/დუდი 17

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
please do not remove empty parameters (see the template documentation).
ჸილოშტყებამი
by [[Author:{{{author}}}|{{{author}}}]]
გინმათნგალი დავით ჯანჯღავა

ფრიდონიშე ნესტან - დარეჯანიშჷ ამბეშ ჩილება, ნამუთ უწუ ტარიელს.


450.ართი დღასი მა დო მაფაქ მანადირეთ მივხაზირით
...დო ვიდით ონტყულჲუშა დო კოპულჷ შხირით.
ზღვა პის დიხა კურკუზიას - ვორწყედით დო შორჷშე;
მევრთით, ვოხედით, მივშვანდით, შორი მიივნქირით.

451.ფრიდონქ მიწუ: «უძირაფუ, მა ართი დღას ათაქ ვძირი.»
მა ვუწილი: «აბა თქვილი,» დო ვარდიქით ფაჩუ პირი.
თქუ: «ართ დღას ვნადირენდით, ჭკორი პჸუნდუ, ვორდით ჟირი,
თაქ გევორდით, ზღვაში დიხაშ ვძირით ამბე გასაკვირი.

452.ვნოტყელჲნდით, მუთა ვძირით თუმცა ტყატყა ბრელ ვგორით,
ზღვაში დიხაშ კვატაშ მაშხვა ვძირით, ვუჯინედით შორით,
ეთეშ მიშუ მუჭოთ ქარი-მოლჲაჸაფე ტანი წორით,
ვევჩინით დო წართ მიკვენდეს თეთ გონება გავაბორით.

453.გურს ვთქვილი: «ითამ მურე ფეველი რე ვარა ხეცი.»
- აშო მიშუ დო ვევჩინი ტანს მარზამუდ დინაკვეცი.
მახოლჲუ დო ნიში ვძირი, ვთქვილი დიდება სი ზეცი-
ბჟაშ მასქვამა ძღაბი გეხედ, რწკინუნდ ჩხორი მონახვეცი.

454.ნიში კირდეს მიოგანდე - ქაჯეფი ძღაბის დეკენდეს
ვიშო-აშო იჯინედეს, იძიცანდეს დო ლჲაჸაფენდეს
ორდეს დიდი ხიოლითი, ხმა დაბალჲო შხირას დენდეს.
გაკვირულჲო ვუჯინედით, მოქმენდალჲა მუშჷ მიკვენდეს.

455.იხიოლქ ა მაჩქქარუ - ტობა დიდი გავაფონი
მათი ძღაბიქ ქჷმეჸოროფუ, დიდო მაფუდ მოსაწონი,
დო გეთხაფა დავაპირი მაულჲარო წიმივკონი
გასაკვირი მუჭო ვარდუ, ქაჯებს თუთა ჸუნდუკონი.

456.თე დროს ცხენი ქავორვილჲუთ, ხინკოლ დიჭყანდ ფა დო ქუა;
ირტეს, ვართჷ გევოჭიშე, დუს თეთ მივჩი ღურუ ჭუა.
ირო ვინგარქ მუჟანსით თე ამბეს გივშინა დო ვთქუა.
ოში წანას ვიცოცხლენი - რინი ართს მემოჩქუ, ა.»

457.მუჟანსით გევგი მა თე ამბე ალჷქ გუმარზუ, დუდი ვიჭვი.
ჯიხვი - მუნჭიშ მენაგები ზისხირელი მაფუდ ნიჩვი.
ვიჭყე ჩქიმი დაბადება მა სიცოცხლე გავიპიჩვი.
ჩქიმი ბჟაქჷ დილჲუ დო ვარდიშ პირექ ვის იკიჩ, ვი.

458.ჩქიმჷ ამბე-გეეკვირუ ფრიდონქ, მიწუ ზიტყვა ტკბილი
თე ჩქიმჷ ამბე-მოქმედალჲას მეუჯღონდუ ფრიდონსთ წილი
ბოლჲოს გური მომინქირუ, დამაწყნარუ მუჭოთ სქილი
ვიგარდით დო ჩილჲამურით ღვანწკი ორდუ გოხოწილი.

459.ბოლჲოს მიწუ: «ვაი მა, დუდი მუშენ გეგმივხანგი.»
მა ვუწილი: «დინაფილქი გიშევლი დო შარას ვაგი.
ეთი თუთა ჩქიმი ორდუ მიშით ამბე აწ გუმაგი,
აწი ამბეს ირფელს გიწინქ რახან ორექ ამხანაგი.»

460.ვოხედი დო ამბე ვუწი მუთ მიჩქდუნ ამბე - ირი»
ფრიდონ მიწუ: «მოთი რკადრი ამბე მა სი გასაკვირი?
იდონეთიშ მაფა ჸოფექ, დიდებული, კოჩი ძვირი,
გოკო ფური დიდება, ცქუმალჲა დო ქება - შხირი.

461.ხოლო მიწუ: «აწი გოცქვა, ჸოფექ იდონეთის მაფა.
ზიტყვა ჩქიმი სი ვეწყინა, თეთ ვამუცა მონდურაფა;
თიშ სიმართე დღას ვადინუ მისით უჩქუ შარას გაფა.
უკვალეთი დინაფილიშ ღორონს უჩქუ დორთინაფა.»

462.აშო დივრთით ნანგარენქი ტანს მიფუდეს აზრი წარე
სარაიას მილჷვოხედი ვინგარი დო ღვა ვტყაბარე.
ფრიდონს ვუწი: «ჩქიმი შემწე, სქანი მეტი კოჩი ვარე.»
დარდიქ ჭირი გაჟირწილჲუ, ლხინო ჩქიმოთ ოშშახ ვა, რე.

463.ფრიდონქ მიწუ: «მა თეს ვთქუა, აზრო მიღუ ვთქუენ თენა,
ჩქიმი შემწეთ მოგირთუმუ, მათ ნამოსის ვადგარკე, ნა
მათ გოხვარუქ გეგი, საქმეს მათ ქომიჩქუ საქმეშ რჩქენა,
სქანი შემწეთ აწ მინეფი ართო ოშშახ ათასენა.

464.ტარიელ, მიოტე ჯაბი, წუხება დო შხირი ნგარა,
თაქ ხუჯო მაველიში თე ქალჲაქიშ ორე შარა.
თაქ გეგინე თიში ამბეთ მიშენთ სი ღვას იტყაბარა.
საქმეს ვემუჸოთათჷ, ინგარს ვაგოხვარუ ვარა.

465.ზღვაში ირი პიჯეფიშა ჩქი ვოჩქვათი მენიშოლი,
გორან, ძირან დარეჯანი, მორთანი დო რდას ხიოლი
გულჲაშახი სით მიჭორი ვადალიბა ღვა დო თოლი.
სქანი ჭირი ჩქიმით ორე გატანჯება ვართ იოლი.»

466.დუზახით დო მენიშოლენქ მორთეს, ორდეს ვარ მონურით.
ვუწით თენა: «დარეჯანი გორით, ზღვა-ზღვა გიაჩურით;
მუთუნფერო დოგორით, გური თქვანი გააგურით,
დურღენ მოსფით, ვარდი წილით, თასი თასით, კვალი წურით.

467.მაგორუენქ ოგორუშა მიდართეს შარა შორი.
მა, ამბეში მომლოდინექ დუდი ჩქიმი გავაბორი,
წანმოწანათ მემორჩქინდუ, დღა შქვითი დო მარა-წორი,
მარა ველჲუდჷ, მა თეთ დუდი ვაბჟაჩხორი.

468.მა ფრიდონქი სარაიას ქედომიდგუ ოხუნალი,
მიწუ: «მიღუ სქანდე ჸურე ოგაფურო დიდი ვალი;
ორექ დიდი იდონეთის დიდი მაფა, ფერო ლჲალი.
სქანი ქებაშ ჩქიმჷ პიჯიშე ვერაგადე ნაოშალი.»

469.ბრელი მუშა ვაგინძარა დუდი მუშა მუგაწყინა.
მორთეს თუთაშ მაგორალენქ დო აწ ძირეს მუში ბინა.
ამბეთ მუთა გუგებუნა, ალჷქ გუმარზუ მუჭოთ რკინა
ვაათასი ჭირი ჩქიმი ვიჭყე გორჩქინი დო რინა.

470.დარდიშ აშფოთებულჷ კოსჷ მერყებედუ თარი შური.
დღა დო სერი ართი მაფუდ, ვამიღუდუ შურო ლჲური.
ოწოხოლეშ უმოს მიწენდ უსქირაფუ ჩილჲამური;
ჩქიმი რინა ოშშახ ვიჭყე, ვარ ვაჯგირი, გავაფური.

471.ფრიდონს ვუწი: «ღორონს ბეი ქუმუჩამუ ოდინაფუ.
უსქანესი - შა მიმოწმუ - დღა დო სერი ართი მაფუ;
ჩქიმი ბედი დინაფილი ორწყექ, სოთინ ვემეგაფუ,
თეშენ რე შხირას მიწენს ჩილჲამური უსქირაფუ.

472.ნესტანიში ვაგმაგინე ვართ ტყურა დო ვართ მართალი.
მითმაძინუ ჭუას ჭუა, ჭირს ჭირეფი შხვა ახალი.
ღურა მისხუნ მა რინაშა, ტანს გუმორზუ დაჩხრ ალი.
რთხულენქ, ვიშო გომტუე: ვორექ ათეშ მათხუალი.

473.მუჟანსთ გეგუ ჩქიმდეჸურე ფრიდონქ რაგადი დო დება
.დიჭყუ ნგარა უშუჭყვადუ დასურო დო ვარ ეგება.
მიწუ: «ჯუმა ტარიელი, ცუდას მემოცქ დუდიშ ქება,
მა მით მოკო ჩქიმი ღვენა, გაჭირებულს გოკო რსხება.»

474ვუწი: «ვორწყექ უჩა დღასი, ვავორწყექჷ ბჟაშე ჭვიდეს.»
მაფა , ჭკორეფ - ვეზირენქი მოკოდ ულჲა ვაგომიტეს
«სო ურქია თქუანდესჷ, შხირს თქუანდე ნიტე, ნიტეს
დარდი ირთეს, დუმოხუნეს, დაჩხირალი მიშქირიტეს.

475.თენა ვუწი: «მა რთუალჲა თქვანი, მეძნელებუ დიდას
მარა, მა უნესტანობა ქომიწილი სოიშახ ვზიდა? -ს
ჩქიმი ტყვესჷ ვაგავწირენქ, მათ ვავორექ აწი რიდას,
თეშენ რთხულენთ გომიტუათ, მუმას, ჯიმას, დას დო დიდას.

476.ბოლჲოს ფრიდონქ ქიმიჸონუ დო მაჩუქუ ათე ცხენი,
მიწუ: «დიო თენა ორდას ჩქიმდეჸურე სქანი ძღვენი.
დოვხვამუ დო მიწუ ქება: აწ პიჩვანი გაარსხენი.
ჸოფერე - და მორძგვებული - დაგიფარი სიმარცხენი.

477.ფრიდონიშე მოულირქი მაგორუო ხოლჲო ვიდი
ულჲებუო ვადომჷტებბუ ზღვა ხმელეთიშ დიხა ირ, დი
მუში ამბე მუთა გევგი, ღორონთი ვჭყუე, ვადავრიდი
დუდქჷ სრულჲას გემეხანგუ, გაჭირება მიღუდ დიდი.

478.ვთქვილი: «ჩქიმდე მუშ ძირაფა ორე ტყურა ვარ მართალი;
ვარა ოვჷჭკუნს ნონტყელი, ვარა გატანჯებაშ ალი.»
ასმათის დო მონენს ვუწი: «ვამაგინე თქვანი ვალი
მათი ვფივქრე დიდს მონდურუთ, დიდი ორეთ განაწვალი.

479.თქვა მეურთი თქვანი თიშა იმორჩილით თქვანი დუდი.
ნუ მიჯინეთ მა ტანჯულსჷ, დღა მიჭარუნ ქარწყეთ ცუდი.»
მირჩქილჲეს დო გამათ თქუეს: «სქანი დება მუს რე გუ, დი?,
მოთ მარჩქილე ჩქინი ჸუს თე, ათე ზიტყვა მოთ მაჭკუდი.

480.გაჭირება ართო ვზიდით, ართო ვორეთ ჭირიშ ნარდი;
გაჭირებულსჷ დოგიტუათ, სით ქეგეგი, რენო მარდი»
გევგი, უმოს დევეღონი, გაათასუ ჭირენქ დარდი,
ნათელი დო ბროლი სახე გავაიივარ ვავარდი.

481.ჸუჩა ვედეს; ართო ვორდით ოხიხოლჲო შაყარელი,
ირი ხუთშახ ვაათასი დო წამება გავაბრელი.
ართი მაფუდ მინდორ-გოლჲა, უკუმელჲა, თუთარჩელი,
ოჭკომალჲო მიღუდ ხეცი, ონჯირუო ქვეჩი, ელი.

482.ათე ქვიბი, სქანი ჭკირი, ნამუთ ორე ჩქიმი ბინა,
ნდიეფიში ჸუდე ორდუ, რე ნდიეფიშ მილჷნარინა,
ვძირი, ნდიენს წევეკიდი, დუდი ართო გავარკინ, ა.
დევემორჩილი, ვამართენა თუმც შორისე მიჯინენა.

483.ჰა, თე დროშე ათაქ ვორექ, ათაქ ვღურუქ ჩქიმი ჯუმა.
ხანხან ხანგათ გივილექ ნოტყელი დო ქაჯი წკუმა,
ღურა მისხუნ მუთუნიშა სიცოცხლექი დავტანჯუ მა
ასმათი რე ჩქიმი შემწე, და, ჯიმა დო დიდა, მუმა.

484.ათაქ, ვბინენქ, ათაქ ვცხოვრენქ ტანჯული, ვართ ბედნიერი.
ჸოროფილიში გითმომჷშინანს ჸილოშ ტყები შვენიერი.
თეშ მაჭალი ასმათი ვჸუნს, ჩქიმი დადო ჩიმი ჯღვერი.
შხირი მიღუ გატანჯება დო წამება ნერი-ნერი.

485.ჸოროფილიშ სისქვამაში ნაოშალსჷ ვეტყუ ნინა;
ვორექ დაღონებული დო დინაფილსი გითმივშინა.
გაჭირებულს მირსხასინი მირე ქივანასჷ მინ, ა?
ღურა მისხუნ სიცოცხლეშა, დატანჯებული მაფუ რინა.

486.თქუ თენა დო ვარდიშ პირი დოტყაბარუ, დიხას დაღუ
ბროლიშწყარქჷ მოხვარხვალექ გეებრელჲუ, ტანი დაღუ
თე მომენტი მარაგადეთ ბრძენიშ ნინათ ვადაბაღუ.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

487.დეწყნარუ დო თქუ თე ზიტყვა: «სი ჩქიმი ჯიმა ავთანდი
ჩქიმი თეზმა რაგადითჷ მუგოწყინე, გაგახანდი.
მა სიცოცხლე ცუდი მაფუ, რინი სიძმარი დო ლჲანდი;
მეუ, ძირი ჸოროფილი, ალჲომი დო დუდი ანდი.»

488.ავთანდიქ თქუ: «სქანჷ მეტება, ჩქიმოთ ორე დიდი ვალი
გეოტყუენ გუმარზამუ უშქირატუ დაჩხირალი
აწ ქეგევგი, კოჩი ჸოფექ ნახანდი დო განაწვალი -
ჭუა ფულირო ვასქიდუ, ვარ კორკოცე, შარტე, ხვალი.

489.დიო ექიმქთ დესნეულჲას, მუშოთ გოკო ვთქუენ ტყურა,
მუქ შხვა ოკო ქემიჸონას დალჲაქი დო ვარ მუჯგურა,
დო უწუას მუთი ოჭუნ ვარ სქილიადა, ვარა ღურა.
შხვასჷ შხვაში უჯგუშ უჩქუ სასარგებლო დება, შურა.

490.მუთ გიწუენ ქიმირჩქილი დო ქოთ იჸი სქანოთ ჯგირი;
ოში გოკო გაგონება ვაგოხვარუ ართი, ჟირი.
მოკო-თუთაქ ბჟაქ ქოვძირე დო ვუწუა ამბე ირი;
ვარა, გეგი, უმუშობაქ დომიჟღირუ ვარდიშ პირი.

491.ბჟა ვძირა დო თეთ ჸოროფა მა მუწკუმა გავამტკიცა,
ვარა ეში მენძნელჲებუ, გეგი, ლჲაჸაფი დო ძიცა.
მა მიდურქ დო მალჲას ქუმურქ, სი გაჩენდი, ათაქ ძიცა,
ართმაჟირა ვაგავწირათ, ვიფუჩუათ ჩქი ჩქინი ცა.»

492.ტარიელქ თქუ: «მუშენი რე ურცხო გიჸორქ მუჭოთ ნარდი?
ჩქიმჷ სიხოლე თეშ გონარტუ - მაფშალიას მუჭოთ ვარდი.
რახან ათაშ გენარტებუ - ნორჩქვე ცოდა, ნოჩქვე მარდი.
თაქ დორხვადუქ, თაქ ქოვძირუნქ მიდმაღე-და ჩქიმი დარდი.

493.ფუჩი მეჩეს, იფუჩუეს, ართმაჟირა აკოჯუდეს,
...დო ინგარეს დიდი ხანი ჩილჲამურით დიხას რჩხუნდეს.
ქიჸოროფეს ართიანი, მოშორება გურს უჭუნდეს,
თიში სერსჷ ართო ორდეს დო ჯანუდეს ქვიბი-ჸუდეს.

494.გოთანდუ დო ერიშ ღალირს დღას მუს სიფერექჷ დართუ
ავთანდიქჷ გედირთუ დო ტარიელსჷ ჯვიდათ გართუ
ავთანდიქ მუჭო მიწყინუნ, ბრძენიშ ნინათ ვემიართუ;
ტარიელქით მუში ჭირი იათასუ, ვარ იართუ.

495.ეზო - კარიშ გინმაცილე ასმათი რდუ შარაშ ჯღვერი.
ავთანდის ეხვეწებუდუ: «მალჲას ორთი მომიჭკვერი.
დღა ქემეჩი ჩხორიამი, გაუნათთი ბინდი სერი.»
ავტანდითჷ ოჯერუანდ, დუდი ხანგა, ცნობა შერი.

496. ადრე ქომურქ, ვაგავწირენქ, ვაგავჩენდე ჭიჭეთ ხანი
მიფუჩუაფ ჟი ღორონთი, ვთქილი ღუმათ, ამუჭვანი.
ოღონდ მუქჷ სოთინ ვედას, ვართ დალიბას ტანჯვათ კანი.
ვადას გარძე ჟირი თუთას, ადრე მოვრთე ვარ გვიანი.