მესაფულე

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
please do not remove empty parameters (see the template documentation).
მესაფულე
by გალაკტიონ ტაბიძე.
ორიგინალური ნინა ქორთული. ორიგინალური ჯოხოდვალა მესაფლავე. გინმათანგალი ზურაბ ხასაია

                                               
                       -1-

მესაფულე, სი რაგადა: მუთუნ ვარე კოჩიშ რინა,
მითინს ვაშ დო მითინს ვაცოდ, დიხას მითიდვალუნ თინა.
მა მუდგარენ ვაბჯერს თენა, ართი ზიტყვა ვამწანს სქანი
დო ქჷმჲოტე იფრელიში უგა–მაგა გოციგანი.
ვარდიშთუთა, მესიშთუთა. ირქენსჷ დო იქაქალუ,
პეულით რე გჷნოთილჲ, ჯა პირელჲ დო ჯა მაფალუ.
ბჟაშ ოქრუონს მიშეშქვიდუ ცა ტიბუ დო დიხა რგილი,
ელმოლ გოქვარქვაშელ რენ დო ვარდეფით რე გოქარგილი.
ქარწყექ: ჸეთი საფულესჷ ქომონც მუჭო მინანგარს
სქვამჲ ცირა; გიორღვანს ჩილამურიშ მინანქარს.
სი ვარშუნო, მუჭო ინგარდ ჸეთი ჭვილ დო ხალირ სერსჷ.
მუჟამს ოჸოროფულ ქომონჯჲ დიხას ქიმთუფალისესჷ.
ონწერალეფს ვეთხინუანს, სი ხომ ჯგირო გიჩქუნია,
დღა დო სერს, დღა დო სერს ჩილამურით ირჩხუნია.
ინგარსჷ დო იჟვარჟვალჷ, ქიგიჩოქუ დიხასია,
მუშ მასქვამა ქორე ჭყვადილ, დუდოღორონთჲ, დიხვამ სია.
თუმას გიხჷნს, ქიგიშგართუ, თიში ცოდა ცაშა ანჭუ,
მახანგენსჷ თიში ნგარა, გურსჷ მაჭუ, გურსჷ მაჭუ.
ჸოხ, მესაფლე, ქიმიარჩქილ, მუჭო ვაინდღულუ გურჷ,
ქურჩქილ, მუჭო კუსანსჷნი, შულადირ დო უბედურჷ:
,,ლანდო გემქირაფედა დო ხანი ვადობდვალუდას,
ვაპჭარაფდას მოსვანჯა დო ვამომდგუმდას შური დღას,
მატანჯენდას სქანი ცოდა, სოდგა ვორდა, სოდგა ვებდა,
მუთუნ ჟამსჷ ვაფშუდე დო დღასი გოიჭყოლიდე-და!“
მესაფულე, კინ თქუანქო, ქიანას მით დოღურუნჷ,
თიმ წუთის თიში ორო ირკოც ართო ოჭყორდუნჷ.
ამარ ხოლო: მესაფულე ნახუტურიშ ონჯანს კარს,
ბოშ ასაფლენს ჸოროფილს, ჩილამურით მინანგარს.
ჭკუდის ვათხუ გურხაშილჲ, დინაფილ აფ აზრი, ჭკუა.
შხვადო სოთინ გიძირუნო სი ჸოროფა ათეჯგუა.
სანზღო ვოუღ გურჭუას, სი ნგარა თქვი, რჩქილა მუ რე,
საცოდალს, გურჭყვადილს მატკვარტკვალ ჩილამური.
ფუჩაფულენს: ,, ჭყელ ქუორდა, სოდე იმთხორუქუნ, თექჷ,
ჩქიმ სასაფლას ვემკაჯინას, ეურთასჷ ბჟაქჷ ჩხექჷ,
ლანდო გემქირაფედა დო ხანი ვადობდვალუდასჷ,
ვაპჭარაფდას მოშვანდა დო ვამომდგუმდას შური დღასჷ;
მატანჯენდას სქანი ცოდა, სოდგა ვორდა, სოდგა ვებდა,
მუთუნ ჟამსჷ ვაფშუდე დო დღასჷ გოიჭყოლიდე-და!“
მესაფულე, კინ თქუანქო, ქიანას მით დოღურუნჷ,
თიმ წუთის თიში ორო ირკოც ართო ოჭყორდუნჷ.
ეთი ცირა თუმა გოხილ მოურს, მოუღ დარდიშ ორო,
ქიმნადირთუ სასაფლას აგაგა დო ლანდიშორო.
უფერუანს ქომონჯიშ საწმუხანო ბინასია,
გჷროჩილი, გვირალ ვარდეფს სქვამას ქჷმნაფინანსია.
ვარდი ხუმუ, ცირაქ ხოლო გოხომ ალბეთ ვარდიშორო,
იში სქვამი ანაგებას დაჸვინთალენს დარდიშ ორო.
საცოდალსჷ ვალურსუნ, ქიგეხუნუ თოლეფსია,
ათაში რე, მუჟამ სერით კოჩიშ სქუა გორენსია.
ასე? ასე კინ თქუანქო, ქიანას მით დოღურუნჷ,
თიმ წუთის თიში ორო ირკოც ართო ოჭყორდუნჷ.
თი ბოშ ხოლო, ნამქჷთ ოსურჷ მიაბარ დიხასია,
ვათხუ, ვათხუ სასაფლას, ჩილამურით ინგარსია;
ნდღულუ თოფურ–სანთელშორო, ენქირუ დო ირგუნსია,
ქიმნადირთ, ეჩიებუ, ეშაშქვანს ბირგულსია.
ლურჲ ორკინჷ, თისჷთ მუჭო ქიგეხუნუ თოლეფსია,
ათაში რე, მუჟამ სერით კოჩ გონენს დო გორუნსია.
მესაფულე, კინ თქუანქო: მუთუნ ვარე კოჩიშ რინა;
ითამ ირკოც ოჭყორდუნო, დიხას მითიდვალუნ თინა.

                     –2–

თი ოსურქ ათე ბოში ამდღა შორშე დოლანტუა,
გურს იფირქუ: თინა ხოლო იჭუ უბედურიშ სქუა;
უქვინჯე რე კოჩიშ დარდი, უქვინჯე რე კოჩიშ გური,
მუს ვოურზუ, მუჟამს ვაჸუნს ოჸოროფულ–ოსხუნური.
ქიდიბურჯუ ბოშიშ გურქ–გოფაშქ ლაიტიქ ციცუაქ;
შხვა ვეფირქა, მესაფულე, სი ნუმ ელეძიცუანქ.
სი გოგონნო, თინეფშქას თინერ ძალას უფალუნჷ,
ნამუ ძალათ ჟირი გური ართო ეკიშქუმალუნჷ.
მა მუდგარენ ვაბჯერს თენა, ვეკიკათუ ე წყვილია,
ე ქიანა, მესაფულე, აში ვარე ენწყილია.
ღურელს ენაჸუნუანა მუჟამს ზიტყვას სასაფლაშა,
ეთი ზიტყვას, ვატახუნა, ვატახუნა ღურა დღაშა.
ქუმარჩქილი, მესაფულე, ვაგოგინ იზმა სია,
ვარა ჩქიმი ნარაგადშენჷ, მუ რე დოღურჷ ძიცასია.
ქო, პატონჷ, ბოშიქ ძღაბის მიართჷ ვარდიშ კოკობია
დო ცანცალით ქელაფურცქინ: ,,მუჭო ქიმეჸოროფია:
ჩქი ართ მიღნა გაჭირება, გუონჯათი ართ კარია,
ძღაბჷ, ოსურო მალმაჸუნ, ჸოროფა მიღ მანგარია.
ჸოროფილეფ მიჸუნდესჷნ, ვართ მა მიჸუნს, ვართი სია,
მარა ინეფ ვეიადგინე ჩქინ ნგარა დო დარდისია.
ულირ გიპჭყოლიდუათ, ნადაჩხირ დო ნაბორბონჯი,
ხე ქიმეფჩათ ართიანსჷ – სი ჩილი დო მა ქომონჯი!“
ქიცალჲ, ქიცალჲ, მესაფულე, ასე ცირას ქურჩქილ სია,
სი გოგონნო, თინა ხოლო გოტახჷნსჷ ფუჩისია;
თინა ხოლო თაშ იქუნსო? ვამოგონუ, ვარუ, ვარუ!
იქ ხომ გოღა ჸოროფილი უჩადიხას მიაბარუ.
ლაჸაფის დო ციგანობას მი გუბედუ ღურელსია!
ამარ უჯინჷ, ბოშპატონს მუჭო გემკისურენსია.
მარა ძღაბი ფურცქინუნს: ,,დოფშულიდუ იფრელქია,
მა ოჸია მითქუალჷ, საწმუხანოს ფიფრქენქია;
ულირ გიპჭყოლიდუათ, ირნერ მეკონ–მოკონია,
მა სქან ვორექ ირჲათონო, მიჸუნჲ, სოდგა გოკონია“.

                     –3–

მესაფულე, ნება გიღუ, ანწ მახოლო ელგოფუჩა,
კოჩიშ შინას ირჲათონო ორხინუანს დიხაუჩა.
ამდღა ინეფ ართო რენა, ღურელ ნამთინქ ვადაფასჷ,
ვართ ართი დო ვართ მაჟირა ვეგლაკითხანს სასაფლასჷ.
ტყას მიდუღალ სასაფლეფი, მუშ მაფსქელა გეძჷ ტვერი.
ვარდეფსჷ დო პეულეფს მუჭო მედინაფუ ფერი.
დირულეთ, ღურელეფი, დიხა რჸოფდანჲ ჭაფურია,
მითინს ვაშუთ, მითინს ვაკო თქვანი მიკანჭაფურია.
ქიდირულეთ, მუ ტომბა დო უქვინჯე რე თქვანი ლური
მუშოთ ოკო თქვან სასაფლეფს ვარდეფი დო ჩილამური.
უჩადიხა ქოიღუდანჲ ირიათონჲ ჸუდეთია,
თე ქიანაშ მუთუნ ძალას ლურშე ვეიშაჸუნეთია.
ათენა რე კოჩიშ რინა: ირკოჩ რჩქინდუ, ირკოჩ ღურუ,
თენა მისით ოჭყორდუნი, ორე ურჩქენჯი დო ჸურუ.
            
                     –4–

…ზარ ქიგიაშქვეს.
ქარ ირქენს,
დიხას თირ ძჷ ოჩაფულე,
ჸეთი ჟირსჷ ჭითა ჭკუდის ენმაჭკადანს მესაფულე;
ელეძიცანს მუშობურათ თილისმანი, კოჩიშ ბრძენი,
უჩქჷ, უჩქჷ მესაფულეს, მუჭო ოკონჷ, მუჭო რენი,
დირულეთჷ, ღურელეფი, თქვან ვარენო დრო დო ხანი,
გური ეკმეჭირითებუნ, ბრელ მუთუნი მონჯარ თქვანი.