မဟာကဿပတ္ထေရဝတ္ထုဂါထာ -၂
၇-အရဟန္တဝဂ်
၂-မဟာကဿပတ္ထေရဝတ္ထုပါဠိဂါထာ
ဟံသာဝ ပလ္လလံ ဟိတွာ, ဩကမောကံ ဇဟန္တိ တေ။
သတိမန္တော၊ လွန်စွာသတိရှိသော ရဟန္တာအရှင်မြတ်တို့ သည်။ ဥယျုဉ္ဇန္တိ၊ ဈာန်ဝိပဿနာ, အစဖြာသည့်, ရရာဂုဏ်၌, ဝသိ ဘော်ဆိုက်အောင်, နှစ်ခြိုက်ရွှင်ပျ, အားထုတ်ကြလေ၏။ တေ၊ ထိုရဟန္တာအရှင်မြတ်တို့သည်။ နိကေတေ၊ အာရုံ၅ဖြာ, နေရာ ဌာန, ဟူသမျှ၌။ န ရမန္တိ၊ စွဲမြဲရွှင်ပျော်, မမွေ့လျော်ကြကုန်။ ဟံသာ၊ ဟင်္သာငှက်တို့သည်။ ဝါ၊ ရေတွင်ကျက်စား, ငှက်အများတို့ သည်။ ပလ္လလံ၊ ရွှံ့ညွန်အိုင်ကို။ ဟိတွာ၊ စွန့်ခွာ၍။ (ဂစ္ဆန္တိ) ဣဝ၊ ကောင်းကင်စခန်း, မြူးရွှင်လန်းလျက်, ပျံသန်းသွားကုန်သကဲ့သို့။ (ဧဝမေဝ၊ သာလျှင်။) တေ၊ ထိုရဟန္တာအရှင်မြတ်တို့သည်။ ဩကမောကံ (ဩကံ+ဩကံ)၊ အာရုံ၅ဖြာ, နေရာဌာန, ဟူသမျှကို။ ဇဟန္တိ၊ မငဲ့မကွက်, ထည့်မတွက်ဘဲ, စိတ်စက်ကြည်စွာ, စွန့်ခွာ တော်မူကြကုန်၏။ (ပါ-၉၁)
နိကေတေ။ ။ နိကေတန္တိ နိဝသန္တိ ဧတ္ထာတိ နိကေတော၊ နိကိတတိ နိဝသတိ ရမ္မတိ ဝါ ဧတ္ထာတိ နိကေတံ၊ [နိ+ကိတ+ဏ၊-နမက္ကာရဋီကာ။] နိကေတ၏အနက်ကို “(၁) ဥယျာဉ် ဘုံ ဗိမာန် အိမ်စသော နေရာဌာန, (၂) ၅ဖြာအာရုံကာမဂုဏ်, (၃) လောကီအာရုံ ၆ပါး, (၄) ကာမတဏှာ” ဟု ၄မျိုးတွေ့ရ၏၊ မည်သို့ပင် ကွဲစေကာမူ မူရင်းအနက်မှာ နိဝါသ(နေ ရာဌာန) အနက်သာတည်း။ “ယတ္ထ ကတ္ထစိ ဝိဟရန္တာ ကုလာဒီသု”စသော အဋ္ဌကထာဖွင့်အရ ဤ၌ “ဝိဟာရ, ပရိဝေဏ, ဥပဋ္ဌာက”တို့ကို နိကေတ ဟု ဆိုလိုသည်၊ ထိုဝိဟာရစသည်တို့သည် ပရမတ္ထအားဖြင့် အာရုံ၅ပါး တည်း၊ ကိလေသာတို့၏ တည်ရာဖြစ်သောကြောင့် အာရုံ၅ပါးကို “နိကေတ”ဟု ဆိုရသည်။ (ဒီ၊ဋ္ဌ၊၃၊၁၀၂၊ ဒီ၊ဋီ၊၃, ၁၀၁၊ သံ၊ဋ္ဌ၊၂၊၂၄၀၊ သံ၊ဋီ၊၂၊၂၁၀၊ ထေရ၊ဋ္ဌ၊၁၊၁၂၆၊ ဇာ၊ဋီ၊၂၂၊ ၅၃၉)
ဩကမောကံ။ ။ “ဩကံ”ဟုတည်၊ ဝိစ္ဆာဘိက္ခညေသု ဒွေ(မောဂ်-၁၊၅၄)သုတ်ဖြင့် “ဩကံ ဩကံ”ဟု ဒွိရုပ်(၂ပုဒ်)ပြု၊ နိဂ္ဂဟိတ်ကို မ-ပြု၍ ရုပ်ပြီးစေရာ၏၊ “အဝတိ ဧတ္ထ ဂစ္ဆတိ ပဝတ္တတီတိ ဩကံ”ဟုပြု။
မဟာကဿပတ္ထေရဝတ္ထုဂါထာနိဿယပြီးပြီ။