ဆယ့်နှစ်ရာသီ လူးတား (ဦးယာ) - အချီး

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
ဆယ့်နှစ်ရာသီ လူးတား (ဦးယာ) - အချီး  (1781) 
by ဦးယာ

၁။ ဇေယျတုသဗ္ဗမင်္ဂလံ။ ။ ဇမ္ဗူဒီပေ၊ သပြေမြရောင်၊ ဘုန်းခေါင်မြတ်စွာ၊ သစ္စာလေးဆင့်၊ ကြီးမြင့်ရှင်တော်၊ ထွန်းပေါ်နေလ မကလေး။ ။ သောင်းမြေလယ်ရှိ၊ မဇ္ဈိဒေသ၊ သောဠသတွင်၊ လူ့ဘစောထီး၊ ဘုန်းကြီးကြငှန်း[1]၊ ပလ္လင်နန်းထက်၊ ငါးခန်းမာရ်စစ်၊ ရန်အငြစ်ကို၊ ပယ်လစ်သုတ်သင်၊ ကောင်းကင်ဘဝဂ်၊ အောက်ထက်မကြွင်း၊ လင်းလင်းထင်ထင်၊ သိမြင်တော်မှု၊ ခပ်သိမ်းသူအား၊ မြောပါးလေရာ[2]၊ သတ္တဝါကို၊ ခေမာသောင်ရိပ်၊ နိဗ္ဗာန်ဆိပ်သို့၊ ကူး(ထိပ်)ကယ်ယူ၊ ပို့တော်မူသည်။ ။ နတ်လူထွတ် ဦးစွန်းတည့်လေ။ ။လယ်ဗွေတည့်စံမြန်း၊ ညောင်တော်နန်း။ ။ ငါးခန်းမာရ်ပျက်ကျေ[3]။ ။ ကိုးထွေတည့်ဂုဏ်ပေါင်း သုံးဘုံညောင်း။ ။

၂။ အရေပြုပ္ပါ၊ ဂေါယာဂုရု၊ မတုရှောင်သွေ၊ သပြေပင်ကြီး၊ ထိန်ညီးဝင်းရောင် လင်းပြောင်လေ။ ။ ကိုးထွေဂုဏ်တော်၊ မြတ်ဇိနော်လျှင်၊ မိုးပေါ်ပြန်ကြွ၊ တိုင်းတမ္ပတို့၊ တောက်ပ၀င်းဝါ၊ ရံငါးရာနှင့်၊ ညီညာသိကြား၊ ခန့်ထားမှုကုံ၊ ဝိသကြုံကို၊ ရွှေဘုံပြာသာဒ်၊ နဝရတ်ပြိုးပြောင်၊ ကြပ်မဆောင်၍၊ ညီနောင်နှစ်ပါး၊ တည်ထားဧလှိုင်၊ မွှေးကြိုင်နံ့သာ၊ ကျောင်းတော်သာသို့၊ မြတ်စွာဘုန်းတူ၊ စံတော်မူမှ[4]၊ သစ္စတောင်ထိပ်၊ တံဆိပ်စက်ချ၊ နာဂပန်ထွာ၊ နမန္တာဟု၊ မြစ်သာချောင်းနား၊ ချခဲ့ထားသည်။ ။ နတ်များရှိ ပူဇော်တည့်လေ။ ။ ထိပ်ဗွေတည့်တည်ထား ရာတော်ပွား[5]။ ။ ရွှေသားမြကျောက်ပေါ်။ ။ ဖူးမြော်တည့်ပန်တောင်း ရှိစုံပေါင်း။ ။

၃။ နှစ်ဆူစကြာ၊ ဒေသစာရီ၊ ဖြန့်ချီဗျာဒိတ်၊ ဘိသိက်ရွှေခွန်း ညွှန်းခဲ့လေ။ ။ သုနာပရံ၊ တိုင်းရပ်ထံသို့၊ ဘုန်းလျှံမြတ်စွာ၊ ကြွရောက်လာသော်၊ သီတာနောက်ဘက်၊ တန့်ကြည်းထက်က၊ မြွက်ခဲ့ကြိုင်မွှေး၊ ကြူးရင့်ပေးသည်[6]၊ နီးဝေးပေါက်ပြ၊ အာဏာရှသား၊ ရိမဒ္ဒပြည်၊ ဖြစ်မည်အမှန်၊ ညာသို့ဆန်သော်၊ မြဖလ်စိန်ရောင်၊ ရွှေတောင်မင်းဝံ၊ တမ္ပဒီပ၊ တိုင်းချက်မဟု၊ ပန်းရမြင်စိုင်း၊ စစ်ကိုင်းအင်းဝ၊ ရံကြရေညို၊ မြလိုရောင်ပြေး၊ မန္တလေးကို၊ ပေးရွှေဗျာဒိတ်၊ အတိတ်နာဂတ်၊ မင်းမြတ်ရာဇာ၊ စကြာမင်းတုံး၊ ဇမ္ဗူလုံးကို၊ အုပ်ဖုံးတေဇာ၊ တန်းခိုးဖြာ၍၊ မဟာအမရ၊ ပူရရွှေပြည်၊ သာမောစည်သည်။ ။ နတ်ပြည်တည့် ယိုးမှားဘွယ်တည့်လေ။ ။ ဇာနည်တည့် ပျံမြင်း ဆက်သနှင်း။ ။ ခွန်သွင်းထီးတရာ။ ။ တေဇာတည့်ထိန်ဝင်း လေးကျွန်းချင်း။ ။

၄။ တရာထီးဆောင်း၊ ညွတ်ညောင်းဦးတင်၊ ကျိပ်ဝင်ရင့်မာ၊ တေဇာဘုန်းပွင့် မှောင်လွင့်လေ။ ။ ရွှေမြေတောက်ထိန်၊ တာဝတိန်သို့၊ နှိုင်းချိန်တမျှ၊ စည်ပင်လှသည်၊ ဘုရာ့းသာသနာ၊ ထက်အာကာက၊ စန္ဒာရွှေလ၊ ထွန်းဝင်းပသို့၊ အမရပူရာ၊ ရွှေပြည်သာသို့၊ စကြာဖြန့်မိုး၊ သိမ်းမြန်းစိုး၍၊ တန်းခိုးတေဇော်၊ ဘုန်းတော်နေဝန်း၊ လေးကျွန်းသခင်၊ စောနတ်သျှင်လျှင်၊ သိုက်ဝင်ငါးချက်၊ ဗျာဒိတ်ထွက်နှင့်၊ သက္ကဒေဝါ၊ ညီညာကြပ်မ၊ ကမ်းစသီဒါ၊ မင်းဝံချာတွင်၊ လက်ျာစွယ်မြတ်၊ မွေတော်ဓာတ်ကို၊ နေနတ်ဘုန်းတူ၊ တည်တော်မူသည်။ ။ ဇမ္ဗူကျွန်းလုံး ကျော်တည့်လေ[7]။ ။ မွေတော်တည့်စွယ်ရင်း ထိန်ထိန်လင်း။ ။ ရာမင်းဥသျှောင်ကျင်။ ။ မျက်ရှင်တည့်လျှံတွင်း နေလိုဝင်း။ ။

၅။ တဆယ့်နှစ်လီ၊ ရာသီစကား၊ လူးတားသံချို၊ မြွက်ဆိုကြူးချည် မြူးချည်လေ[8]။ ။ ဆန်းထွေကိုယ်စီ၊ လရာသီကို၊ ဘွဲ့ချီမြှောက်ခြီး၊ အသီးသီးဝယ်၊ ယှဉ်မှီးစီလျဉ်၊ စကားစဉ်၌၊ အယဉ်နုကျေး၊ ဆိုရေးဖြာဖြာ၊ လိမ္မာသိမြင်၊ ဆင်ခြင်တွေးဆ၊ စပ်သမျှကို၊ ကောင်းကြသည်ချည်း၊ အနည်းနည်းတွင်၊ ရုံးစည်းသံချို၊ အကျဉ်းဆို၏၊ ထိုထိုမှတ်ဘွယ်၊ လင်္ကာသွယ်ရှင့်၊ အကျယ်စကား[9]၊ မှတ်သားစရာ၊ သည်လင်္ကာ၌၊ လမှာတခန်း၊ ပန်းကားတသွယ်၊ ကြယ်နှင့်တာရာ၊ နေ့မှာတခြား၊ ဘဝါးနာရီ၊ ရာသီအမည်၊ ဆန်းသည် ဓာတ်ကွက်[10]၊ စက်၏သင်္ချာ၊ ပွဲမှာတလီ၊ ရာသီဆန်းစ၊ ဆယ့်နှစ်လကို[11]၊ ဩဇပျံ့မွှေး၊ စီကုံးကြွေးသည်၊ ချိုအေးသာယာ၊ နာလည်းနာပျော်၊ နားနှင့်တော်အောင်၊ မချော်မချွတ်၊ ချောမွတ်ပြေပြစ်၊ ကောက်ကျစ်မရှိ၊ မြင်သိနားမှာ၊ ဆင်စရာဟု၊ ကြိုင်စွာသင်းကြူ၊ မြတ်ရွှေဂူက၊ မဉ္ဇူရွှေခွက်၊ မွေးပေါင်းဘက်ကို၊ နှစ်သက်ကုန်ကြ၊ စိုင်ရှူးပြသို့[12]၊ တောက်ပ၀င်းဝါ၊ လျှပ်ရောင် ဖြာသည်။ ။ ရာသီဆယ့်နှစ်ခွင်တည့်လေ။ ။ ပြေပြေတည့်ချိုအေး ပန်းသို့မွှေး။ ။ ဆိုရေးဆန်းပလီ။ ။ ရာသီတည့်မှတ်အင်း ဆယ့်နှစ်ကွင်း[13]

မှတ်ချက်[edit]

  1. ဘုံကြီး ကြငှန်း (ဘ)
  2. ပျော်ပါးလေရာ (ဘ)
  3. ငါးခန်းမာရ်မျက်ကြွေ (ဘ)
  4. ပြန်တော်မူမှ (ဘ)
  5. ထိပ်ဗွေတည့်တင်ထား ရာထောင်ပွား (ဘ)
  6. ကြူးရင့်အေးသည် (ဘ)
  7. ဇမ္ဗူသောင်းလုံး ကျော်တည့်လေး (ဘ)
  8. မြွက်ဆိုကျူးကြည့် ထူး၏လေ (ဟ)
  9. ထိုမှတသွယ်၊ အကျယ်စကား (ဟ)။ ထိုထိုမှတ်ဘွယ် (ဘ)။
  10. ဘဝါးနာရီ၊ ရာသီတချက်၊ စက်၏သင်္ချာ (ဟ)
  11. ဖွဲ့စာတလီ၊ စုံစီနိုင်မျှ၊ ဆဲ့နှစ်လကို (ဟ)။ ပွဲမှာတီတီ၊ ရာသီဆန်းစ၊ ဆဲ့နှစ်လကို (ဘ)။
  12. စိုက်ယူတလျက် (ဟ)
  13. ဆိုရေးအသွယ်သွယ်၊ နာဘွယ်တည့် ရွှင်လန်းသာထူးဆန်း (ဟ)


  • မူရင်း - ရေနံချောင်း တွင်းစားကြီးဦးဘိုးဂုဏ် လက်ရေးမူ
  • [ဟ] - ဟံသာဝတီပုံနှိပ်တိုက်၊ ရန်ကုန်မြို့၊ ၁၉၀၇-ခုနှစ်ထုတ် စာအုပ်မူ
  • [မ] - မြန်မာစာညွန့်ပေါင်းကျမ်း၊ တတိယတွဲမူ
  • [ဘ] - ဘားနတ်ပိဋကတ်တိုက်ပေမူ၊ ရန်ကုန်မြို့

This work was published before January 1, 1929, and is in the public domain worldwide because the author died at least 100 years ago.

Public domainPublic domainfalsefalse