104.გინილჲუ დო საარაბოშ დილჲუ ოთხი კუნთხუ ჩქარა
გინაჩირთუ სანძღვარსN დო იდუ შხვა ქივანაშ შარა.
თინათინაშ მოშორება გიშინუ დო დიჭყუ ნგარა,
თქუ „დიო მა ვამიძირუ გაჭირება თეშ მანწარა.“
105.ქივანას მიშუ ურცხოსი ჩინებულს მითას ძირუნდუ,
მოჩილYათირი ბჟას ვარდი უმოს–უმოსო ჟღირუდუ;
მუში ბედიშN ნგარათN თოლს ჩილჷჲმური სქირუდუ
ვაი დო უი აკათუდ, უი დო ვაის ბირუნდუ.
106.ქივანაში ირი ხუჯი ულებუო ვადუტებუ,
მარა, ურცხოშ მაძირაფუ ვაუძირუ, ვადუკებუ.
დუდNშა ჭირი მეუჩამუ, მაჭუალი დღა მოტებუ
მუნულYუაფ მუნაფასN დო ნათელი ბჟა, თუთა რტებუ.
107.ქიდNშახოლYუ ართ მხარეს ჯოჯოხეთის ურკუდ მუთა,
კოჩიშ სახეშ მითა ძირუ თუმცა იდუ ართ თუთა.
დიჭყუ ნგარა მუქ მუჟანსით ქეგიშინუ ჯვეში ბურთა
გაათასუ მუში ჭირი ლხინი ართუ უღუდ მუთ ა.
108.ეკილYუ გოლYაშ წვანჯიშა, მისვანჯუ, ტანი მინქირუ
მონქირაფილქი გედირთუ დო გასაკვირო გიკვირუ;
შქვითი დღაშ კუჩხიშ ოშარე შორიშე მინდორი ძირუ
გურიშ დარდეფი მიოტუ, იხიოლჲ დო იბირუ.
109.მინდორიშა გიშელYუ დო ათეთ მეჩუ მუშ დუს ჯგირი
მეურსN დო დრო ულირსN ანგარიშენს ტანჯვა შხირი
– სუმი წანა ირსულებუ ხოლჷჲოთ ურკუ თუთა ჟირი
დუდNშა მიჩუ დაღონება დო იშორუ ლჲაQაფ– ბირი.
110.გურიში სერდათ გინართუ, საქმეს ქოღოლჲუ გარჩევა.
თქუ: „დირთათ ვიდენ მუშენი ჩილYამურN ვობი მა ჩხე, ვა?!
ჩქიმს მუ ვუწუა Qოროფილს? მეტება ვა, დო ქანჩე ვა.“
Qოროფილს შიჭყოლიდუანს მოშორებულYო დაჩვევა
111.„ვევდე, დო ათაქ დოვსქიდე, დროთ მევოQოთა ტყურანი,
დროქ გინომილYას დოჩინერქ – იფიქრან ჩქიმი ღურანი,
გეგანი ჩქიმი დინაფა, რგუალYა მიჭყან ურანი –
ბოლYოს ცხორცალქი ქემევრთე.“ იგონენს გურო გურანი.
112.შხირას ორთუ მიტანიას; „დღა მუშენი მუჩი მა თე
ოძირალი ვამოძირი, სუმი წანას, ჭირო ვათე;
დუს ახალYო მინ დებადენსა, დატანჯულქი ღურას ხათე.“
ხოლYო იტყუ: „მოთმინება ირო უჯგუ გურს იკათე.
113.ღორონსთ უჩქუ დომილYებუ მა ქივანა ფიტაფიტათ,
დუდNშა ჭირი მემიჩამუ დო ვამიძიცინუ ძიცათ
ჩქიმი იროიან ნგარათ, მოწყინებე ლYამაზი ცათ.
Qოროფილიშ დავალება ათეთ მოკო დაგიმტკიცათ.
114.დუს თე სიტყვას ურაგადუ; „მუს გოხვარუ ბროლიშ წყარი?!
მაღარალი ღვანწკიში დო დღას მუთუნიშ მოსახვარი.
ალბეთ Qოფე ქაჯი ვარა დაგიმტკიცე კოჩი ვარი;
თქუ თენა დო აშო იდუ ნაბიჯი დაბიჯგუ ჩქარი.
115.ქეგიოლYუ ათე მინდორს იდუ დღა დო იდუ სერი
ართი თუთას ნოტყელიშ მეტ მითა ძირუ კოჩის ნერი.
მაშქიიიირენუ ავთანდის დო ქაკოპულით QვილYუ სქვერი
გოტყაბარუ დო დოჭკირუ, გააკეთუ – წვადი კვერი.
116.საკვეცით ორზუ დაჩხირი ცხენს ეწუდუ ოდიარე,
ჟირი კოჩი ცხენს ქეგეხე დო ქუმულYა ორკია რე,
მუქ QურცალYო დაამტკიცუ, ქაკოპულიშ მორქია რე
დუძახუ დო გაჩემება მოთხუ, ვარა ხო QვილYარე.
117.მიახოლYუ ბოლოYოშა დო ძირუ ამბე ათენერი,
ჟირი კოსN ქემოQუნდუ, ართი ზისხირიში ფერი.
ეწოQუნდუ ართი ოწოხ უკახალენიში ჯღვერი–
მიშეს ნგარა , თვალYუათი, ვართ Qურცალი, კათა ჭკვერი.
118.უკიჟინუ დო იტყუდუ: „სოვრე მოურთ მინ ორეთ,
სონი ორეთ მაულYარი? მიშ ქივანას დინორეთ?“
რაგადანდესN: დეეწყნარი, ჩქი აბრაგი ვავორეთ,
გაჭირებულს მემოხვარით, შუქი სქანი მიჩხორეთ.
119.მიახოლYუ ართიქ ოდო ავთანდის დუჭყუ რაგადი:
„სუმი ხოლYო ჯიმა ვორეთ, დიდებული გურაფათი,
ჯიხა ქალYქი მიღუნა ნტერიში ორე მუ რაბადი
ალბეთ ვორეთ ღორონთიშე ოთხის მორთაშ დუნაბადი.
120.ვორეთ თავადი ჯარიში წელენს თოლეფი მორტყელი,
ჩქი გევგით ათე ხუჯიშე ურიცხვო ნოხვე ნონტყელი.
ბედით ჩქინი სუმი–ხოლYოშ Qოფე ურწმუნო დო ჭყელი
სით ქარწყექ სახეს მიღუნა სიცოცხლეშ სახე ეჭველი.
121.ვიდით დო პილით ნოტყელი, ვუძინანდით ხურგის ხურგის,
ვოცქვანდით მარგებელსN დო ვოგორანდით ურჩის ურგის,
ვტყაბარანდით ნოტყელენსN, გიშველანდით ქუნჩის ქურქის
შორNშე კოჩი ქეშევნიშნით, სახეთ ქუვოგურეთ თურქის.
122.აშო დავაპირით ულYა ნოტყელით ვიღით Qვილირი;
თაქ გემირჩქინდეს თე ბორჯის დო ორდუ სახე მულირი,
გეხედუ უჩა რაშისN დო ვთქვილით: სო იQი ხვილირი?!.
ტანს კაბა Qილოშ ტყებიში – დუს ქუდი კაბაშ ჭვირილი.
123.ვQოფერეთი ბრელN ქივანას ჰამოთ მიძირუნა, შხამით,
მარა თეში მაჯგირალYა მიძირუნა მითა დღა მით!
მაღალი დო ოცქვაფური, ჩხორიამი, სახე ბჟამით.
ვორწყედით დო ვუჯინედით, გუმარჩქინე მუში ვხვამით.
124.ჯიმალენქი ეკივკათით ვთქვილით სიტყვა ნასამართი:
„სუმი კოჩი ჩქი ქევორეთ, ინა ორე ხვალე ართი,
მივშვითN დო რაში ცხენი მარგებელYო მიდუღათი.
...დო ქემევრთით ლYაგამიშა ქეგოკოდა სიტყვა მართი.“
125.გელევნწყითN ჩქი ერაღი ვთქვილით: მოჩხუბუნა მინუ
ეწუბინდეთ უჩა რაშის მარა ვავა მუ ქიმინუ,
მომინჭესN უღურალYო ვაბზოგესN მართას– ჭინუ,–
ართის დუდი გუსოფუ დო მაჟირა დო მა მოშინუ.
126.უმინჯური ქედმოQოთეს დო დღა ჩე გამიუჩარეს
ქეგიოლYუ რაშისN დო წყნარას იდუ დო უჩქარეს.
ჯუმა ჩქინიშ მისხირითN ჩქითN გურქN მეჩქიჩქარეს,
გევორკით ცხენს დო დორთათ ვიდით ათე დღა მოჭარეს.
127.მუჟანსითN დაარსულYუ, – დებოლინუ რაგადიქ –
ყმაყოფილი მიოძახუ ართი „აჰა“, ავთანდიქ,
„ოგორალი ვამიდინუ ჩქიმი გარჯა დო ხანდიქ;
აწი ვძირუ ლYაQაფითN ოგორალი მომანდ მიქ.
128.კოჩი ოკო მუყიათი ოგორალი ოკო ძირას;
დუდNშა მიღას დიდი ჭირი დო მეშორას ლYაQაფ ბირას,
თუმცა ხანდა დო წვალებას მიაჩამუ შხირი – შხირას,
ბოლYოს გეგემუანებუ მიღენს სასახელო ქირას.“
129.ავთანდიქ უწუ: „მა ვორექ უარდგილეში მეშარე
ურცხოში ტანჯვა – წვალებათ აწ ჩქიმი დუდი ეფშა რე
აწ ჩქიმი დუდი– ვორწყექN – თქვანი დუდიშN ნარგეშა რე
ქმოძირით ურცხო სო რენი, სონი ტყა–შარას ეშარე?!.“
130.გაგეს დება: „ხოლYოს მეურს, მართალYოთი, ვართ გაღორე,
ღონეთით ორე ურცხო დო ერაღით დასაბაღო რე.
ვახვადა ხოლYოს, ქახვადენ მუთას გოხვარუ ვარ ღორე.“
ლიმა ლYომი დო კატუში წართ მუჭო ვარე ონჯღორე.
131.ბინა ქეგეგუ ურცხოში დო გოლYუ ავთანდიქ ჩქარას,
შხირას ორთუ მიტანიას ნახანდილქი ვეწენწარას,
მეურსი დო მეფირქენსN ირძღუ ჩილYამურით ნგარას,
ავთანდიში გაჭორება ბრძენი ოკო – ჭირი ჭარას.
132.დუს ათესN ურაგადუ: „მუჭო გევგა ამბე მუში?
შარას ქეგუვოჭიშუე – ვატაკენი ვარ უჯგუში;
დოპილYუნს ვარა დოპილYუ, ვიპილით ზამელი ღუში,
მემიდინუ ხანდილი დო მუთა გამაგინე მუში.
133.იტყუ: მუშენი გილYავრთი ვოQოთი ტყურათ რინანი
ვეQი, ურცხოსN სოთინი ვაუღუდასი ბინანი,
თექ მევრთა ვძირა მა უცხო თიშ მემაჩამუ რჩქინანი;
ვარა შხვა ხერხი მივგონენ, ბოლYოს ირფელსი ვინანი.
134.გიოჭიშუ ავთანდიქ დო ძირუ ურცხო მიშუ ხვალე.
ვემიართე ხოლYოშა დო გეგი ართით ვემიახვალე
სუმი დღა დო სუმი სერი იდეს წოხოლო–უკახალე
ბროლიშ–წყარი დიხას შოლYუნდ თოლეფიშე მოხვარხვალე.
135.დღაშით იდეს დო ონჯუას კირდე გოლYას მიოდირთეს
კირდეს ორდუ ქვიბია დო თაქN უღუდ მუს ოჯირ თეს.
ჟირხოლYოქ ინგარეს დო ართიანიშ ჭირი ირთეს,
ურცხო მიშუ ქვიბიაშა დო ავთანდიშ გურ–იბირდეს.
136.მუჟანსით ძირუ ავთადიქ ურცხოშ ქვიბიშა მიმულYა,
უმაღალYაშ გორუ ჯა, ცხენ მიკაკირუ, მიშულYა
მერთუ დო დიჭყუ მუქ თვითონ ჯა მაღალიშა იშულYა
უჯინე ურცხოშ რინასN, ჭვიმათ ლYადირი ირჩუ ლY
137.ოსურქ ქვიბიშე გიმილუ, მუჟანსითN მულY ქოძირუ,
ტანსN მიკაქუნდუ Qილოში ტყები მოუჩე დო შქირუ
ნგარათი ქემიაზადუ, სახე ვარდიში ოჟღირუ
ურცხოქ ცხენიშე გიმელYუ, გოსხაპუ–ჯვიდუ, ოჯგირუ.
138.ირკოს ოკო გეგას ამბე, თეშ მაკითხეთ ღურუ ჯაბის,
შხირი–შხირო აჯუდუდეს ძღაბი ურცხოს, ურცხო ძღაბის,
ვარდიშ პირი გუორხებუ ბროლიში–წყარს თოლშე ნაბის.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
139.მისულიერუ ოსურქN დო ბოლYოს ორდუ მუ ნანქერი
ცხენი ვიშო გემმეQონუ გაგინოწყუ უნანგერი.
ავთანდი ორწყე ირფელსN ჯა მაღალიშ გიმნანქვერი
ურცხოშ მოქცევა ოკვირუ, თქუანს: „ჭკვერი რე დო შერი!!
140.დუს ურაგადუ: „მა მუჭო გევგა მუშ ამბე ჭკვერულYო?“
დისერუ, დღაქN გოთანდუ, გიმილYუ ცხენქით ჯღვერულYო.
ტანს მიკაქუნანდეს ჯვეში დო ორდეს ჯვეშიში ფერულYო.
დოკაზეს ცხენი ოხენდო ასქვანდეს ნერი–ნერულYო.
141.გოოჯვიდეს ართიანი–ურცხო იშუ, ორვილYუანდ.
ასეშახით მომუნელი ცა ოსურიშ იმუნუანდ.
მუში დღასN ქაარწყედუ, ორაგადეთ მუთას თქუანდ;
საიდუმნოს თე დრიშახი იფულYუნდუ, გურს იჩუანდ.
142.ავთანდიქ ხოლYოს ქოძირუ შარაშ მაველი მუ ართი;
თქუ გაკვირულYო მაჯინექ: „თუთარე ვითიშ მუნართი.
მა ვამიძირუ დიოდე თე ცალი ცხენიშ ხუნათი
მათი ვამიჩქუ ცხადო რე, დო ლYანდო ორე მუ წართი.“
143.ეთი შარა იდუ ნამუთ გოღა ორდუ მუნახანდი,
მეეშორუ თე არდგილს დო ვართN რჩქინდუ მუშა ლYანდი,
ჯაშე გიმელYუ ავთანდიქ, მიქინიშუ ართი შვანდი;
თქუ: „ძღაბიშე გევგე ამბეს, იშოთ ვორექ აწი მა ნდი.“
144.გამიკონწყუ ცხენი ჯაშე: გაჩქვენუნა გეხე მინ ჟი;
ქარვილYუ დო მიახოლYუ, ე ჯარი, ა ქვიბიშ ჯინჯი:
„დაბა ქემოხვარუქუდა მემოხვარ, კარი გინჯი.“
ხმა ქეგეგუ ძღაბიქ გიმილუ: ნამუთ ორდუ ქვიბიშ მინჯი.
145.ნაჩინებუ ვეეჩინუ ათეთ ართიანი ირდეს
ჭოფუ ძღაბი, მარა რკილYათ ქემაბუნუ ჯას დო კირდეს,
ნონტყელეფი უჯინედუ მოქმენდალYა მუშN უკვირდეს.
ორდუ ნგარა დო თვალუა, თოლNშე ჩილYამურენქ წირდეს.
146.ძღაბი გალYე მირტებუდუ გური– მაჭუ მანგარალYო,
მიდგასირენ ტარიელსN უძახუდუ მახვარალYო,
–სუმი წანაშ დინატები აღალუდუ შური გვალYო;
ირთუდ შხირი მიტანიას გინართუდუ კუჩხიშ ნალYო.
147.ურაგადუ: „ნიწუხებუქ, კოჩი ვორექ, მიჩინი მა
აწი ჩქიმოთ ონჯღორე რე ოსურიშ მეგამა, ლიმა,
ქეგმაგი მუთუნN მუში, მიტაროზი ჩხანათ ჭვიმა;
მუში რჩქინა მენატრებუ დო მიწილი, მიწი, მი, მა.“
148.ოსური ნგარათ ეტყუდუ: „გაჩენდი დო მიისვანჯი
ჩქიმოთ ძალYას ნუხვარულYე: ვორექ Qორი, ორექ ხვანჯი
იში ამბეს სი ვეგეგე, ეშენN გოკოდა იტანჯი
ტყურათ ჩირთუქ, ნუპილYუნქი, გური მუშენ დომიღანჯი.
149.ათაქ რინა მუს გიკეთენს ტყურათ გერდე დო იჯინე.
მა სი ვარჩინებურენქი, ურცხოს გორწყექ, ვაგიჩინე.
ართNშახ მიწილი მიწუენ „ვარისი“ ოშშახ დევჯინე
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . .
150.ავთანდიქ უწუ ოსურსN, რაგადი გასაკვირია,
„ამბე სი ჩქიმი ვაგიჩქუ – მუთ მემიღებუ ჭირია,
Qინი მიძირუ, უდროვოთ დოვცუმუ ვარდიშ პირია,
ძვირი რე ხორციელიშოთ მუთ მა მოვჩამუ შხირია.
151.ამბეში მგებელNქ მოლYავრთი დო ქემუოლი რღიმისი;
აწ გაჩქვენუ ორწყეთი ჭირი აღვენუდუ მისი
მითა მიძირუ უსქანე, გური სით აწი მიმისი;
მიწილი ამბე ურცხოში, ნუ გოონჯღორუ ჩქიმი სი!“
152.ოსურქ უწუ: „დემეთხილი ათაქ რინი მუს გოხვარუ,
გინძე სიტყვა საწყინი რე: ვაგიწილინქ ვარუ, ვარუ.“
– ხოლYო უწუ ორაგადე მიტანია ისაქვარუ –
მარა გეგუ ვაგალედუ მურთუ გურქN , გიიმბარუ.
153.მურთუ გურქN უსაშველYო მოთმინებაშ კარქN გინჯუ,
გელენწყუ დო – ავთანდიქN – ოსურს ხამი გიობიჯუ.
ასე უწუ: „ხოლYო რთხულე, ქომიწილი მუთი გიჩქუ –
ვარ დორQვილYუნქ, გეგი, ჩქიმი გური ართი ძაფით ბიჯუ.“
154.ოსურქ უწუ: „მუ მიგონი სი ჩქიმოთN მუ ფურალი –
ვაპილიდა ვავღურუქN, თელი ვორექ, უღურალი,
ვამიჩქუდუ დო ქეგევგი Qოფე ბჟა ლიბუ ტყურა ლი,
კოჩქN ერაღი ოსურწკუმა, – მა ვამიჩქუ მუ გუმალი.“
155.ავთანდიქ თქუ: „ათე ხერხი ვაგუმალე მა მართალYო –,
შხვას მუთუნსN ქემივგონე გურიშ მიკმართინაფალYო.“
გუტუ ხე დო ქედოხოდუ, დიხას ხედუ მანგარალYო
თქუ მოთქმათN: „მუს შევხვადი – მა ჩქიმი მადინაფალYო?!“
156.ავთანდიში წუხებათ ოსურით ორდუ მანგარი;
წენდუ დიხაშ მარჩხუალYო დუღა ჩილYამურიშ ღვარი.
ბოლYოს ოსურქ ქეშიბრალYუ, ნინა უწუ მალიბარი;
მარა მუთუნ ვაგაგონუ – თეთ გინიბუ დუღა წყარი.
157.მუჟანსთN ავთანდიქ ქეგეგუ ძღაბიშ რაგადი ნინათN,
მისულიერუ დო უწუ: „მა მიგაწყინი ჯინათN
გაგანწვალი დო დარტანჯი დაჯინებული ჯინათN
შენდობა მუჩი ცოდასN, დატანჯებულსN რინათN.
158.ჩქიმი გლახა მოქმენდალYათ თუმცა დუდი ვამგოწონე –:
„Qოროფილი შემიბრალი – ,“ რთხულე თენა ქეგეგონე;
შხვა სიტყვაშე მა უღონოს ვამიღ ვთქუე მეტი ღონე
სიტყვას ველYუქ მანგიორს დო რთხულე მალYს მომიჯღონე.“
159.მუჟანსით გეგუ ოსურქN სიტყვა „Qოროფაშ“ რჩქილYაფა,
მოთქმა დო დიჭყუ თვაYუა ბროლი თოლიში ნდღულYაფა,
ხოლYო უმოსო უძინუ, დიჭყუ უმოსო რჩხვილYაფა,
ავთანდიშ დუღა რინასით აწ მიაჩამუ რგილYაფა.
160.უწუ ავთანდიქ სიტყვეფი, მუჟანსით გეგუ გალY ასი
„Qოროფილიშოთ მიბუმუ ჩილYამურ მალYა – მალYასი.
Qოროფილ ნტერსით ობრალYუ, ბრალიანო დო ბრალYასი
ვძირი მითა ხანგაქი, აწი მეგენდვი გვალYა სი.
161.ვორექ Qოროფილიშ გიჟი, მუში მორჩილ– მოინალე,
QოროფილNქი გომიტუ ვგორიკონი ურცხო ხვალე.
მემოწმებუ ცა, ბჟა, თუთა, დღა ვჭარაფუ მუთ მა გალე.
სქანი დუდი ქომიძირუ, გინოვრთელექ მათხუალე.
162.აწი რთხულე დუღა ჩქიმი დანელე დო დოშქირიტე;
ვღოლი ჟიშე მა ართი; ვარ დოვხვილი, ვარ გომიტე,
თიში ამბეს ვაგმაგენქდა მა ვამუჩა ბჟაში ჭვიტე,
მუჩი გური ხიარული მა თუთაქN ბჟაშა ვირტე.“
163.ოსურქ უწუ სქვამი ზიტყვა პირველიში უსქვამაში
„ოწოხ ნტერული ზიტყვეფი თუმცა გააბრელი მაში,
აწი გორწყექ მა შხვანერო თანასწორო მა ჯიმაში
მათ მიჯინი სი დაშორო, ორექ უჯგუშN დასურ დაში.
164.ზიტყვა ირჩქილე ჩქიმი დო შეგერსულYებუ წადილი,
ვერჩილYუანქინ გიდინუ დრო თეზუმაში ხანდილი;
შხირს მიაჩამუ მუნაფას, ცა სქანი აწი თანდილი;
შხირი გაღვენუ ჭირი დო შარა უბარდე ბარდილი.“
165.ავთანდიქ უწუ: „სი გიღუ წამალი ჩქიმი ღურუში
სინჩხეში მშქირიტალი და მალიბარი ჩხურუში,
მუსითN ვღოლYანქ სი გიჩქუ; გუმაგი ამბე მა მუში
ნაწვალების დო ნახანდის აწ ჰამო გურსN მიხუში.
166.ოსურქ უწუ: „ქემიოტე ბროლიშ–წყარი სი მარჩხალი,
ოგორალი ქოგიძირუ დო დუჭყაფუ ბჟას ბარჩხალი.
აწN ბოლYოს მორძგვებერექ დრო გიძირუ მუ კვარჩხალი
მირჩქილი დო ქეგეგონე ამბე მიჩქუ მა მართალი.
167.მიჩქუ, სახელი გინარტუ მათი გოჩინებაფუა –
სი თეჯგურა დატანჯულიშ მათი პილYუნს სქანი ჭუა,
ურცხოს ჯოხო ტარიელი, ფერო ორე თუთაჯგუა,
მა ასმათის მიძახუნა .. დიო მეტის მუთას ვთქუა.
168.ხოლYოთ რთხულე, ქიმიცადი, გაჩენდი დო სოთინ ვედა,
ქუმურსინN შევეხვეწე, გოიძირანსN სქანოთ ხვე და
მალYას ქუმიურს ათაშ ვფივქრე, რაშის მუშის ქეგეხედა.“
ინგარუ დო ბროლიშ–წყარი ასმათიქN დაბუ ჩხე, და.
169.ავთანდიქით მირჩქილYუ დო დემორჩილYუ მეჩუ ნება,
გიმილესN მაჯინუეთ, მიოტუეს, ზიტყვა დება,
ქიგინეს მულYა მუში, გეგეს ცხენიშ კუჩხიშ დღვება.
უწუ ურცხოს ასმათიქN: სი დიფული, გოკო რსხება.
170.ავთანდი ქვიბის დოფულYუ; ითამო ვარდას მითინუ
გიმილYუ გალე, ქოძირუ, ხუჯი თეურე ირთინუ
უცხოქ ცხენშე გიელYუ, ტანი გეწორუ, გითინუ
ავთანდი ორწყე ირფელსი ურცხოქN მეჩუ ჭვიტი ნუ.
171.ჩხე ჩილYამურიშ ჭვეთითN ღვანწკიშ ფერდეფი იღარეს
დიჭყუეს რინა, გორჩქინა, ბედი მუნეფიშ ინგარეს,
ბოლYოს შვებაქN მიაჩეს ნამუშეთ გვიან იხარეს.
ავთანდიშ გური ტანჯულქი სერი დო ბინდი იდღარეს.
172.ავთანდი ორწყე ჭვიტეშე, თავისუფალი – ტყვე მიში,
ოსურქ ოხუნი ქიდუდგუ ნოჭკერი Qილოშ ტყებიში,
ქეგედოხოდუ ურცხოქი ჩილYამურ წირდუ ჟღებიში,
ასმათი ორდუ მარსულYე ურცხოშN ზიტყვა ნებიში.
173.ტარიელქ უწუ ასმათის: „მამაშქირუნუ ამიდღა მა“
ასმათიქით საკვეცითN დიჭყუ დაჩხირიში რზამა.
ჭვეს წვადეფი, ტარიელქი დიჭყუ ჭკომუა დო ჩამა.
მეჩუ კითხვეფი ასმათიქ დო ტარიელქ პასუხN გამა.
174.შულYდირი ტარიელქი მიშვანდუ დო რდუ ჯგირ თი
თე დროს უწუ ასმათიქ მუს: „თეშ მამალYს სოვრე დირთი!“
უწუ: „მონადირე მაფაქ გამმათხოზუ დო ვიკირთი
გაჭირებულს მემოხვარი, ჩქიმი დუღა, ჭირი მირთი.
175.ოვჭოფუ დო მა მევოგი დუს მართახი, ჯიხვი, კეტი,
ლაშქარენსით დუძახუ მარა ქოვძირესინ არძაქ ერტი.
ტყას მევანდვი ჩქიმი დუდი; მუთა მიჩქუ ათეშ მეტი;
ბროლიშ–წყარქი გიმელYუ დო ვარდი ღარუ, დიხა ხვატი.
176.ოსურქ უწუ: „გირაგადუქ, მუზმათირენ ვაგმართე;
ხვალე გილYრქ ნონტყელიშა ზნეთN გიღუ სი საქვარ თე.
ართი კოსN ვეხოლYუა, ქოძირუნქინ ოკო გართე;
ათეშენი სი სქანი ჭირს იათასენქ, ვართ იართე.
177.დოგილებუ – მათ გომოწმუქ – ქივანაში კურთხუ ირი;
მარა–კოჩი სქანი–წკუმა ცა მომოწმუ მითა, ვძირი;
კოჩი კოჩიშ წამალი რე, კოს გაგინე ფური, ჯგირი,
კოჩი კოჩიშ იმენდი რე, ვემგაჩამუ ტანჯვა შხირი.“
178.უწუ: „ჩქიმი და ასმათი, მათ ქუმარჩქილე, მუ ვთქუა;
ჩქიმი დარდეფი მევანდვენ ძნელი რე კოჩი თიჯგუა.
ვორექი ბედიშ მანდურუ ნამუქთ ასედე იჭუ, ა.
მათ მიQორს კოჩი კოჩური მირაგადუ დო ვიჩუა.
179.მარა ჩქიმოთ გუმარჩქინეს მუჭოთ ვორწყექ ოჭირ ჯინი
ოთხიშ მორთაშ დაბადებულს, მა მიშე რე მიღუ შინი.
ჩქიმი გურN ქემინჯასN მი პუნს კოჩი, მირე, მინი:
თეშენ ღურუ მოხიოლYუ მეტანჯება ჯინა, რინი.“
180.ოსურქ უწუ: „ართის რკითხენქ, ვეწყინა დო ვაგმაჭყორა
ვამოძირა გურიშ მულYა, მეტი ვაგმაგონა დორა.“
ტარიელქით უწუ გამა: „თქვილი,მუშა გოონჯღორ, ა ?
მა მუთუნი ვარღოლენი მიფუჩუაფ დიდაშ ქორა.“
181.უწუ „კოჩი ქNმოგიQონე დუდი სქანი ვაგოჭყორუ,
დომიფუჩე ვაQვილენი წართN, ღონეთ სი მინ გორუ!
ტარიელსით ახიოლYუ, დარდიშ საფულეფი თხორუ,
ჭირი მუში აართშახუ, ლხინი მუში ავით–ჩხორუ.
182.გამათ უწუ: „გიფუჩუა მუთა ვღოლენ, ქიმიQონი;
მიქიმინი ჯგირობუა ჭირსN ლხინი გემიQონი.“
ართი შვანდი მიშვანდუ დო ათე ზიტყვა უწუ კონი:
–„ქომიშილი ამხანაგი ვარ მაQალე შურ იჩხონი.“
183.ოსურქ გედირთ დო მიდართუ თუთა ბჟაქ დიჭყუ ბარჩხალი,
მორთუ ავთანდიქ, ქოძირეს დო ართიანსN ქანჩხალი;
ცაქ მიმუნუ დო თოლიშე ბროლიშ–წყარქ დიჭყუ ხვარხვალი.
ურცხოქN უწუ ურცხოსი: „აწ ვავQოფერექ მა ხვალი.“
184.ქუმასხუპეს ართიანსი დუდი ბოლYო აკუჯუდეს.
მიწონესN ართმაჟირა, გოჯოგაფას ვართ იტყუდეს.
ართიანიშ ჭირს გეგენდეს ჩილYამურით დიხას რჩხუნდეს.
მისულიერეს დო ხოლYოს დოხოდეს დო ხედეს Qუდეს.
185.ტარიელიშ ღვანწკი ორდუ ჩილYამურიშ, გოხოწილი,
უწუ ურცხოს: :სქანი ამბე აწ ფულირი ქომიწილი.
მოკო გევგე სქანი ამბე, მათ დარდეფი გომიწილი;
ჭირი მუჭო მეგიღებუ გაგალებექ გუმონწყილი.
186.ავთანდიქ – მეჩუ პასუხი, აწი გურსN ჭირი ვატუ,
უწუ: „მა ვორექ არაბი, თქვათN ქარწყეთ პის მიკატუ;
QოროფატN ვორექ ჭვირი დაჩხირ გუმორზ უშქირატუ;
მირსულებუ სიტყვა მუში, შხირი სინწარე მიხვატუ.
187.საარაბოს მაფაშ ძღაბიქ უძალYას ქემეQოროფუ:
თე ტანჯვაქი მა მუშეთი ვედმეწყინარუ, ხოლYოფუ
კვერკვესი მუჩუ Qინი დო იანარს ჩქიმოთ გოლYოფუ
ტანსN დუმარზუ გენიაქ, გური დონორღვუ დოდროფუ.
188.Qოროფა გავამტკიცი დო ჭირი ათეშე ვიოშე
თუმც ვამიჩინუ, გიჩინე წართ მასი შორი–ხოლYოშ;
ვარშუნო ვითი მონაში ლაშქარეფი Qვილი სოროშე
მინდორი გააჭითარი, ზისხირი მიშუ თხოროშე.
189.სი მინდორს რძირით მარვილე უკახალე გაგმათხოზით
მაფაქN ჩქინქი გოჭყორუ, ვარდიშ პირი–ვჩხოტით, ვჩხოზით;
მართახით Qვილი მონეფი, დუდი სოფი, ტანი გოზით.
ქაჯიშორო დიფული დო ჩანდი ვარ ტყა, კირდე–ოზით.
190.იწუხუ დო გური მიჭუ დიდებული როსთომ–მაფაქ
ბოლYოს ათაშ წუუნწარუ ასეშახი ლYაQაფ – რძღაფაქ.
წუხება იძინუ დო ვაგაბრელინ აზრიქ ცაფაქ.
მიწყინეს დო იხანდილეს დაური დო ზურნა – დაფაქ.
191.მუჟნსით მისულიერუ მაფაქ–ცხოდი ქოქიმინუ
მაგორუქი სქანქი ბრელქN კოსN მიაქინუ
საარაბოშ ირი კუნთხუ აწ უჩინებუ იჩინუ
მაძირაფუთ სქანN ვაძირეს, ორდუ სოთინი, სო, მინუ.
192.მა Qოროფილქი გომიტუ სქანი შარა დო კარიშა;
მიწუ: „დო–გორი სი ურცხო“ წანა სუმN მიანგარიშა;
თე ბორჯი გალე ვატარი, თოლ–ჩილYამურიშ ღვარაშა,
სით ვამიკვენსო გარზება უმუშოთ ამდღარიშა?!
193.ათე დროშახ მა მითინი ვძირი სქანი მაძირაფუ
ნონტყელი დო ქაჯიშ მეტი ამხანაგი მითა მაფუ
ჩილYამურიშ ზანდი ვწუმუ მინდორი დო ფა მიღაფუ
ლხინქ მიხომუ, ჭირქN ჭირსი გიაQონუ ჭაბას მაფუ.“
194.ტარიელქით გიარზუ დო ლიმა მუში ქეგიშინუ
უწუ: „ასე მათ ქომიჩქუ – პილი მოვთხოზუდუ მინუ;
რძირი სი დო მაფა თქვანი, ვიტანჯი დო გურქ მიშინუ;
მემეგონუ ჩქიმი ამბექ, წაწყმენდირქი მუთ მიდინუ;
195.მუს ვღოლYნდით? მუ გოკოდეს, მუთN ვგუდით ართმაჟირას
თქვა ხიოლით ლYაQაფენდით გური–ჭვირ ვიგარდN მა შხირას
მუჟანსითN მა მონეფი ვძირი–ვადვოQოთი ჯგირას
მა ვავეჭვე, ჩქიმი გამათ ღურელს მიდეღანდით შხირას.
196.მუჟანსით დევემორჩილი უკახალე მიკივჯინი;
მოვთხოზუდით სუმი კოჩი, ორდუ კიჟინი დო რშვინი.
დავამტკიცი, უეჭველო გოჭირუდეს ჩქიმი ჯინი,
გურქN ცხენს დო რკილYათ ვიდი, ხორციელYო მიქ მიჩინი.
197.უეჭირუო მულYაშენი გაქენქN დო მერჩა ქებას,
მა რჩინურე აწი ვთქუა ჩქიმი ამბეს დო გაჭირებას.
სქანი ვორექ გურიშ სარკე ვორწყექ, გევგენქ ზიტყვას, დებას
იზიარენქ ჩქიმი ჭირს სი დასურო დო ვარ ეგებას.“
198.ავთანდიქ უწუ: „მუს მოცქვანქ? ოქებელი რექ ჭკვერიში.
სახე რექ ბჟა დო ჩხანაში, დო თუთა ვითი დღერიში.
აწი ხანდაქით მოჭყორდუ მუჩი წამალი ფერიში.
სქანი ვიპუა ღურაშახ გაჭირება დო ჯღვერიში.
199..ტარიელქ თქუ: სი წართ, ჩქიმი თენერო მუ გევალებუ,
მარა წესო რე, QოროფილN Qოროფილს ქეშებრალებუ.
.....................................................
.....................................................
200.ჩქიმი ამბე ქეგეგენი მუჭოთ ვფივქრე გოკო სითი
მუვაQუნუ დუდიშენი ვართ, იბაღუ ვართ დღა ვითი
დოვჭუნს დუღა უღურალYო, დოვჭუნს ფირქი დო ჯაბი თი;
მარა ვფივქრე შემალYებუ, გინივრთა–და წყარი ვჩითი.“
201.ხოლYო უწუ: :მიდგა კოჩქN ჯიმა, გინდა დათN იდას,
დუდი ოკო ქეშეწირას, მუთუნს დუდი ვადარიდას
ღორონთქ ართი ვაჩხონუას, წართ მაჟრა ვაწაწყმიდას;
სი გეგონი, მა ვთქუანქN. ინგარდეს დო რჩხუნდეს კიდას.
202.ოQალეში გოღალირი ტარიელი დიდხანს ხედუ;
ორდუ ნგარა დო თვალYუა, ბროლიშ წყარიშ შხირი ხვედუ.
ბოლYოს, მუჟანსთ მიწირიდუ ჩილYამური დუღა ჩხე დუ,
ქედოხოდუ; ამბე მუში ქედიჭყუ დო თქუ დობედუ.