သိမ်မျိုးစုံမဟာဋီကာ/ခမတိကတ္တုရုပ် မိုင်းခိုင်းဆရာတော်ဝိနိစ္ဆယ

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
သိမ်မျိုးစုံမဟာဋီကာကျမ်း by ကျွန်းရွာတောရဆရာတော်
၆၅။ ခမတိကတ္တုရုပ် မိုင်းခိုင်းဆရာတော်ဝိနိစ္ဆယ

     ပဏ္ဍိတဓဇသိရီပဝရ မဟာဓမ္မရာဇဓိရာဇဂုရု မြန်မာဘုရင်ဘွဲ့တံဆိပ်တော်ရ ငါတို့အရှင် ကျေးဇူးရှင် ထိပ်ခေါင်တင် ဖြစ်တော်မူသော မိုင်းခိုင်းဆရာတော်ဘုရားကြီးသည် အမှာကံ ပေတံ ခမတီတိ ယံ သော ကရောတိ၊ ဧတံ အမှာကမ္ပိ ရုစ္စတိ-ဟူသော ပါရာဇိကဏ် အဋ္ဌကထာ၊ ကင်္ခါ အဋ္ဌကထာ၊ ခမတီတိ ရုစ္စတိဟူသော တိကင်္ဂုတ္တရ အဋ္ဌကထာ၊ မဟာဝါ ဝိမတိဋီကာ၊ ကာရက ရူပသိဒ္ဓိဋီကာ စသည်တို့ကို ထောက်၍ ရုစ္စတိ အနက်ရှိကြောင်း။

     ရုစ၊ ရောစနေ၊ ရောစနံ၊ ရုစိ။ ဘတ္တံ၊ မေ၊ ရုစ္စတိ၊ ဘတ္တမ္ပိ၊ တဿ၊ နရုစ္စတိ။ ပဗ္ဗဇ္ဇာ၊ မမ၊ ရုစ္စတိ၊ ဟူသော သဒ္ဒနီတိဓာတုမာလာ၌ ဒိဝါဂိုဏ်း သုဒ္ဓကတ္တုရုပ်အရာ၌သာ လာသည်ကို ထောက်၍ ယင်းရုစ္စတိ-ပုဒ်၏ သုဒ္ဓကတ္တုရုပ်သာ ဖြစ်ကြောင်း၊ ယင်းသို့ ပြသဖြင့် ဘာဝကမ္မေသုယော-ဖြင့် ကံအနက်၌ သက်သော"ယ"ပစ္စည်းဖြင့် ပြီးသော ရုစ္စတိပုဒ်မဟုတ်၊ ဒိဝါဒိတော ယော- ဖြင့် ကတ္တားအနက်၌ သက်သော "ယ"ပစ္စည်းဖြင့် ရုစ္စတိ-ပုဒ်ဖြစ်ကြောင်း၊

     ယင်း ရုစဓာတ်၏ အနက်မှာလည်း ဆဒီ၊ ဣစ္ဆာယံ၊ ပုရိသဿ၊ ဘတ္တံ၊ ဆာဒေတိ၊ အာဒယတိ၊ ရုစ္စတီတိ၊ အတ္တော -ဟူသော သဒ္ဒနီတိ ဓာတုမာလာ၌ စုရာဒိ ဂဏိကဓာတ် သုဒ္ဓကတ္တုရုပ် အရာမှာ ဖွင့်ပြသည်နှင့်အညီ လည်းကောင်း၊ နစ္ဆာဒေယျာတိ န ရုစ္ဆေယျ။ (သီလက္ခန် အဋ္ဌကထာ။) တာနိပိ နစ္ဆာဒေန္တိ။ (မဟာဝါပါဠိတော်။) နစ္ဆာဒေန္တီတိ ရုစိံ န ဥပ္ပါဒေန္တိ။ (သာရတ္ထဋီကာ)တို့နှင့်အညီ လည်းကောင်း၊ နှစ်သက်ခြင်း၊ နှစ်သက်ခြင်းကို ဖြစ်စေခြင်း၊ အလိုရှိခြင်း၊ အလိုရှိခြင်းကို ဖြစ်စေခြင်း၊ ဣစ္ဆာအနက် ရှိ ကြောင်းကို သိအပ်၏။

     ခမတိ -ပုဒ်မှာလည်း ခမု၊ ခန္တိယံ၊ ခမတိ၊ ခမော၊ ခန္တိ -ဟု သဒ္ဒနီတိ ဓာတုမာလာ၌ ဘူဝါဒီဂိုဏ်း သုဒ္ဓကတ္တု ရုပ်အရာမှာသာ ထုတ်ပြသဖြင့် ၎င်းခမတိ-ပုဒ်၏၊ သုဒ္ဓကတ္တုရုပ်သာဖြစ်ကြောင်း - သိအပ်၏၊ မိန့်တော်မူသတည်း။