin afgestanden, und na genge se mät dem Honno än’t Ku-kerutzfield ännen.

De Kukerutzstängel stande wä de Mueser und e jeder hat en Biss angderm Arm, oder uch zwo.

„Habt Acht!“ kommandiert der General, en däck Honzemstängel, „rechts schaut!“ Und alle drehden det Hift ken der Brannefrä, dä en Wasser ous dem Kepchen af de Bissen treppt, awer der Honno sach gat, et wore jo glatt net Bissen, et wore jo hisch, lank Kukerutzehren.

„Brannefrä!“ pespert der Honno und zappt se um Schlujer, „hahär, ous dem Kukerutzfield beku mer de Palokes uch de Malai — ech wiss et gat!“

De Brannefrä zuch en un der Hand wejter, na wore se schin af gennem Field, und na genge se um Rech affen — dro wedder uewen — iwer de ganzen Hattert, dänn et hat langhär net gerent, und alle wuerten af se, wä af asen Härrgott.

„Bäst te net mäd Honno? Mer sellen na noch nor än de Bäsch bä de klinzich Danncher uch Icheltcher, sonst messen de Mänjtschen äm Wänjter fräsen.“

Angder er alder Ich kukten alles rit Ierpercher ous dem Gräs erous.

„Joi, wonn as Liso hä wer! sot der Honno und knät bä de Ierpercher nedder.

„Er sellt ist mät em hier än de Bäsch kunn und är klouwen. Ich wäll en na Wasser ginn, sonst verdreje se, bäs er kut.“

De Brannefrä halt en det Kepchen duer.

„Hälf Gott, Nina!“ soden de Ierpercher und dranken et schär halwich ous, und waschte sich dro mät ärem gräne Schirzken det Mell — glat wä de inich Känjd.

„Gott erhalt ich, Ierpercher, bald ku mer mät dem Liso!“ pespert der Honno und stand af.

„Na bekit noch det Gräs, und af de brit Bladder vun den Ichen schidden ich fir de Vijelcher Wasser, wo se more fräh erwachen, sonst kenne se mät drejem Hals net sängen und de Bäsch uch de Lejt afwäken. Awer na kamm — sejtst te dertiff iwerm Rech de weisse Streifen um Hemmel? De Sann huet sich det Lenjdach schin ewech gestroppelt, na stiht se glech af — und te wiesst, sähn terf mich nemmest.“

Se gengen na schniel himenza, verbä bäm Kukerutzfield, uch den Kirenehren, uch der nobler Ris äm Guerten.

Und na stande se schi bäm Brannen, bä de giele Garluisen.

De Brannefrä nahm en Stin, die af dem Brannenkranz lach.

„Kennst te dese Stin — Honno?“

Der Honno wod ganz rit.

„Ech — ech hat en ännegeschmässen.“

„Te hast en ännegeschmässen — woräm?“

„Ech wul de Brannefrä sähn."

„Te wult de Brannefrä sähn, awer wat sot de Grisso?“

„Se sot, wonn em de Brannefrä sech, dro zich se ewech ous dem Brannen und allest messt verdrejen.“

„Dro messt allest verdrejen — gliwst te et na Honno? Ir wult et näkest gliwen, ta uch dä bis Gangen. Te huest et na hejt gesähn, wä nidich det Wasser as — ech hunn dich äm dat mätgenun.

Awer et dit mer lid — ich mess na ewech ous irem Brannen, dänn ta huest mich na gesähn. — More fräh, wonn denj Motter mät de Kepen äm Wasser kit, wird se nichentmih fänjden. Gott erhalt dich Honno — ech mess gohn, et wit Dach.“

De Brannefrä schlach sich det Schlujer iwert Hift, schmiss det lädich Begesskepchen än de Brannen zeräck und dreht sich kem Guerten.

„Brannefrä!“ krisch der Honno und erwascht se um Keddel, „net goht ewech, sonst beku mer jo nichemih Brit uch nichen Äpel — verzaht mer, mer wällen ich nemmi verspoten und uch nemmi än den Imer krechen. — Bleiwt nor hä — wällt er?“

Awer de Brannefrä scheddelt trourich det Hift.

„Te hast mer mät dem Stin det Wasser lätich gemacht, dat ich zwo Nächt net begesse kangd. Und mät de bise Gangen hat er mer de Bach afgewählt, dat de Käh uch de Bäffel, dä ich dä gat Mältch gin, des Owest, wä se mäd uch dursterich ous der Hierd kamen, net dränke kangden. Af’m Branne lefft er mer eräm und tampelt mer iwerm Hift, dat ich net en Uch zada kangd, und ech mess jo um Dach ewennich schlofen, sonst kan ich des Nochts net begesse gohn. Gesot hun ich dert, awer gesähn huest te mich na, und äm dat mess ech na dervun zähn.“

„Brannefrä“, sot der Honno und falt de Hänjd, „bleift hä — säht, ech hunn e kli Sästerchen, dat hisst em Liso, dat hun ech esi gärn und uch ät wäll änj, nor ech sil et dron. Wonn er dervun zäht, bekit uch as kli Liso nichemih Brit — läwer wäll ech nichent mih bekunn. Brannefrä, alle Nocht wäll ich net schlofen und wäll afstohn und ich begessen hälfen — bleiwt nor hä — wällt er?“

Der Brannefrä är Ugen worden afist klor uch häll wä der blo Hemmel — em kangd et gat sähn, dänn der Morjestärn wor glat afgegangen.

Se det dem Honno de Hand aft Hift.

„Schlof nor, me Gang, dat te griss uch stark wirst, dat te denjem Vueter uch denjer Motter ist hälfe kast un ärer schwerer Arbet. Ech wäll hä bä ech än irem Branne bleiwen, well ta fir de Sästerchen geried huest, und ir sellt änj dies gade, kalde Wasser hun, esi lang er lieft. Int frälich messt te mer versprechen, te terfst et nemmestem son, dat te mich gesähn huest. Kast te mer’t versprechen?

„Cha!“ sot der Honno mät starker Stämm und gaf de Hand — fiest — wä e richtich Gang.

De Brannefrä locht uch är ander Hand draf und sach dem Honno än de Ugen.

„Wärd stark uch griss Honno — lihr det Wasser änjde mih ihren, dänn et kit vum Hemmel und giht wedder än den Hemmel zerräck. Wonn te sejtst, dat aser Härrgott äm Frähjohr den zegangäne Schni ä menje Branne schäckt, und äm Sommer de schwarz Wulken zerreisst und dat der Ren menje Branne fällt, dro dink un de Brannefrä, dä uch fir dech begesse giht, dat ta ist än e Stäckeltche Brit beisse kast, dat ta der sälwest verdänt huest. — Und na Gott erhalt dich — Honno — ech mess ä menje Brannen — de Sann giht af.

De Brannefrä zuch sich det Schlujer fiester und less sich schniell äm Brannen uewen.

„Gott erhalt ich!“ wul der Honno son, awer der Hals wor em wä zageschnärt — e wul de Foss hiewen, e kangd net — de Ugen woren em wä zagebangden.

Wä der Honno de Uge wedder afmache kangd, wor der Brannen uch de Brannefrä verschwangden — e lach wedder af der Lif — de Grisso hat det Liso af’m Schiss und det Majo hat de Hänjd iwerm Geflichtsel.

Der Honno sach mät wejden Ugen äm sich — wor et na Morjen oder Owend?

Det Dir geng af, der Vueter kamen vum Field mät em Fäder Kiren erä gefueren, und längst dem Wuegen geng de Motter und hat e Streissken Kireblommen uch rit Ionisten än der Hand.

Det Majo leff de Träp uewen und det Liso af der Grisso ärem Schiess feng uch un ze zabbeln.

Der Honno kruch lanzem, mät wejden Ugen von der Bank eruew.

„Säht, wat ich ich brocht hun!“ sot de Motter und haf det Streissken än den Läft.

Norafist fengen des Honno senj Ugen un ze fänkeln wä zwie Lächter, und e lacht iwert ganz Gesicht — dat wore jo de Kireblommen uch de Jomsten, dä se mät der Brannefrä beguessen hadden — e erkand se gat.

Awer schniel stappt e sich de Foust vir’t Mell, bäs e brong äm Gesicht wod — net dat e äst so, dä sonst mess jo de Brannefrä ewech zähn.

Dä gat Brannefrä.

Und noch änj all lachän nahm e det Liso af de Räck und sprang mät em de Träp uewen — glat senjer Motter än Arfel.