ရာဇောဝါဒဇာတ် -၁

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
ပုံတော်စုံ ငါးရာငါးဆယ် ဇာတ်ဝတ္ထု by မင်္ဂလာဘုံကျော် ညောင်ကန်ဆရာတော်
၁၅၁။ ရာဇောဝါဒဇာတ် (၂-၁-၁)

ငါးရာငါးဆယ်ဇာတ်ဝတ္ထု

မင်္ဂလာဘုံကျော် ညောင်ကန်ဆရာတော်

နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ။

ဒုတိယတွဲ

ဒုကနိပါတ်-ဒဠှဝဂ်

၁။ ရာဇောဝါဒဇာတ်

မင်းနှစ်ပါးဝါဒပြိုင်ပွဲ

ပစ္စုပ္ပန်ဝတ္ထု... နတ်နှင့်တကွသောလောကကို ဆုံးမတော်မူတတ်သော သဗ္ဗညူမြတ်စွာဘုရားသည် ဒဠှံ ဒဠဿ ခိပ္ပတိ အစရှိသော ဂါထာပုဒ်ဖြင့် တန်ဆာဆင်အပ်သော ဤရာဇောဝါဒဇာတ်ကို ဇေတဝန် ကျောင်းတော်၌ သီတင်းသုံး နေတော်မူစဉ် ကောသလမင်းကြီးအား ဆုံးမတော်မူခြင်းကိုအကြောင်းပြု၍ ဟောတော်မူ၏။ ထိုကောသလမင်းကြီးအား ဆုံးမတော်မူခြင်းသည် တေသကုဏဇာတ်၌ ထင်စွာဖြစ်လတ္တံ့၊ အထူးကား တနေ့သ၌ ကောသလမင်းကြီးသည် တခုသော အဂတိသို့လိုက်အပ်သော ဆုံးဖြတ်ခက် သောတရားကို တရားသဖြင့်ဆုံးဖြတ်၍ နံနက် စာ စားပြီးသော် စွတ်စိုသောလက်ရှိလျှက်သာလျှင် တန်ဆာဆင်အပ်သောရထားကိုစီး၍ မြတ်စွာဘုရား၏ အထံတော်သို့ သွား၍ ပွင့်သောပဒုမာကြာပန်းကဲ့သို့ တင့်တယ်ခြင်းရှိကုန်သော ခြေတော်တို့၌ မြတ်စွာဘုရားကိုရှိခိုး၍ တင့်အပ် လျောက်ပတ်သော အရပ်၌ နေ၏။ ထိုအခါ ထိုကောသလမင်းကြီးကို မြတ်စွာဘုရားသည် မြတ်သောမင်းကြီး သင်မင်းကြီးသည် အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ယခု အလွန်နေမြင့်မှသာလျှင် လာခဲ့တဲ့သနည်းဟု မိန့်တော်မူ၏။ အရှင်ဘုရား ယနေ့ အကျွန်ုပ်သည် တခုသော အဂတိသို့လိုက်အပ်သော ဆုံးဖြတ်ခက်သောတရားကို တရားသဖြင့် ဆုံးဖြတ်ခြင်းကြောင့် ယခုမှ အခွင့်ကိုရ၍ ထိုတရားကိုပြီးစေပြီးလျှင် နံနက်စာစား၍ စွတ်စိုသောလက်ရှိလျက်သာလျှင် အရှင်ဘုရားတို့အား ခစားရာအရပ်သို့ လာသည်ဖြစ်၏ဟု လျှောက်၏။

မြတ်စွာဘုရားသည် မြတ်သောမင်းကြီး တရားနှင့်ညီစွာ တရားကို ဆုံးဖြတ်ခြင်း မည် သည်ကား ကောင်း၏။ ဤတရားနှင့် ညီစွာ စီရင်ခြင်းသည် နတ်ရွာခရီးတည်း၊ မြတ်သောမင်းကြီးကဲ့သို့သော သဗ္ဗညူဘုရား၏အထံတော်မှ အဆုံး အမကိုရကုန်၍ သင်မင်းကြီးတို့သည် တရားနှင့်ညီစွာ တရားကို အကြင့်ကြောင့် ဆုံးဖြတ်ကုန်ရာ၏။ ထိုသို့ဆုံးဖြတ်ခြင်းသည် စင်စစ်သဖြင့်အံ့ဘွယ် မရှိသေး၊ ရှေးမင်းတို့သည် အလုံးစုံသောတရားတို့ကို မသိကုန်သော်လည်း ပညာရှိတို့၏ စကားကိုနာရကုန်၍ တရားနှင့်ညီစွာ တရားကို ဆုံးဖြတ်ကုန်လျှက် လေးပါးကုန်သော မလားအပ်ကုန်သော ချစ်ခြင်းအစရှိသည်တို့သို့ လားခြင်းတို့ကို ကြဉ်ရှောင်ကုန်၍ မင်းကျင့်တရား ဆယ်ပါးတို့ကို မပျက်စေကုန်မူ၍ တရားသဖြင့် မင်းပြုကုန်၍ နတ်ပြည်၏ပြည့်ခြင်းကို ပြုကုန်လျက် အကြင် ဖြစ်ဘူးပြီ၊ ထိုဖြစ်ဘူးခြင်းသည်သာလျှင်အံ့ဘွယ်ရှိ၏ဟု မိန့်တော်မူ၍ ဆိတ်ဆိတ်နေတော်မူ၏။ ထို့နောင် ထိုကောသလမင်းကြီးသည် တောင်းပန်အပ်သည်ဖြစ်၍ အတိတ်ကို ဆောင်တော်မူ၏။

အတိတ်ဝတ္ထု... မြတ်သောမင်းကြီး လွန်လေပြီးသောအခါ ဗာရာဏသီပြည်၌ ဗြဟ္မဒတ်မည်သောမင်းသည် မင်းပြုသည်ရှိသော် ဘုရားလောင်းသည် ထိုဗြဟ္မဒတ်မင်း၏ မိဖုယားကြီး၏ ဝမ်း၌ ပဋိသန္ဓေယူ၍ ပဋိသန္ဓေအစောင့် အရှောက် ကိုရ၍ ချမ်းသာစွာ အမိဝမ်းမှဖွား၏။ ထိုဘုရားလောင်းအားအမည်မှည့်သော နေ့၌ကား ဗြဟ္မဒတ်သတို့သားဟူသော အမည်ကိုသာလျှင် မှည့်ကုန်၏။ ထိုဗြဟ္မဒတ်သတို့သားသည် အစဉ်သဖြင့် အရွယ်သို့ ရောက်၍ တဆဲ့ခြောက်နှစ်ရှိသောကာလ၌ တက္ကသိုလ်ပြည်သို့ သွား၍ ခပ်သိမ်းကုန်သောအတတ်တို့၏ အပြီးသို့ရောက်၍ အဘလွန်သဖြင့် မင်းအဖြစ်၌တည်၍ တရားနှင့်ညီစွာမင်းပြု၏။ ဆန္ဒ အစရှိသည်တို့၏ အစွမ်းအားဖြင့် မလားအပ်သောအရာသို့ မလားမူ၍ အဆုံးအဖြတ်ကို စီရင်ဆုံးဖြတ်၏။ ထိုဘုရားလောင်းသည် ဤသို့ တရားသဖြင့်မင်းပြုသည်ရှိသော် အမတ်တို့သည်လည်း ဟုတ်မှန်သဖြင့်သာလျှင် တရားကိုဆုံးဖြတ်ကုန်၏။ တရားတို့ကို ဟုတ်မှန်သဖြင့် ဆုံးဖြတ်စီရင်အပ်ကုန်သည်ရှိသော် ကောက်ကျစ် တရားတွေ့တတ်ကုန်သော သူတို့မည်သည် မဖြစ်ကုန်၊ ထိုကောက်တကျစ် တရားတွေ့တတ်ကုန်သောသူတို့၏ မရှိခြင်းကြောင့် တရားတွေ့ခြင်းအကျိုးငှါ မင်းယင်ပြင်၌ ဘေးရန်သည်ပြတ်၏။ အမတ်တို့သည် တနေ့ပတ်လုံးလည်း တရားဆုံးဖြတ်ရာအရပ်၌ နေကုန်၍ တစုံတယောက်သောသူကို တရားဆုံး ဖြတ်စိမ့်သောငှါ လာလတ်သည်ကို မမြင်ကုန်လျှင် ထ၍ ဖဲကြကုန်၏။ ထိုစကားသည် မှန်၏။ တရားဆုံးဖြတ်ရာအရပ်သည် စွန့်အပ်သည်၏ အဖြစ်သို့ ရောက်၏။

ဘုရားလောင်းသည် ဗြဟ္မဒတ်မင်းသည် တရားသဖြင့် မင်းပြုသည်ရှိသော် ဆုံးဖြတ်ရာအရပ်သို့ လာကုန်သော သူတို့မည်သည် မရှိကုန်၊ ဘေးရန်သည်လည်း ပြတ်၏။ ဆုံးဖြတ်ရာအရပ်သည်လည်း စွန့်အပ်သည်၏အဖြစ်သို့ ရောက်၏။ ယခုအခါ၌ ငါသည် မိမိ၏ကျေးဇူးမဲ့ကို ရှာခြင်းငှါသင့်၏။ ဤမည်သည်ကား ငါ၏ ကျေးဇူးမဲ့တည်း၊ ဤသို့ကြား၍ ထိုကျေးဇူးမဲ့ကိုပယ်၍ ဂုဏ်ကျေးဇူး၌သာလျှင် ကိုယ်ကိုဖြစ်စေအံ့ဟု ကြံ၏။ ထိုကာလမှစ၍ ငါ၏ ကျေးဇူးပဲကို ပြောဆိုသော တစုံတယောက်သော သူတို့သည် ရှိသလောဟု စုံစမ်းသည်ရှိသော် နန်းတော်တွင်း၌ သုံးဆောင်စေပါးကုန်သောသူတို့၏အတွင်း၌ ကျေးဇူးမဲ့ကိုပြောဆိုသော တစုံတယောက်သောသူကို မမြင်မတွေ့၍ မိမိ၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးစကားကိုသာလျှင်ကြား၍ ထိုသူတို့သည် ငါ့ကို ကြောက်ခြင်းကြောင့်လည်း ကျေးဇူးမဲ့ကို မဆိုကုန်မူ၍ ကျေးဇူးကိုသာလျှင် ဆိုကုန်ရာ၏ဟု ကြံ၍ နန်းတော်အပ၌ သုံးဆောင်စေပါးကုန်သောသူအပေါင်း၌ စုံစမ်းသည်ရှိသော် ထိုသူတို့၌လည်းမမြင်မတွေ့၍ မြို့တွင်း၌ စုံစမ်း၏။ မြို့ပ၌၎င်း မြို့တံခါးလေးမျက်နှာတို့၌၎င်း မြို့လေးမျက်နှာ ရွာ၌၎င်း စုံစမ်း၏။ ထိုအရပ်တို့၌လည်း ကျေးဇူးမဲ့ကိုပြောဆိုသော တစုံတယောက်သောသူကို မမြင်မတွေ့ မိမိ၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးစကားကိုသာလျှင်ကြား၍ ဇနပုဒ်ကိုစုံစမ်းအံ့ဟု အမတ်တို့ကို ပြည်ကိုဆောင်နှင်းခဲ့ပြီးလျှင် ရထားစီး၍ ရထားထိန်းကိုသာယူ၍ မထင်ရှားသောအသွင်ဖြင့် မြို့မှထွက်ခဲ့၍ ဇနပုဒ်ကိုစုံစမ်းလျှက် အရပ်စွန်တိုင် အောင်သွား၍ ကျေးဇူးမဲ့ကိုပြောဆိုသော တစုံတယောက်သောသူကို မတွေ့မမြင်၍ ဂုဏ်ကျေးဇူးစကားကိုသာလျှင် ကြား၍ အရပ်စွန် အပိုင်း အခြားမှ ခရီးမဖြင့် မြို့သို့ရှေးရှုသာလျှင် ပြန်ခဲ့၏။

ထိုကာလ၌ကား ဗလ္လိကအမည်ရှိသော ကောသလမင်းသည်လည်း တရားသဖြင့် မင်းပြုသည်ရှိသော် ကျေးဇူးမဲ့ကိုပြောဆိုသောသူကို ရှာသည်ဖြစ်၍ နန်းတော်တွင်း၌ စေပါးသုံး ဆောင်ကုန်သောသူအစရှိသည်တို့၌ မိမိ၏ ကျေးဇူးစကားကို သာလျှင်ကြား၍ ဇနပုဒ်ကို စုံစမ်း သည်ရှိသော် ထိုအရပ်သို့ရောက်၏။ ထိုမင်းနှစ်ပါးတို့သည်လည်း တခုသော ချိုင့်ဝမ်းရာလှည်း ကြောင်းခရီး၌ ရှေ့ဆိုင်မိကြကုန်၏။ ရထား၏ ရှောင်လွှဲစရာအရပ်သည် မရှိ၊ ထိုအခါ ဗလ္လိကမင်း၏ ရထားထိန်းသည် ဗာရာဏသီမင်း၏ ရထားထိန်းကို အို ရထားထိန်း သင်၏ရထားကို ရှောင်လွှဲလော့ဟုဆို၏။ ထိုဗာရာဏသီမင်း၏ ရထားထိန်းသည်လည်း ဗလ္လိကမင်း၏ ရထား ထိန်းကို အို ရထားထိန်း သင်၏ရထားကို ရှောင် လွှဲလော့ ဤရထား၌ ဗာရာဏသီပြည့်ရှင်ဖြစ်သောဗြဟ္မဒတ်မင်းမြတ်သည် စီးတော်မူ၏ဟုဆို၏။ ဗလ္လိကမင်း၏ ရထားထိန်းသည်လည်း ထိုဗာရာဏသီမင်း၏ ရထားထိန်းကို အို ရထား ထိန်း ဤရထား၌ ကောသလပြည့်ရှင်ဖြစ်သော ဗလ္လိကမင်းမြတ်သည် စီးတော်မူ၏။ သင်၏ ရထားကို ရှောင်လွဲ၍ ငါတို့မင်း၏ ရထားအား အခွင့်ကို ပေးလော့ဟု ဆို၏။ ဗာရာဏသီမင်း၏ ရထားထိန်းသည် ဤအရှင်သည်လည်း မင်းလျှင်ဖြစ်သတတ်၊ အသို့လျှင် ပြုအပ်သနည်းဟု ကြံ သည်ရှိသော် အရွယ်ကိုမေး၍ ငယ်သောမင်း၏ ရထားကို ရှောင်လွှဲစေ၍ ကြီးသောမင်းအားအခွင့်ကို ပေးစေအံ့၊ ဤအကြောင်းသည် ရှိ၏ဟု ဆုံးဖြတ်ခြင်းကိုပြု၍ ထိုကောသလမင်း၏ ရထားထိန်းကို ကောသလမင်း၏ အရွယ်ကိုမေး၍ညစုံစမ်းသည်ရှိသော် နှစ်ပါးကုန်သောမင်းတို့၏လည်း အရွယ်တူမျှကြကုန်သည်၏အဖြစ်ကိုသိ၍ ပြည်ပမာဏကို၎င်း ဗိုလ်ပါကို၎င်း စည်း စိမ်ဥစ္စာကို၎င်း အခြွေအရံကို၎င်း ဇာတ်အနွယ်အမျိုးဟူသော ညွှန်ပြအပ်သောဂုဏ်ကို၎င်း၊ ဤသို့ အလုံးစုံကိုမေးဦး၍ မင်းနှစ်ပါးတို့သည်လည်း ယူဇနာသုံးရာနှင်နှင်ရှိသောပြည်၏ အရှင်ဖြစ်ကြကုန်၏။ တူသော ဗိုလ်ပါ ဥစ္စာ အခြွေအရံ ဇာတ် အနွယ် အမျိုးဟူသော ညွှန်ပြအပ်သောဂုဏ် ရှိကြကုန်၏ဟုသိ၍ သီလရှိသောသူအား အခွင့်ကိုပေးအံ့ဟုကြံ၍ အို ရထားထိန်း သင်ရှိမင်း၏ သီလ အကျင့်သည် အဘယ်သို့ သဘောရှိသနည်းဟု မေးသည်ရှိသော် ထိုဗလ္လိကမင်း၏ ရထားထိန်းသည် ဤသည်ကား ငါတို့မင်း၏ သီ လအကျင့်တည်းဟု မိမိမင်း၏ ကျေးဇူးမဲ့ကိုပင်လျှင် ကျေးဇူးဟူ၍ပြလိုရကား-

။ ဒဠှံ ဒဠှဿ ခိပ္ပတိ၊ ဗလ္လိကော မုဒုနာ မုဒုံ။
သာဓုမ္ပိ သာဓုနာ ဇေတိ၊ အသာဓုမ္ပိ အသာဓုနာ။
ဧတာဒိသော အယံ ရာဇာ၊ မဂ္ဂါ ဥယျာဟိ သာရထိ။

ဟူသော ရှေးဦးစွာသော ဤဂါထာကို ဆို၏။

၁။ အမ္ဘော သာရထိ၊ အို ရထားထိန်း။ နော၊ ငါတို့၏။ ဗလ္လိကော၊ ဗလ္လိကမင်းသည်။ ဒဠှဿ၊ ကြမ်းကြုတ် ခက်ထန်သောသူ၏။ ဥပရိ၊ အပေါ် ၌။ ဒဠှံ၊ ကြမ်းကြုတ် ခက်ထန်သောဒဏ်ကို။ ခိပ္ပတိ၊ တင်၏။ မုဒုံ၊ နူးညံ့သောသူကို။ မုဒုနာ၊ နူးညံ့သဖြင့်။ ဇေတိ၊ အောင်၏။ သာဓုမ္ပိ၊ ကောင်းသောသူကိုလည်း။ သာဓုနာ၊ ကောင်းသဖြင့်။ ဇေတိ၊ အောင်၏။ အသာဓုမ္ပိ၊ မကောင်းသောသူကိုလည်း။ အသာဓုနာ၊ မကောင်းသဖြင့်။ ဇေတိ၊ အောင်၏။ သာရထိ၊ ရထားထိန်း။ အယံ ရာဇာ၊ ဤငါတို့သခင် အရှင်ဗလ္လိကမင်းသည်။ ဧတာဒိသော၊ ဤသို့သဘော ရှိ၏။ တွံ၊ သင်သည်။ မဂ္ဂါ၊ ခရီးမှ။ ဥယျာဟိ၊ ဖဲလေလော့။

ထိုအခါ၌ ဗလ္လိကမင်း၏ ရထားထိန်းကို ဗာရာဏသီမင်း၏ ရထားထိန်းသည် အို ရထား ထိန်း သင်သည် မိမိမင်း၏ ကျေးဇူးစကားကို ဆိုသလောဟုဆို၍ ဗလ္လိကမင်း၏ ရထားထိန်းက ဟုတ်၏ဟု ဆိုသည်ရှိသော် ထိုအကျင့်တို့ကို ဂုဏ်ကျေးဇူးတို့ဟူ၍ အကယ်၍ဆိုတုံအံ့၊ ကျေးဇူးမဲ့သည်ကား အသို့သဘောရှိလေတုံအံ့နည်းဟု ဗာရာဏသီမင်း၏ ရထားထိန်းက ဆို၍ ထိုအကျင့်တို့သည် ကျေးဇူးမဲ့တို့သည် ဖြစ်စေဦး၊ သင်တို့မင်း၏ ကျေးဇူးသည်ကား အဘယ်သို့သဘောရှိသနည်းဟု ဗလ္လိကမင်း၏ ရထားထိန်းက ဆိုသည်ရှိသော် ထိုသို့တပြီးကား နာလောဟု ဆို၍-

။ အက္ကောဓေန ဇိနေ ကောဓံ၊ အသာဓုံ သာဓုနာ ဇိနေ။
ဇိနေ ကဒရိယံ ဒါနေန၊ သစ္စေနာလိကဝါဒနံ။
ဧတာဒိသော အယံ ရာဇာ၊ မဂ္ဂါ ဥယျာဟိ သာရထိ။

ဟူသော နှစ်ခုရှိ၏ပြည့်ကြောင်းဖြစ်သော ဤဂါထာကို ဆို၏။

၂။ အမ္ဘော သာရထိ၊ အို ရထားထိန်း။ နော ရာဇာ၊ ဗာရာဏသီပြည်ကြီးသေဌ်နင်း တို့ရှင်မင်းသည်။ ကောဓံ၊ အမျက် ထွက်တတ်သော သူကို။ အက္ကောဗူန၊ မေတ္တာဖြင့်။ ဇိနေ၊ အောင်၏။ အသာဓု၊ မကောင်းသောသူကို။ သာဓုနာ၊ ကောင်းသဖြင့်။ ဇိနေ၊ အောင်၏။ ကဒရိယံ၊ စဉ်းလဲသော သူကို။ ဒါနေန၊ ပေးကမ်းသဖြင့်။ ဇိနေ၊ အောင်၏။ နာလိကဝါဒိနံ၊ မဟုတ်မမှန် ဘောက်ပြန် ယွင်း ချွတ် ဆိုလေ့ရှိသောသူကို။ သစ္စေန၊ အဟုတ်အမှန်ကိုဆိုသဖြင့်။ ဇိနေ၊ အောင်၏။ သာရထိ၊ ရထားထိန်း။ အယံ ရာဇာ၊ ဤငါတို့သခင် အရှင်မင်းမြတ်သည်။ ဧတာဒိသော၊ ဤသို့သဘော ရှိ၏။ တွံ၊ သည်။ မဂ္ဂါ၊ ခရီးမှ။ ဥယျာဟိ၊ ရှောင် လွှဲလေလော့။

ဤသို့ ဆိုသည်ရှိသော် ဗလ္လိကမင်းသည်၎င်း ရထားထိန်း သည်၎င်း နှစ်ယောက်ကုန်သော သူတို့သည်လည်း ရထားမှသက်ကုန်၍ မြင်းတို့ကိုချွတ်ပြီးလျှင် ရထားကိုဖယ်ကုန်၍ ဗာရာဏသီမင်းအား ခရီးကို ပေးကုန်၏။ ဗာရာဏသီမင်းသည်လည်း ဗလ္လိကမင်းအား အဆွေ မင်းမည် သည်ကား ဤမည်သော ဤမည်သော အမှုကိုလျှင် ပြုခြင်းငှါ သင့်၏ဟု အဆုံးအမကိုပေးလိုက်ပြီးလျှင် ဗာရာဏသီပြည်သို့သွား၍ ဒါနအစရှိကုန်ကောင်းမှုတို့ကိုပြု၍ အသက်၏အဆုံး၌ နတ်ပြည်ကို ပြည့်စေ၏။ ဗလ္လိကမင်းသည်လည်း ထိုဗာရာဏသီမင်း၏ အဆုံးအမကိုယူပြီးလျှင် ဇနပုဒ်ကို စုံစမ်း၍ မိမိ၏ ကျေးဇူးမဲ့ကိုဆိုသောသူကို မတွေ့မမြင်လျှင် မိမိမြို့သို့သွားလေ၍ ဒါန အစရှိကုန်သော ကောင်းမှုတို့ကိုပြု၍ အသက်၏ အဆုံး၌ နတ်ပြည်ကိုသာလျှင် ပြည့်စေ၏။

ဇာတ်ပေါင်း... သဗ္ဗညူမြတ်စွာဘုရားသည် ကောသလမင်းကြီးအား ဆုံးမတော်မူအံ့သောငှါ ဤဓမ္မဒေသနာကို ဆောင်တော်မူ၍ မြတ်သောကောသလမင်းကြီး ယခုအခါ မောဂ္ဂလာန်သည် ထိုအခါ ဗလ္လိကမင်း၏ရထားထိန်း ဖြစ်ဘူးပြီ၊ ယခုအခါ အာနန္ဒာသည် ထိုအခါ ဗလ္လိကမင်းဖြစ်ဘူးပြီ။ ယခုအခါ သာရိပုတ္တရာသည် ထိုအခါ ဗာရာဏသီမင်း၏ ရထားထိန်း ဖြစ်ဘူးပြီ၊ ယခုအခါ ငါဘုရားသည်ကား ထိုအခါ ဗာရာဏသီမင်း ဖြစ်ဘူးပြီ၊ ဤသို့ဇာတ်တော်ကို ပေါင်းတော်မူ၏။

အရေးကြုံပြန်၊ ကိုယ်ကျင့်မှန်၊ ဧကန် အောင်နိုင်မှု

ရှေးဦးစွာသော ရာဇာဝါဒဇာတ်သည် ပြီး၏။

*****