သိမ်မျိုးစုံမဟာဋီကာ/ရေနိမိတ်မှာ သမာနသံဝါသကသိမ် သမုတ်ပြီးရုံတည်က အပ်,မအပ် ပြခန်း
| ←၁၀၅။ တိယောဇနပရမ သိမ်တော်ကြီးအကြောင်း | သိမ်မျိုးစုံမဟာဋီကာကျမ်း by ၁၀၆။ ရေနိမိတ်မှာ သမာနသံဝါသကသိမ် သမုတ်ပြီးရုံတည်က အပ်,မအပ် ပြခန်း |
၁၀၇။ ဝတ္ထုကံမြေ ဝိသုံဂါမဖြစ်မဖြစ်→ |
ယင်းသို့ ဗဒ္ဓ ခဏ္ဍသိမ် မဟာသိမ် သမုတ်ရာ၌ သမာနသံဝါသကသိမ်၊ အဝိပ္ပဝါသသိမ် နှစ်မျိုးရှိရာ -
ကမ္မဝါစာပရိယောသာနေ နိမိတ္တာနံ အန္တော သီမာ ဟောတိ၊ နိမိတ္တာနိ သီမတော ဗဟိ ဟောန္တိ။ (မဟာဝါ အဋ္ဌကထာ၊ ၃၁ဂ။)
ပူရိတဥဒကမ္မိ သစေ ယာဝ ကမ္မဝါစာပရိယောသနာ တိဋ္ဌတိ အပ္ပံ ဝါ ဟောတု ဗဟု ဝါ၊ ဝဋ္ဋတိ။ (မဟာဝါအဋ္ဌကထာ ၊၃၂၂။)
ကမ္မဝါစာ ပရိယေသာနေယေဝ နိမိတ္တာနိ ဗဟိ ကတွာ ဟေဋ္ဌ ပထဝိသန္ဓာရကံ ဥဒကံ ပရိယန္တံ ကတွာ သီမာ ဂတာ ဟောတိ။ (မဟာဝါအဋ္ဌကထာ၊ ၃၂၃။)
ဣမံ ပန သမာနသံဝါသကသီမံ သမ္မန္နန္တေဟိ ပဗ္ဗဇ္ဇုပသမ္ပဒါဒီနံ သံဃကမ္မာနံ သုခကရဏတ္ထံ ပဌမံ ခဏ္ဍသီမာ ဗန္ဓိတဗ္ဗာ။ တံ ပန ဗန္ဓန္တေဟိ ဝတ္တံ ဇာနိတဗ္ဗံ။ သစေ ဟိ ဗောဓိစေတိယဘတ္တသာလာဒီနိ သဗ္ဗဝတ္ထူနိ ပတိဋ္ဌာပေတွာ ကတဝိဟာရေ ဗန္ဓန္တိ, ဝိဟာရမဇ္ဈေ ဗဟူနံ သမောသရဏဋ္ဌာနေ အဗန္ဓိတွာ ဝိဟာရပစ္စန္တေ ဝိဝိတ္တောကာသေ ဗန္ဓိတဗ္ဗာ။ အကတဝိဟာရေ ဗန္ဓန္တေဟိ ဗောဓိစေတိယာဒီနံ သဗ္ဗဝတ္ထူနံ ဌာနံ သလ္လက္ခေတွာ ယထာ ပတိဋ္ဌိတေသု ဝတ္ထူသု ဝိဟာရပစ္စန္တေ ဝိဝိတ္တောကာသေ ဟောတိ, ဧဝံ ဗန္ဓိတဗ္ဗာ။ သာ ဟေဋ္ဌိမပရိစ္ဆေဒေန သစေ ဧကဝီသတိ ဘိက္ခူ ဂဏှာတိ, ဝဋ္ဋတိ။ တတော ဩရံ န ဝဋ္ဋတိ(ပ)သမန္တာ ‘‘ဧသော ပါသာဏော နိမိတ္တ’’န္တိ ဧဝံ နိမိတ္တာနိ ကိတ္တေတွာ ကမ္မဝါစာယ သီမာ သမ္မန္နိတဗ္ဗာ။ အထ တဿာ ဧဝ ဒဠှီကမ္မတ္ထံ အဝိပ္ပဝါသကမ္မဝါစာ ကာတဗ္ဗာ။ (မဟာဝါ အဋ္ဌကထာ၊ ဥပေါသထက္ခန္ဓက၊ ၃၂၃။)
ဣတိ ဘိက္ခူနံ အဝိပ္ပဝါသသီမာ ဂါမဉ္စ ဂါမူပစာရဉ္စ န ဩတ္ထရတိ, သမာနသံဝါသကသီမာဝ ဩတ္ထရတိ။ သမာနသံဝါသကသီမာ စေတ္ထ အတ္တနော ဓမ္မတာယ ဂစ္ဆတိ။ အဝိပ္ပဝါသသီမာ ပန ယတ္ထ သမာနသံဝါသကသီမာ, တတ္ထေဝ ဂစ္ဆတိ။ န ဟိ တဿာ ဝိသုံ နိမိတ္တကိတ္တနံ အတ္ထိ။ (မဟာဝါအဋ္ဌကထာ၊ ၃၃၂။)
၎င်းအဋ္ဌကထာတို့ကို ထောက်သော် ရေနိမိတ်ထား၍ ကြားရာ သမာနသံဝါသက သိမ်သမုတ်ခြင်း မပြီးမီသာ ရေရှိရန်လိုသည်။ အဝိပ္ပဝါသ သိမ်သမုတ်ရာမှာ ရေမရှိသော်လည်း အပ်၏ဟု ယူရန်ရှိ၏။ ဤအဋ္ဌကထာတို့၌ သမာနသံဝါသက အရာ၌သာ ၎င်းနိမိတ်လာသည်။ အဝိပ္ပဝါသိမ် အရာ၌ မလာသောကြောင့် အပ်၏ဟု ထင်သတည်း။
သို့သော်လည်း ကျေးဇူးရှင် ဆရာတော်ကြီး အဆက်ဆက်တို့ပင် အဝိပ္ပဝါသ သိမ်နိမိတ် သိမ်သမုတ်ပြီးအောင် ရေရှိရမည်ဟု ယူကြသည်တစ်ကြောင်း၊ အဝိပ္ပဝါသသိမ်အတွက် နိမိတ်သီးမထားရခြင်း အကြောင်းကိုသာ ပြ၍၊ အနိမိတ္တ သိမ်ဖြစ်ရာသည်တစ်ကြောင်း၊ ဂရုကလဟုကေသု ဂရုကေ ဌာတဗ္ဗန္တိ ဧတံ ဝိနယာလက္ခဏံ-ဟု ပါစိတ်အဋ္ဌကထာဘူတဂါမဝဂ်ဖွင့် (၂၉) နံပါတ်နှင့်အညီ၊ ဂရုက၊ လဟုက နှစ်ဌာနတို့တွင် ဂရုက၌ တည်ခြင်းသည် ဝိနည်း လက္ခဏာဟု အဋ္ဌကထာပြတိုင်း ဂရုက၌ တည်ခြင်းသာ သင့်မြတ်ရာသောကြောင့် လည်းကောင်း၊ ရှေးရှေး ကျမ်းဂန်တတ်အကျော် သိက္ခာကာမ ဝိနယဓရ ဆရာတော်ကြီး အဆက်ဆက်တို့သည် ငါတို့မျက်မှောက် ဒိဋ္ဌပစ္စက္ခပင် အဝိပ္ပဝါသသိမ်သမုတ်ပြီး ရေ- ဘယ်နှစ်သစ် ရှိသေးသနည်းအကြည့်ခိုင်းသည်ကို တွေ့ရ၍ ရေတည်နေမှ အပ်ကြောင်း မိန့်တော်မူကြသောကြောင့်လည်းကောင်း၊ ငါတို့ရဟန်း (၅ )ဝါရစဉ် သိမ်နိမိတ် ကြားပြီးနောက်မှ ညောင်လေးပင် ဘိုးတုတ်ဖြူစုကျောင်း ဦးစန္ဒောဘာသ သိမ်သမုတ်လို၍ နိမိတ်ကြားစဉ် လူအများ ရေလောင်းနေရာ ကမ္မဝါစာ ဆုံးသည်တိုင် ဘယ်ရေက တည်မှန်းမသိ၍ မလောင်းကောင်းဟု သင်္ဂဇာဆရာတော်၊ စလင်းဆရာတော် ဦးကေတု တပည့် သခွတ်ပင် ဆရာတော်ကြီးတားမြစ်သည်ကို ကိုယ်တိုင်တွေ့ဖူးသောကြောင့် လည်းကောင်း၊ အဝိပ္ပဝါသသီမာ ကမ္မဝါစာဆုံးသည် တိုင်အောင် ရေတည်မှအပ်ကြောင်း နိဿံသယအားဖြင့် သိအပ်၏။
မြစ်ကွေ့မြို့ ခုနစ်ဂိုဏ်းချုပ်ဆရာတော်ဘုရားကြီးလည်း စလင်းမြို့ ကျွဲထိရွာ လေသာတိုက် သိမ်သမုတ်ရာ သိမ်နိမိတ်မကြားမှီသာ ရေလောင်းစေတော်မူဘိသတည်း။