პართეშ ჩხოუ
| პართეშ ჩხოუ by [[Author:{{{author}}}|]] |
სოფელს ხუმაქ გოლჷ, ირდღას ორინჯი დინუნია, გერი ქორდასუნ, ეზმა ხანს სოდგაინ კუჩხის მიტახუნდუა. დიდ დო ჭიჭექ გედირთ, დიჭყეს მახინჯიშ გორუა, მარა სოთინ ვაძირეს.
თე სოფელს ოხორანდჷ ართ უჩა დღაშ დინაბად მახაჩქალი კოჩი პართე, ნამუთ რდუ ოთხი ჭიჭე ბაღანამ მუმა. ქუმორთჷ დღაქ დო მუშ ართკაკალია, ბაღანეფიშ მარდუალ, მაჭვალ ჩხოუქ (სახელი ჯოხოდ „ჩხორია“) ხოლო მედინ.
– მუ ფქიმინა, მუ მოხვარჷ, სო იბდა? – ინგარდჷ პართეშ ოსური, – მუ ოხვარჷ ჩქიმ ბაღანეფს, ბჟა, მარწვინ, ჸვალჲ დო ხაჭო ვამიღუნა.
– მუთა რე, ქალაქშა მიდულ, ქოთომეფს გეგმოფჩა, – უწუ პართექ ოსურს დო ოჭიშის ხე ქიგნუფუჩონუ, – შური ვემუღალდან ჸუჩა თი ჯიბგირეფს.
მიდართჷ ქალაქშა.
ქოთომეფი გეგმოჩჷ, ჯგირო ქივაჭრჷ ცოდა პართექ დო თინა რდჷ, ბაზარშე გიმურდუნ, მუჭო დახლის, სოდეც კათა გიბუძოლუდუნ (ჸიდულენდეს ხორცის), დიდი უჩა თოლეფქ არდგილს ქიგიოსქირუ, ენა „ჩხორიაშ“ თოლეფი რდჷ, ნამუნეფით მინჯეს უჯინედეს... ინგარდჷ ჩხოუშ თოლეფი, ქუმორთჷ დო ქიმმეხვარია.
პართექ ქიჩინჷ მუშ ჩხოუშ დუდი, ვაუჩქუდჷ მუ ქიმინკონინ, ქიგეგჷ მუჭო თე კოპერატივ – მაღაზია დიდი კოჩიშ ჸოფე, მიშშენ ლეგენდეფი გილურდუნ, მანგარი მაშიებელ კოჩი რენია, ფარამი... თინა ვარდასუნ, მთელ ქიანას ხორცი გოჭყორდუდუა... ის ხვალე სამარგალო ვარ, სააფხაზო დო საქორთუო იჩინენსია... მანგარი კოჩი რენია.
„ქარწყექო მუშა რე საქმე?“ – ქიმეხვადჷ პართექ, – ქარწყექო მუს ორთუნა თე დინაფილ შურეფი? თე დიდი კოჩის არძო სოფელს ნოჸვე ორინჯიშ მახინჯეფი, თეცალი ამბრე რე ჩქინი მეძობელი სოფელს ხოლო, ათაქ, ათე დახლის გეგმიჩჷ ალბათ ცაცუშ ხოჯიქ. მუ ბღოლა, სო იბდა, მუ ფქიმინა. მეფრთა დო ბკიჟინაო?.. კიჟინით გეგშურსო მუთუნ? დიდ კოჩიწკუმა მუ გალე ჭიჭე კოჩის, ის მთელ მელიცია–პოლიცია ხასლას ელურე, პროკურატურა დო რაიკომი.. – ოკოდჷ დირთუკონ, მუც რენ რენია. ტყურათ მუთუნ ვაგმა-ლენია. მიდურქია ჸუჩა, მარა ორწყედჷ „ჩხორიაშ“ ჩილამორამ თოლეფსუნ, გურქ ვაღოლუ, მუს ქანგარინ... მუც იჸინ, იჸინია, დოპილნა და დოპილანია, მუდგაქ ვადომდოხოდასუნ, ქიმეულ დო იშენთ ქიბკითხენქია... თეცალ დიდ კოჩის ნამუსიც მთელ ქიანა იჩინენსუნ, მუ დუშუ ჩქიმ ცოდა ბაღანეფქ. მუშენ მიშართჷ ჭიჭელეფიშ ცოდაშა... ღორონთიშა შურო ვანოღვენო მორდება.
ქიმერთჷ დახლშა, სოდე პართეშ ჩხოუშ უტყაბარე დუდის ხორციშ მაჭკაჭკალ პიჯზისხერამ მეხორცე ზისხერიშ ფასო გიმოჩანდჷ.
– მუ გოკონა, მუსხე? – სიტყვა ქუჭიშუ გიმმაჩამალქ.
– გომორძგუა თქვან პატჷნ, – მორიდებულო დუდს დუკუნ პართექ.
– გომორძგუა ვარ, სი ხოლო ასე პარიზიშე რექ მინაულა! მუ გოკო, მუსხე! ვაფჩოდჷ სქანდა!
– ათე ჩხოუ ჩქიმი რე! ჩქიმი ჩხორია!
გიმმაჩამალს უფიქ ქიგნასოფჷ ჸვას, ჭეხანს გოტვირონდჷ, უკულ კიბირი გაძიძგინუ დო ქითაკიჟინ“
– სქანიო?! ეგებ მართალო სქან რე! მუ მიჩქ მა! მა მახინჯი ვორექო! მა მუსუც მომღანან თის გიმოფჩა! მუსუც მიწინან თის ვორთუქ! ქიგეგიო! სი ლაგვა ყაზახი!... ჩქიმ რენია ჩხოუ!.. ინა ვარ, ჩქინ მეძობელქ, ფაცაქ მუშ ძღაბის, ნამუც ქუთეშის გურაფლენდჷ საფერშალოსუნ, ჟირ ჩხოუ გეგმოჩჷ დო დუბლიონკა ქოუჸიდჷ! უკული თინა ხოლო ავტობუსის ქითახირეს ზუგიდარი ჯიბ-გირეფქ! მარა ვაუჸვილჷ დუდი! დიდი ამბე სქანი ჩხოუ!...
- თენა ჩქიმ ჩხოუ რე! ჩქიმ ბაღანეფიშ მარდუალი! – ქიმიოკიჟინჷ პართექ, – ჩქიმ ჩხორია!
გიმმაჩამალქ ქიმეხვადჷ, მუჭო პართე ვადუთმენდუნ დო ჭეხანით უკახალე მიკილჷ.
პართეწკუმა თი წუთის კათაქ დიშაყარჷ: მუქ გაღოლუა, სი ცოდა, ვენგარავა... მარა პართე მითინს მუთუნს ვაურაგადუდჷ. ჩილამორამ თოლეფს ლიკვით იქოსუნდჷ დო თოლგორიჟინაფილო უჯინედჷ მუშ ჩხოუშ დუდის.
ჭიჭე ხანიშ უკული გიმმაჩამალქ დუდი გემკაძირუ, დახლის გეგნოსხაპჷ, პართეს ხე ქეკლურხუ დო განშე მიდეჸონჷ, კათაქ ვეგეგასია დო ჸუჯის ქელაფუცქინჷ:
–მუ გიღირჷ, ბაბა, სი თე ჩხოუ?
პართექ იფიქრჷ, იფიქრჷ ხოლო ართშა მიწიმინდჷ ლიკვით თოლეფი დო უწუ: შქვითოშ მანათია.
თი წუთის გელეღჷ გიმმაჩამალქ ფარა დო ხეშ ქაშუკოროცხჷ, ქოთ უწუ ხოლო, ჩხოუშ დუდი მიდეღია.
პართექ ვამოკონია, – ქალერაგადუ, – ბაღანეფი ნგარას ქიდიჭყანანია... მიკირთჷ დო მიდართჷ ჸუჩა.
მართალო მუ ცოდა ჸოფე უჩა დღაშ ერჩქინელ პართე, ხვალე ხაჩქუა დო ბარუაშ მეტი მუთუნ ვაუძირუნო. ქუთქუალუდკონ თი პიჯზისხერამ მეხორცეშა, ხუთ ანთას ქომუჩია... ქიმეჩანდესო?
ქირსე 1980 წანა. ქართი