Cv/Кăтартмăш:Илле Тăхти Самана (сăвă)

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search

Самана

Çут çанталăк улшăнчĕ,
Пĕтĕм тĕнче вăранчĕ.
Хĕлле иртсе çу çитрĕ,
Юр ирĕлчĕ, çĕр тухрĕ.
Хĕвел пăхать çав хĕртсе,
Кунтан-кунах ăшăрах.
Йывăç-курăк ешерсе
Ӳсет ĕнтĕ вăйлăрах.
Кивĕ, йывăр самана,
Юхса кайрĕ çур шывпе.
Авалтанхи ылхана
Çĕнтертĕмĕр пĕтĕмпе.
Иртнĕ хĕлле сивĕччĕ,
Пирĕн пурнăç хурлăхчĕ,
Çак çуркунне аванах,
Хальхи йĕрке лайăхах.
Пуяннипе чухăнни
Пĕр хисепе кĕреççĕ,
Куштаннипе мĕскĕнни
Пĕр сак çине лараççĕ.
Тĕрлĕ йывăç-курăксем
Ӳсме тивĕç çĕр çинче,
Тĕрлĕ чĕлхе халăхсем,
Пĕр хисеплĕ халь çинче.
Ĕлĕк пурăннă чăваш
Пуринчен те пит йăваш.
Çапах ăна мăшкăлланă,
Тивĕçсĕрех хурланă.
Халĕ ĕнтĕ апла мар,
Пире те хисеплеççĕ,
Кунтан-кунах ыр хыпар,
Этем шутне кӳртеççĕ.
Тăр-кăнтăрла лайăх та,
Çавра çилпе пăсăлать;
Ку самана ырлăх та,
Вăрçă пирки хумханать.
Нимĕç тарçи пуласран
Сыхă тăрăр, халăхсем!
Ыр самана тарасран
Хытă тăрăр, этемсем!
Мĕскĕн чăваш халăхĕ,
Вăран ĕнтĕ ыйхăнтан!
Çакă тĕнче пиллĕхĕ
Тармĕ вара санăнтан.
Тискер кайăк-кашкăрсем,
Сурăх тытма чарăнăр;
Ялти куштан чăвашсем,
Мăн кăмăла пăрахăр!
Çĕрле вĕçен тăманан
Кăнтăрлапа куç курмастъ.
Ĕлĕк выçă куштанăн
Халĕ ĕнтĕ ĕç ăнмасть.
Усал тискер кайăка
Танатапа тытаççĕ;
Кутăн-чĕмсĕр куштана
Халăхпала чараççĕ.
Астăватăр хăвăр та:
Патшине те кăларчĕç.
Пĕлĕр ĕнтĕ пурăр та
Куштан чарма — халăх ĕç.
Тĕнче сăнĕ аван-çке
Ашă хĕвел çутипе;
Этем пурнăç ырă-çке,
Аслă вĕренӳ йĕркипе!
Атăл шывĕ аслă вăл,
Кама шывпе хутшăнсан,
Чăваш халăх вăйлă вăл,
Пĕр канашпа пурăнсан.
Шурăмпуçĕ килнĕ чух
Юрра пуçлаç шăпчăксем,
Ырă пурнăç кĕтнĕ чух
Ĕçлер ĕнтĕ, чăвашсем!

/1917 ç./