سوڵتان ئیبراهیم و نۆشافەرین/38

by خانای قوبادی

←37

سوڵتان ئیبراهیم و نۆشافەرین  (1765)  by خانای قوبادی 38. هاتنی ماهی زەڕئەفشان کچی پاشای ئەنتاکیە بۆ باغ و دیتنی خان محەمەد

39→

ماهـ زەڕئەفشان تەشریف ئاوەردش	سەیرانگای ڕووی باغ بەدڵ ئاوەردش
وەختێ کە یاوا بەدەروازەی باغ	دیش کە جوانێ وێنەی شەوچراغ
کەفتەن وە بێ هۆش نەرووی تەخت خاک	بەهوون سەرزەمین کەردەنش نەمناک
نیشانەی ئەڵماس بەرگ ئەتڵەس پۆش	کەمەربەند تەڵا خەرقەی لاڵ نەدۆش
گۆناش مەدرەوشۆ وە شەهریاری	ڕەنگینەن بەهوون گۆنای گوڵناری
نیشانەی شاهی وەنەش دیارەن	وە تاج و نیم تاج ئەو شەهریارەن
دەرلاد گرفتار بەژن باڵاش بی	گرفتار بە شەوق ڕەنگ ئاڵاش بی
پیادە بی لوا شی نە سەرینش	ڕانش دانیا نەژێر سەرینش
خەدەمە و کەنیز دەرلاد تەڵەب کەرد	خان محەمەد وە ناو گوڵزار باغ بەرد
دەرلاد فەرمان دا ئافتابە بەردن	زەخم شازادە هوونش پاک کەردن
دەست بەرد قوتووی مەرهەم بەرئاوەرد	زەخم خان محەمەد مەرهەم ڕێزش کەرد
نیا نەتۆی ڕەخت زەڕتان ئاڵا	خاوش بەردەوە ئەو نەتۆی واڵا
وەختێ نیمە شەو دیدە کەردش باز	دیش ها نە قەسر شیرین بەدڵواز
ماهـ زەڕئەفشان ها نە باڵینش	گوڵاو مەشانۆ نە ڕووی جەمینش
چون تاوس مەست شەوق مەدۆ بە ناز	ڕۆح نەدەرووندا مەکەرد وەپەرواز
دەرلاد گرفتار بەژن باڵاش بی	گرفتار بەشەوق خاڵ ئاڵاش بی
ماهـ زەڕئەفشان کەردش دڵداری	خان محەمەد فارێغ نە گریە و زاری
دەم نە ڕووی قلیان لەب بەڕازەوە	بەتۆی عەرەقچین یەقە وازەوە
ماهـ زەڕئەفشان ئاما بە گوفتار	واتش خان محەمەد شێر بەچەی زۆردار
ڕاست واچە بە من جە کام وڵاتی	ئادەمیزادی کام سەربیساتی
یە بەکۆ مەشی عەزم کۆ داری	کێ کەردەن جەتۆ ئەی زەخم کاری
خان محەمەد واتش ئەی گیان شیرین	من خدمەتکارم بە نۆش ئافەرین
ئاغای من سوڵتان شازادەی چینەن	ئەویش سەرگەردان نۆش ئافەرینەن
ئەوەڵ تا ئاخر پەرێش بەیان کەرد	نازار ئێد شنەفت کێشا ئاهـ سەرد
ماهـ زەڕئەفشان شنەفت ئەی خەبەر	دەرلاد هۆرێزا شی بەلای پێدەر
گفتەی خان محەمەد حاڵات سەرانسەر	یەکسەر یاونا بەعەرز پێدەر
خوسرەو شا شنەفت وات حۆری لەقا	ئەو جەوان پەرێم باوەرە بەی جا
ماهـ زەڕئەفشان هۆرێزا وە پا	ئاما بە گوڵزار بە فەرمان شا
واتش خان محەمەد بابشین بەراهـ	تەڵەبکارتەن خوسرەو پادشاهـ
خان محەمەد شنەفت دەروونش ئێشا	خەیلێ زاری کەرد ئاهـ سەرد کێشا
نازار ئێدش دی دەرلاد لێش پەرسا	پەی چێش زاریتەن شین و واوەیلا
خان محەمەد واتش ڕازم سەرانسەر	عەرز کەردم پەنەت نەڕەنجۆت خاتر
بەڵێ قسەی من دوورەن درازەن	داد نەدەست چەرخ فرە کەچبازەن
ڕەفیقم سوڵتان ساحێب قرانەن	بەر هەم زەنەندەی نەڕەشێرانەن
تەلیسم گوویا جەزیرەی واق واق	کاخ سولەیمان جە بیم کەردش ساق
عەلقەم و زەلغەم هەر دوو کەرد هەلاک	زەنگوڵەی دشوار جە بیم کەردش پاک
مەیموونە خاتوون هەم نۆش ئافەرین	نەجات دا جە بەند عەلقەم بێ دین
باجش نە شاهان عاڵەم گشت سەندەن	شاهان دونیا جەلاش چون بەندەن
ئیسە مەزانۆ جە کۆن ماواشان	شاد بوون هەم دیسان وەخاک پاشان
ماهـ زەڕئەفشان شنەفتش بەگۆش	ئاهـ سەرد کێشا دەمێ بی بێ هۆش
چون ئاما بە هۆش ئاما بە گوفتار	من کە فرێم هەن لەشکر بێ شومار
با بشین سەروەخت خوسرەو شای سانی	تەڵەب کەین لەشکر هەرچێ مەزانی
من بە هەمڕای تۆ ڕاهی بین جە ڕاهـ	بشین تا بە موڵک بەهمەن پادشاهـ
ئینشەڵا شەرت بۆ خاک ئەو دیار	بە توربە کێشم ماوەرووم بە شار
من بە دەست وێم حەقت بستانووم	بەهمەن بە قەسر دوزەخ بکیانووم
ئێد وات هەردووشان ڕوونیان بەراهـ	یاوان بە خدمەت خوسرەو پادشاهـ
تا یاوان بارگەی سەرای پادشا	دەرلاد نە ئەسپان هەردوو بین پیا
خان محەمەد چەنی ماهـ زەڕئەفشان	هەردوو چەنی هەم لوان بە دیوان
تەعزیم کەردشان نە ڕووی پادشا	شا دەردەم ئید دی هۆرێزا وە پا
خەیلێ عزەت گرد شای واڵا تەبار	واتش خان محەمەد خەبەردەر نەکار
تایفەی کێنی عەزم کۆ داری	پەی چێش بەی دەستوور زاروزگاری
خان محەمەد شنەفت کێشا ئاهـ سەرد	سەنای خوسرەو شا فەراوانش کەرد
ئەوەڵ تا ئاخر گوزەشتەی کردار	یاونا بەعەرز جەلای شەهریار
خوسرەو شا شنەفت گوزەشتەی ئەی کار	خەیلێ پەرێشان گرەوا بە زار
وات خان محەمەد من و عادڵ شا	نە ڕای کوردستان هەر دوو بە هەمراهـ
نە ئەو سەفەردا عادڵ شای پڕ زوور	زۆر کەرد جە پدەر بەهمەن بەدنوور
ئیسە تۆ ماچی بەهمەن پڕ زۆرەن	مەگەر عادڵ شا ئوجاخش کۆرەن
ئێد وات فەرمان دا جاڕکێشان بە شار	لەشکر سوار بی چل هەزار سوار
چل هەزار سوار بە ئەو سپەردش	ماهـ زەڕئەفشان مەرەخەس کەردش
خان محەمەد ڕوخسەت جە شا تەڵەب کەرد	ڕەوانەی ڕا بی ڕوو نە حەڵەب کەرد
یەڵغار کەردشان شەب و ڕۆژ نەکەرد	تا شی بە حەڵەب شێر ڕووی نەبەرد
بەیداغ سفید جەنگی کەرد وە پا	جەم بی نەدەورش چل هەزار سپا
دەردەم قاسێدان خەبەر ئاوەردن	بەهمەن جەی کارە سەر حەساب کەردن
بەهمەن ئێد شنەفت پا دا نە ڕیکاب	سی هەزار سوار سوار بین بە تاب
نە شار حەڵەب ڕەوانەی ڕا بی	تا داخڵ بە دەشت سان و سپا بی
واتش خان محەمەد شووم نابێکار	پەی چێش شازادە هیچ نییەن دیار
واتش ئەی بەهمەن پەلید موردار	ڕووکەر نە مەیدان عەرسەی کارزار
ئیسە بە تۆفیق دەهەندەی داوەر	نە ڕووی عەرسەگاهـ چێش بارووت بەسەر
بەهمەن چون شنەفت ڕووکەرد نە مەیدان	ناڵا و نرکنا چون شێر غوڕان
شمشێرش کێشا بەردش بە هەوا	خان محەمەد ئەسپەر کێشا بەسەردا
وەقتێ دا نە ڕووی قوبەگای ئەسپەر	قوبەی ئەسپەرش بی بورج ئەخزەر
خان محەمەد کەمەند هەوا دا بە قار	شازادە بەهمەن ئاوەردش بەوار
فەرما بە غوڵام دەست بەستش کەردن	وە کەشان کەشان بە خەیمە بەردن
قاو کەفت نە قوشوون بەهمەن شا گیریا	سپای شا بەهمەن دەردەم گورێزا
ماهـ زەڕئەفشان هجوومێ بەردش	خەیلێ جەو سپا وەگیر ئاوەردش
وە فەتح و نوسرەت بەکام دڵخوا	گێڵانەوە پەس پەی خەیمە سەرا
ناگا پەیدا بی دەستێ نە هەوا	خان محەمەد هۆرداشت بەردش وە باڵا
فەرهەنگ دێو بی ئاما وە گوفتار	وات ئەتۆ بەردم شازادەی سالار
واتش ئەی فەرهەنگ تۆ دانای داوەر	من بازە وەی جا تۆ خەبەر ببەر
فەرهەنگ دێو شنەفت ڕوو کەرد وە دما	یاوا بە خدمەت شێر سەف پەنا
واتش شا زادە بدەر مزگانی	بەهمەن شا گرتەن نەبۆ نەهانی
گوفتەی خان محەمەد گوزارش تەمام	یاونا بە سەمع شای والا مەقام
شازادە شنەفت خەیلێ بی خۆشحاڵ	واتش پادشا خودا نیگە هدار
ئیسە خان محەمەد دیدەش نەڕامەن	شەب و ڕۆژ دایم هەر وە تەمامەن
فەرما فەرهەنگ دێو پەرێش ئاوەردن	بەدەست شازادەی دلێر سپەردن
شای نۆش ئافەرین شازادەی سالار	دەردەم هەردووشان بە دێو بین سوار
بشین وە سەروەخت خان محەمەد شێر	ئەو ڕۆ جەنگش کەرد بەور دەنگ دلێر
ڕوو کەرد نەجانێب ماهـ زەڕئەفشان	هاوەختەن بەیۆ شازادەی عەیان
ئێد وات و دەردەم هجووم ئاوەردن	ڕوو نەقەلعەی تەخت بەهمەن شا کەردن
سپای بەهمەن شا حەساری کەردن	دەروازەی قەلعە هەم موحکەم کەردن
خان محەمەد چون شێر هیچ باک نەکەردش	دەروازەی قەلعە بە دەست ئاوەردش
فەرما کە تیشەو تەبەر ئاوەردن	دەروازەی قەڵا گشت پارە کەردن
شی بە ئەندەروون شار داگیر کەردش	فەرماندەی بەهمەن وە پێش ئاوەردش
غوڕا نە جەلاد بکێشن بەدار	تیر باران بکەن بەهمەن موردار