အနဘိရတဘိက္ခုဝတ္ထု
၅။ မမွေ့လျော်သော ရဟန်း ဝတ္ထု
န ကဟာပဏဝဿေနအစရှိသော ဤတရားဒေသနာတော်ကို မြတ်စွာဘုရားသည် ဇေတဝန်ကျောင်းတော်၌ နေတော်မူစဉ် သာသနာတော်၌ မမွေ့လျော်သော ရဟန်းတစ်ပါးကို အကြောင်းပြု၍ ဟောတော်မူလေ၏။
လူထွက်လိုသော ရဟန်း
ထိုရဟန်းသည် သာသနာတော်၌ ရဟန်းပြုသဖြင့် ရအပ်သော ပဉ္စင်းအဖြစ် ရှိလတ်သည်ရှိသော် “ဤမည်သောအရပ်သို့သွား၍ ပါဠိသင်ခြင်းကို သင်ယူချေလော့”ဟု ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ စေအပ်သည်ဖြစ်၍ ထိုအရပ်သို့ သွားသတတ်။ ထိုအခါ ထိုရဟန်း၏ ဖခင်အား အနာရောဂါသည် ကပ်ရောက်လေ၏။ ဖခင်သည် သားရဟန်းကို ဖူးမြင်လိုသည်ဖြစ်လျက် ထိုသားရဟန်းကို ပင့်ခေါ်ခြင်းငှာ စွမ်းနိုင်သော တစ်စုံတစ်ယောက်သောသူကို မရသောကြောင့် သား၌ဖြစ်သော စိုးရိမ်ခြင်းဖြင့် ယောင်ယမ်းမြည်တမ်းလျက်သာလျှင် သေခြင်းအနီးသို့ ရောက်လတ်သည်ဖြစ်၍ “ဤအသပြာကား ငါ့သားရဟန်း၏ သပိတ်သင်္ကန်းဖိုးကို ပြုရစ်ပါလော”ဟု အသပြာတစ်ရာကို ညီ၏လက်၌ ပေးခဲ့၍ စုတေသေလွန်ခြင်းကို ပြုလေ၏။ ထိုဖခင်၏ညီသည် ပဉ္စင်းငယ် လာသောအခါ ခြေရင်း၌ဝပ်လျက် လူးလဲကာ ငိုကြွေးပြီးလျှင် “အရှင်ဘုရား- အရှင်ဘုရား၏ ဖခင်သည် ယောင်ယမ်းမြည်တမ်းလျက်သာလျှင် စုတေသေလွန်ခြင်းကို ပြုရလေ၏။ တပည့်တော်၏လက်၌ ထိုဖခင်ဒါယကာကြီးသည် အသပြာတစ်ရာကို ထားခဲ့၏။ ထိုအသပြာဖြင့် အဘယ်သို့ ပြုရပါအံ့နည်း”ဟု လျှောက်လေ၏။
ပဉ္စင်းငယ်သည် “ငါ့အား အသပြာတို့ဖြင့် အလိုမရှိ”ဟု ပယ်ပြီးလျှင် နောက်အဖို့၌ “ငါ့အား သူတစ်ပါးအိမ်ဝယ် ဆွမ်းအလို့ငှာ လှည့်လည်၍ အသက်မွေးခြင်းဖြင့် အဘယ်အကျိုးရှိအံ့နည်း၊ ထိုအသပြာတစ်ရာကိုမှီ၍ အသက်မွေးခြင်းငှာ တတ်ကောင်း၏၊ လူထွက်တော့အံ့”ဟု ကြံလေ၏။ ထိုသို့ အကြံဖြစ်သော ပဉ္စင်းငယ်သည် မမွေ့လျော်ခြင်းဖြင့် နှိပ်စက်အပ်သည်ဖြစ်ရကား စွန့်လွှတ်အပ်သော သရဇ္ဈာယ်ခြင်း, ကမ္မဋ္ဌာန်းစီးဖြန်းခြင်း ရှိသည်ဖြစ်၍ ဖျော့တော့သော အနာရောဂါရှိသော သူကဲ့သို့ ဖြစ်လေ၏။ ထိုအခါ ပဉ္စင်းငယ်ကို ရဟန်းငယ် သာမဏေတို့သည် “ဤသို့ ညစ်နွမ်းသော ကိုယ်ရှိခြင်းသည် အဘယ်ပါနည်း”ဟု မေးကြသောကြောင့် “ငြီးငွေ့သည်ဖြစ်၏”ဟု ဆိုလတ်သော် ဆရာဥပဇ္ဈာယ်တို့အား ပြောကြားကြလေကုန်၏။ ထိုအခါ ပဉ္စင်းငယ်ကို ထိုဆရာဥပဇ္ဈာယ်တို့သည် မြတ်စွာဘုရား၏ အထံတော်သို့ ဆောင်၍ မြတ်စွာဘုရားအား ပြကြကုန်၏။ ဘုရားရှင်သည် “သင်ကား ငြီးငွေ့၏ဟူသည် မှန်သလော”ဟု မေးတော်မူသောကြောင့် “မြတ်စွာဘုရား- မှန်ပါကြောင်းပါဘုရား”ဟု လျှောက်သည်ရှိသော် “အဘယ့်ကြောင့် ဤသို့ ပြုဘိသနည်း၊ သင့်အား အသက်မွေးမြူကြောင်း တစ်စုံတစ်ခုရှိသလော”ဟု မိန့်တော်မူလေ၏။ “မြတ်စွာဘုရား- ရှိပါသည်ဘုရား”ဟု လျှောက်သည်ရှိသော် “သင့်အား အဘယ်ပစ္စည်းရှိသနည်း”ဟု မေးတော်မူပြန်၏။ “မြတ်စွာဘုရား- အသပြာတစ်ရာ ရှိပါသည်ဘုရား”ဟု လျှောက်သည်ရှိသော် “ထိုသို့ဖြစ်မူ ရှေးဦးစွာ တစ်စုံတစ်ခုသော အရပ်၌ ကျောက်စရစ်ကို ဆောင်ခဲ့လော့၊ ထိုမျှလောက်ဖြင့် အသက်မွေးမြူခြင်းငှာ တတ်နိုင်ကောင်းအံ့လော, မတတ်နိုင်အံ့လောဟု ရေတွက်၍ သိကြရကုန်အံ့”ဟူ၍ မိန့်တော်မူလေ၏။
ဝေပုံချခြင်းနှင့် မန္ဓာတုဇာတ်အမြွက်
ထိုပဉ္စင်းငယ်သည် ကျောက်စရစ်ကို ဆောင်ယူခဲ့လေ၏။ ထိုအခါ ပဉ္စင်းငယ်ကို မြတ်စွာဘုရားသည် “ရှေးဦးစွာ အသုံးအဆောင်အလို့ငှာ အသပြာငါးဆယ်ကို ထားလော့၊ နွားနှစ်ကောင်တို့အလို့ငှာ နှစ်ဆယ့်လေးအသပြာကို ထားလော့၊ ဤမျှလောက်သော အသပြာကို မျိုးစေ့အလို့ငှာလည်းကောင်း၊ ထမ်းပိုး,ထွန်တုံး အလို့ငှာလည်းကောင်း၊ ပေါက်တူး, ပဲခွပ်, ပုဆိန်, အလို့ငှာလည်းကောင်း ထားလော့၊” ဤသို့ ရေတွက်အပ်သည်ရှိသော် ထိုအသပြာတစ်ရာသည် မလောက်မမျှ ဖြစ်ခဲ့လေ၏။ ထိုအခါ ရဟန်းငယ်ကို မြတ်စွာဘုရားသည် “ချစ်သားရဟန်း- သင်၏အသပြာတို့သည် အနည်းငယ်သာ ဖြစ်ကုန်၏၊ ဤအသပြာတို့ကိုမှီ၍ တောင့်တခြင်း တဏှာလောဘကို အဘယ်သို့လျှင် ပြည့်စေနိုင်အံ့နည်း”ဟု မိန့်တော်မူပြီးလျှင် “လွန်လေပြီးသောအခါ စကြဝတေးမင်း၏ မင်းအဖြစ်ကို ပြုစေ၍ လက်ပန်းပေါက်ခတ်ကာမျှ၌ တစ်ဆယ့်နှစ်ယူဇနာရှိသော အရပ်၌ ခါးအတိုင်းအရှည်မျှဖြင့် ရတနာမိုးကို ရွာစေခြင်းငှာ စွမ်းနိုင်ကြကုန်သော မင်းကြီးတို့သည် အကြင်ရွေ့လောက် သုံးကျိပ်ခြောက်ယောက်သော သိကြားတို့သည် စုတေကုန်၏။ ထိုမျှလောက်သော ကာလပတ်လုံး နတ်မင်းအဖြစ်ကို ပြု၍သော်လည်း သေသောအခါ တောင့်တခြင်း တဏှာလောဘကို မပြည့်စေနိုင်မူ၍သာလျှင် သေခြင်းကို ပြုကြရလေကုန်၏”ဟု မိန့်တော်မူ၍ ထိုပဉ္စင်းငယ် တောင်းပန်အပ်ရကား လွန်လေပြီးသော အကြောင်းကို ဆောင်တော်မူ၍ တိကနိပါတ် သင်္ကပ္ပဝဂ်လာ မန္ဓာတုဇာတ်ကို ချဲ့တော်မူသဖြင့်-
သဗ္ဗေဝ ဒါသာ မန္ဓာတု၊ ယေ ပါဏာ ပထဝိဿိတာ။
စန္ဒိမသူရိယာ၊ လ,နေတို့သည်။ ယာဝတာ၊ အကြင်မျှလောက်သော အရပ်ဒေသတို့ဖြင့်။ ပရိဟရန္တိ၊ မြင်းမိုရ်တောင်ကို လှည့်လည်သွားကြကုန်၏။ ဒိသာ-ဒိသာသု၊ အရပ်ဆယ်မျက်နှာတို့၌။ ဝိရောစမာနာ၊ တင့်တယ်ကြကုန်လျက်။ ဘန္တိ၊ ထွန်းလင်းတောက်ပကြကုန်၏။ ဧတ္တကေပဒေသေ၊ ဤမျှလောက်သော အရပ်ဒေသ၌။ ပထဝိဿိတာ၊ မြေပြင်ကိုမှီ၍ နေကြကုန်သော။ ယေ ပါဏာ၊ အကြင်သတ္တဝါတို့သည်။ သန္တိ၊ ရှိကြကုန်၏။ သဗ္ဗေ၊ အလုံးစုံကုန်သော။ ပါဏာ၊ ထိုသတ္တဝါတို့သည်။ မန္ဓာတု၊ မန္ဓာတ်မင်းကြီး၏။ ဒါသာ ဧဝ၊ ကျေးကျွန်တို့ချည်းသာ ဖြစ်ကုန်၏။
ဤဂါထာကို ဟောတော်မူလေ၏။ ဤဂါထာ၏အခြားမဲ့၌ ဤနှစ်ခုသော ဂါထာတို့ကို ဟောကြားတော်မူလေ၏။
ဒေသနာတော်
အပ္ပဿာဒါ ဒုခါ ကာမာ၊ ဣတိ ဝိညာယ ပဏ္ဍိတော။
[၁၈၇] အပိ ဒိဗ္ဗေသု ကာမေသု၊ ရတိံ သော နာဓိဂစ္ဆတိ။
တဏှက္ခယရတော ဟောတိ၊ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓ သာဝကော။
ကဟာပဏဝဿေန၊ အသပြာမိုး ရွာသဖြင့်လည်း။ ကာမေသု၊ ဝတ္ထု,ကိလေ နှစ်ထွေသော ကာမတို့၌။ တိတ္တိ၊ ရောင့်ရဲခြင်းမည်သည်။ နဝိဇ္ဇတိ၊ မရှိ။ ကာမာ၊ ကာမဂုဏ်တို့သည်။ အပ္ပသာဒါ၊ သာယာဖွယ် မရှိကြကုန်။ ဝါ၊ သာယာဖွယ်ကား နည်းပါးလှကုန်၏။ ဒုက္ခာ၊ ဆင်းရဲခြင်းသာ များလှကုန်၏။ ဣတိ၊ ဤသို့။ ဝိညာယ၊ သိ၍။ ပဏ္ဍိသော၊ ပညာရှိသော။ သော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသာဝကော၊ ထိုဘုရားရှင်၏ တရားတော် နာကြား တပည့်သားသည်။ အပိ ဒိဗ္ဗေသု၊ နတ်စည်းစိမ်ပင် ဖြစ်ကုန်သော်လည်း။ ကာမေသု၊ ကာမဂုဏ်တို့၌။ ရတိ၊ မွေ့လျော်ခြင်းကို။ နာဓိဂစ္ဆတိ၊ မရနိုင်။ တဏှက္ခယရတော၊ တဏှာကုန်ရာ အရဟတ္တဖိုလ်နိဗ္ဗာန်၌ လွန်စွာမွေ့လျော်သည်။ ဟောတိ၊ ဖြစ်၏။ (အရဟတ္တဖိုလ် နိဗ္ဗာန်ကို တောင့်တလျက် နေ၏ဟူလို။)
ဒေသနာတော်၏အကျိုး
ဒေသနာတော်၏အဆုံး၌ ထိုငြီးငွေ့သော ရဟန်းသည် သောတာပတ္တိဖိုလ်၌ တည်လေ၏။ ရောက်လာသော ပရိသတ်အားလည်း အကျိုးရှိသောဒေသနာ ဖြစ်တော်မူလေ၏။