ပုဗ္ဗဏှသုတ် တောင့်တချက်

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
ပုဗ္ဗဏှသုတ် တောင့်တချက်
by မြင်းခြံမူ

ယံ ဒုန္နိမိတ္တံ အဝမင်္ဂလဉ္စ၊

ယောစာ မနာပေါ သကုဏဿ သဒ္ဒါ။

ပါပဂ္ဂဟော ဒုပိနံ အကန္တံ၊

ဗုဒ္ဓါနုဘာဝေန ဝိနာသ’ မေန္တု။

ယံဒုန္နိမိတ္တဉ္စ– အကြင်ဘောမ ဒိဗျ အန္တရိတ် ကိတ်နှင့် ညီစွာ ဥက္ကာကျခြင်း နေ, လ ကြတ်ခြင်း နက္ခတ်တာရာ ဂြိုဟ်တကာတို့ သွားလာထူးချွန် အကျင့်လွန်ခြင်း တံခွန်နှုန်းလျက် ကြယ်မြီးထွက်ခြင်း လက်လက်ပြောင်ပြောင် အရပ်လောင်ခြင်း တောင်ပြိုမြေကွဲ ပျားစွဲဖွတ်တက် ငှက်လင်းတနား တောသား ဝင်လျှိုး အမိုးခွေးလျှောက် တောင်ပို့ပေါက်နှင့် ကြောက်ဖွယ်ထိုထို အိမ်ရေယိုခြင်း ကျီးပြိုခွေးအူ အဘူတ ဘူတ သို့စသော အလိုမရှိအပ်သော အနိဋ္ဌာရုံ တစ်စုံတစ်ခု မရှုဖွယ်တောင်း တွေ့ကြုံကြောင်းဟူသော မကောင်းသော တိတ်နိမိတ်သည်လည်းကောင်း။ ယံ အဝမင်္ဂလဉ္စ- အကြင်မကောင်းသော အကြောင်းနိမိတ် ဒိဋ္ဌသုတ မုတအစဉ် အမြင်အကြား အတွေ့ အားဖြင့် ကြောက်ပါးလိလိ ကျက်သရေမင်္ဂလာ မရှိခြင်းသည် လည်းကောင်း။ သကုဏဿ- မြင်းဝံ ဒီးဒုတ် ငှက်ပုတ်တီတွတ် သံလွတ်ဆိုးတောင်း ငှက်မကောင်း၏။ အမနာပေါ– စိတ်နှလုံးကို ချုံးအောင်မှိုင်းတွေ ညစ်ညူးစေတတ်သော။ ယောသဒ္ဒေါစ- အကြင်ညည်းညည်း ညူညူ ဆူဆူညံညံ အော်မြည်သော အသံသည်လည်းကောင်း၊ ယောပါပဂ္ဂဟောစ- အကြင်မကောင်း ဂြိုဟ်ပြောင်း ဂြိုဟ်သွား ဂြိုဟ်စား ဂြိုဟ်ပျက် ဂြိုဟ်ထွက် ဂြိုဟ်ဝင် လိုအင်မပြီး ပါပဂြိုဟ်စီးခြင်းသည် လည်းကောင်း။ အကန္တံ- သာယာစုံမက် နှစ်သက်ဖွယ်မရှိသော။ ယံ ဒုဿုပိနဉ္စ- အကြင်ဆံတို ဦးတို သွေးသံယိုခြင်း စသော ထိုထိုမကောင်းသော အိပ်မက်သည်လည်းကောင်း။ သန္တိ- ရှိကုန်၏။ ဧတေ ဒုန္နိမိတ္တာဒယော- ထိုမကောင်းသောနိမိတ် မကောင်းသောအမင်္ဂလာ မကောင်းစွာသော ငှက်သံခွေးသံ ကံကြမ္မာဆိုး မကောင်းသော ဂြိုဟ်မျိုးနှင့် ကြောက်စိုးစေလျက် ယုတ်မာသော အိပ်မက်တို့သည်။ ဗုဒ္ဓါနုဘာဝေန- သုံးလူထွတ်ထား မြတ်ဘုရား၏ ထင်ရှားတေဇော် အာနုဘော်ကြောင့်။ ဝိနာသံ- စကြာဝဠာတောင်ကြီး ကာရံဆီး၏သို့ အနီးမလာ ဝေးရာရှောင်ကွင်း ပျောက်လွင့်ခြင်းသို့။ ဧန္တု- ရောက်စေကုန်သတည်း။

ယံ ဒုန္နိမိတ္တံ အဝ မင်္ဂလဉ္စ၊

ယော စာ မနာပေါ သကုဏဿသဒ္ဓေါ။

ပါပဂ္ဂဟော ဒုဿုပိနံ အကန္တံ၊

ဓမ္မာနုဘာဝေန ဝိနာသ’ မေန္တု။

ယံဒုန္နိမိတ္တဉ္စ– အကြင်ဘောမ ဒိဗျ အန္တရိတ် ကိတ်နှင့် ညီစွာ ဥက္ကာကျခြင်း နေ, လ ကြတ်ခြင်း နက္ခတ်တာရာ ဂြိုဟ်တကာတို့ သွားလာထူးချွန် အကျင့်လွန်ခြင်း တံခွန်နှုန်းလျက် ကြယ်မြီးထွက်ခြင်း လက်လက်ပြောင်ပြောင် အရပ်လောင်ခြင်း တောင်ပြိုမြေကွဲ ပျားစွဲဖွတ်တက် ငှက်လင်းတနား တောသား ဝင်လျှိုး အမိုးခွေးလျှောက် တောင်ပို့ပေါက်နှင့် ကြောက်ဖွယ်ထိုထို အိမ်ရေယိုခြင်း ကျီးပြိုခွေးအူ အဘူတ ဘူတ သို့စသော အလိုမရှိအပ်သော အနိဋ္ဌာရုံ တစ်စုံတစ်ခု မရှုဖွယ်တောင်း တွေ့ကြုံကြောင်းဟူသော မကောင်းသော တိတ်နိမိတ်သည်လည်းကောင်း။ ယံ အဝမင်္ဂလဉ္စ- အကြင်မကောင်းသော အကြောင်းနိမိတ် ဒိဋ္ဌသုတ မုတအစဉ် အမြင်အကြား အတွေ့ အားဖြင့် ကြောက်ပါးလိလိ ကျက်သရေမင်္ဂလာ မရှိခြင်းသည် လည်းကောင်း။ သကုဏဿ- မြင်းဝံ ဒီးဒုတ် ငှက်ပုတ်တီတွတ် သံလွတ်ဆိုးတောင်း ငှက်မကောင်း၏။ အမနာပေါ– စိတ်နှလုံးကို ချုံးအောင်မှိုင်းတွေ ညစ်ညူးစေတတ်သော။ ယောသဒ္ဒေါစ- အကြင်ညည်းညည်း ညူညူ ဆူဆူညံညံ အော်မြည်သော အသံသည်လည်းကောင်း၊ ယောပါပဂ္ဂဟောစ- အကြင်မကောင်း ဂြိုဟ်ပြောင်း ဂြိုဟ်သွား ဂြိုဟ်စား ဂြိုဟ်ပျက် ဂြိုဟ်ထွက် ဂြိုဟ်ဝင် လိုအင်မပြီး ပါပဂြိုဟ်စီးခြင်းသည် လည်းကောင်း။ အကန္တံ- သာယာစုံမက် နှစ်သက်ဖွယ်မရှိသော။ ယံ ဒုဿုပိနဉ္စ- အကြင်ဆံတို ဦးတို သွေးသံယိုခြင်း စသော ထိုထိုမကောင်းသော အိပ်မက်သည်လည်းကောင်း။ သန္တိ- ရှိကုန်၏။ ဧတေ ဒုန္နိမိတ္တာဒယော- ထိုမကောင်းသောနိမိတ် မကောင်းသောအမင်္ဂလာ မကောင်းစွာသော ငှက်သံခွေးသံ ကံကြမ္မာဆိုး မကောင်းသော ဂြိုဟ်မျိုးနှင့် ကြောက်စိုးစေလျက် ယုတ်မာသော အိပ်မက်တို့သည်။ ဓမ္မာနုဘာဝေန- မြတ်တရား ၏ ထင်ရှားတေဇော် အာနုဘော်ကြောင့်။ ဝိနာသံ– စကြာဝဠာတောင်ကြီး ကာရံဆီး၏သို့ အနီးမလာ ဝေးရာရှောင်ကွင်း ပျောက်လွင့်ခြင်းသို့။ ဧန္တု– ရောက်စေကုန်သတည်း။

ယံ ဒုန္နိမိတ္တံ အဝမင်္ဂလဉ္စ၊

ယောစာ’ မနာပေါ သကုဏဿသဒ္ဓေါ။

ပါပဂ္ဂဟော ဒဿုပိနံ အကန္တံ၊

သံဃာနုဘာဝေန ဝိနာသ’ မေန္တု။

ယံဒုန္နိမိတ္တဉ္စ– အကြင်ဘောမ ဒိဗျ အန္တရိတ် ကိတ်နှင့် ညီစွာ ဥက္ကာကျခြင်း နေ, လ ကြတ်ခြင်း နက္ခတ်တာရာ ဂြိုဟ်တကာတို့ သွားလာထူးချွန် အကျင့်လွန်ခြင်း တံခွန်နှုန်းလျက် ကြယ်မြီးထွက်ခြင်း လက်လက်ပြောင်ပြောင် အရပ်လောင်ခြင်း တောင်ပြိုမြေကွဲ ပျားစွဲဖွတ်တက် ငှက်လင်းတနား တောသား ဝင်လျှိုး အမိုးခွေးလျှောက် တောင်ပို့ပေါက်နှင့် ကြောက်ဖွယ်ထိုထို အိမ်ရေယိုခြင်း ကျီးပြိုခွေးအူ အဘူတ ဘူတ သို့စသော အလိုမရှိအပ်သော အနိဋ္ဌာရုံ တစ်စုံတစ်ခု မရှုဖွယ်တောင်း တွေ့ကြုံကြောင်းဟူသော မကောင်းသော တိတ်နိမိတ်သည်လည်းကောင်း။ ယံ အဝမင်္ဂလဉ္စ- အကြင်မကောင်းသော အကြောင်းနိမိတ် ဒိဋ္ဌသုတ မုတအစဉ် အမြင်အကြား အတွေ့ အားဖြင့် ကြောက်ပါးလိလိ ကျက်သရေမင်္ဂလာ မရှိခြင်းသည် လည်းကောင်း။ သကုဏဿ- မြင်းဝံ ဒီးဒုတ် ငှက်ပုတ်တီတွတ် သံလွတ်ဆိုးတောင်း ငှက်မကောင်း၏။ အမနာပေါ– စိတ်နှလုံးကို ချုံးအောင်မှိုင်းတွေ ညစ်ညူးစေတတ်သော။ ယောသဒ္ဒေါစ- အကြင်ညည်းညည်း ညူညူ ဆူဆူညံညံ အော်မြည်သော အသံသည်လည်းကောင်း၊ ယောပါပဂ္ဂဟောစ- အကြင်မကောင်း ဂြိုဟ်ပြောင်း ဂြိုဟ်သွား ဂြိုဟ်စား ဂြိုဟ်ပျက် ဂြိုဟ်ထွက် ဂြိုဟ်ဝင် လိုအင်မပြီး ပါပဂြိုဟ်စီးခြင်းသည် လည်းကောင်း။ အကန္တံ- သာယာစုံမက် နှစ်သက်ဖွယ်မရှိသော။ ယံ ဒုဿုပိနဉ္စ- အကြင်ဆံတို ဦးတို သွေးသံယိုခြင်း စသော ထိုထိုမကောင်းသော အိပ်မက်သည်လည်းကောင်း။ သန္တိ- ရှိကုန်၏။ ဧတေ ဒုန္နိမိတ္တာဒယော- ထိုမကောင်းသောနိမိတ် မကောင်းသောအမင်္ဂလာ မကောင်းစွာသော ငှက်သံခွေးသံ ကံကြမ္မာဆိုး မကောင်းသော ဂြိုဟ်မျိုးနှင့် ကြောက်စိုးစေလျက် ယုတ်မာသော အိပ်မက်တို့သည်။ သံဃာနုဘာဝေန- သံဃာတော်သခင် မြတ်အရှင်တို့၏ ထင်ရှားတေဇော် အာနုဘော်ကြောင့်။ ဝိနာသံ- စကြာဝဠာတောင်ကြီး ကာရံဆီး၏သို့ အနီးမလာ ဝေးရာ ရှောင်ကွင်း ပျောက်လွင့်ခြင်းသို့။ ဧန္တု- ရောက်စေကုန်သတည်း။

ပုဗ္ဗဏှသုတ် ပါဠိတော်[edit]

(သံပြိုင်ရွတ်ဆိုရန်)

၁၄၉။ ဒုက္ခပ္ပတ္တာ စ နိဒ္ဒုက္ခာ၊ ဘယပ္ပတ္တာ စ နိဗ္ဘယာ။
သောကပ္ပတ္တာ စ နိဿောကာ၊ ဟောန္တု သဗ္ဗေပိ ပါဏိနော။

၁၅၀။ ဧတ္တာဝတာ စ အမှေဟိ၊ သမ္ဘတံ ပုညသမ္ပဒံ။
သဗ္ဗေ ဒေဝါ နုမောဒန္တု၊ သဗ္ဗသမ္ပတ္တိ သိဒ္ဓိယာ။

၁၅၁။ ဒါနံ ဒဒန္တု သဒ္ဓါယ၊ သီလံ ရက္ခန္တု သဗ္ဗဒါ။
ဘာဝနာဘိရတာ ဟောန္တု၊ ဂစ္ဆန္တု ဒေဝတာ ဂတာ။

၁၅၂။ သဗ္ဗေ ဗုဒ္ဓါ ဗလပ္ပတ္တာ၊ ပစ္စေကာနဉ္စ ယံ ဗလံ။
အရဟန္တာနဉ္စ တေဇေန၊ ရက္ခံ ဗန္ဓာမိ သဗ္ဗသော။

၁၅၃။ ယံ ကိဉ္စိဝိတ္တံ ဣဓ ဝါ ဟုရံ ဝါ၊ သဂ္ဂေသု ဝါ ယံ ရတနံ ပဏီတံ။
န နော သမံ အတ္ထိ တထာဂတေန၊
ဣဒမ္ပိ ဗုဒ္ဓေ ရတနံ ပဏီတံ၊ ဧတေန သစ္စေန သုဝတ္ထိ ဟောတု။

၁၅၄။ ယံ ကိဉ္စိဝိတ္တံ ဣဓ ဝါ ဟုရံ ဝါ၊ သဂ္ဂေသု ဝါ ယံ ရတနံ ပဏီတံ။
န နော သမံ အတ္ထိ တထာဂတေန။
ဣဒမ္ပိ ဓမ္မေ ရတနံ ပဏီတံ၊ ဧတေန သစ္စေန သုဝတ္ထိ ဟောတု။

၁၅၅။ ယံ ကိဉ္စိဝိတ္တံ ဣဓ ဝါ ဟုရံ ဝါ၊ သဂ္ဂေသု ဝါ ယံ ရတနံ ပဏီတံ။
န နော သမံ အတ္ထိ တထာဂတေန။
ဣဒမ္ပိ သံဃေ ရတနံ ပဏီတံ၊ ဧတေန သစ္စေန သုဝတ္ထိ ဟောတု။

၁၅၆။ ဘဝတု သဗ္ဗမင်္ဂလံ၊ ရက္ခန္တု သဗ္ဗဒေဝတာ။
သဗ္ဗဗုဒ္ဓါ နုဘာဝေန၊ သဒါ သုခီ ဘဝန္တု တေ။

၁၅၇။ ဘဝတု သဗ္ဗမင်္ဂလံ၊ ရက္ခန္တုသဗ္ဗဒေဝတာ
သဗ္ဗဓမ္မာ နုဘာဝေန၊ သဒါ သုခီ ဘဝန္တု တေ။

၁၅၈။ ဘဝတု သဗ္ဗမင်္ဂလံ၊ ရက္ခန္တု သဗ္ဗဒေဝတာ။
သဗ္ဗသံဃာ နုဘာဝေန၊ သဒါ သုခီ ဘဝန္တု တေ။

၁၅၉။ မဟာကာရုဏိကော နာထော၊ ဟိတာယ သဗ္ဗပါဏိနံ။
ပူရေတွာ ပါရမီ သဗ္ဗာ၊ ပတ္တော သမ္ဗောဓိ မုတ္တမံ။
ဧတေန သစ္စဝဇ္ဇေန၊ သောတ္ထိ တေ ဟောတု သဗ္ဗဒါ။

၁၆၀။ ဇယန္တော ဗောဓိယာ မူလေ၊ သကျာနံ နန္ဒိဝဍ္ဎနော။
ဧဝမေဝ ဇယော ဟောတု၊ ဇယဿု ဇယမင်္ဂလေ။

၁၆၁။ အပရာဇိတပလ္လင်္ကေ၊ သီသေ ပုထု ဝိပုက္ခလေ။
အဘိသေကေ သဗ္ဗဗုဒ္ဓါနံ၊ အဂ္ဂပ္ပတ္တော ပမောဒတိ။

၁၆၂။ သုနက္ခတ္တံ သုမင်္ဂလံ၊ သုပ္ပဘာတံ သုဟုဋ္ဌိတံ။
သုခဏော သုမုဟုတ္တော စ၊ သုယိဋ္ဌံ ဗြဟ္မစာရိသု။

၁၆၃။ ပဒက္ခိဏံ ကာယကမ္မံ၊ ဝါစာကမ္မံ ပဒက္ခိဏံ။
ပဒက္ခိဏံ မနောကမ္မံ၊ ပဏီဓိ တေ ပဒက္ခိဏေ။

၁၆၄။ ပဒက္ခိဏာနိ ကတွာန၊ လဘန္တ’တ္ထေ ပဒက္ခိဏေ၊
တေ အတ္ထလဒ္ဓါ သုခိတာ၊ ဝိရူဠှာ ဗုဒ္ဓသာသနေ။
အရောဂါ သုခိတာ ဟောထ၊ သဟ သဗ္ဗေဟိ ဉာတိဘိ။

ပုဗ္ဗဏှသုတ္တံ နိဋ္ဌိတံ။ ။

This work was published before January 1, 1929, and is in the public domain worldwide because the author died at least 100 years ago.

Public domainPublic domainfalsefalse