سوڵتان ئیبراهیم و نۆشافەرین/25

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
سوڵتان ئیبراهیم و نۆشافەرین  (1765)  by خانای قوبادی
25. پاڕانەوەی سوڵتان ئیبراهیم لە دەرگای خوای گەورە
هەم دیسان جە نەو خانای قوبادی نەقاش خۆش نووس ڕای تەعریفاتی
هەرکەسێ نەدەور دنیای ستەمکار بە پاکیی کردار کەردەنش ڕەفتار
سوڵتان ئیبراهیم چون پاک کردارەن کوشەندەی ماران هەزار هەزارەن
بشین بەسەر وەخت شێربەچەی خوونخوار ڕوو کەرد نەدەرگای پاک کردگار
وات یاڕەب ئامان گوناکارانم خەجاڵەت نەکار شەرمەسارانم
بە نوور خورشید ماهـ تابانت بە ئافەریدەی چەتر و سەیوانت
بیاوە بەداد پادشای شاهان ڕوزی دەهەندەی جەمع گومڕاهان
ئێد وات و سوجدە بەرد ڕووماڵا نە خاک ئەسرین نەدیدەش مەرێزا بێ باک
ڕێزا نەدیدەش ئەسرین هوونین ئاخر بێ هۆش کەفت نە ڕووی سەرزەمین
سەر تا پا جە هوون ئەسرین ببی تەڕ ئاما نە خوابش عابد خۆش فەڕ
واتش شازادە شێر بەچەی خوونخوار تۆفیق مەدۆ پێت پادشای جەبار
لەوح بگیر بەدەست ڕووبەڕووی ماران دەفع مەبۆ تەمام ماران هەزاران
ساکە ئێد شنەفت بەور سینە چاک هۆرێزا نەڕووی ئەو خاک نمناک
لەوح گرتش بەدەست ڕووبەڕووی ماران یەکسەر فەرار بین شووم بەدکاران
هەم دیسان جەنەو ساعیقە و غوبار دنیا تەمام بی وە زوڵمات تار
ئەو ڕۆ تا ئێوار گەرد و غوبار بی تا ئاخر غوبار فەنا و فەرار بی
دیش کە مەکانێ گونبەد مێساڵێ تێدا نیشتەبێ یەک پیرە زاڵێ
شازادە جە نەو نیگا، کەرد بە لەوح هەتا مەعلووم بۆ حەرف و قسەی لەوح
دیش کە نویسیان فەرزەند عادڵ ئەندێشەت نەبۆ مەمانی خەجڵ
تیرێ جە کەمان خەدەنگ پڕتاو حازر کەر پەی وێت بەبر سەرحەساو
بشانە جە پوشت مەلعوون ناپاک هەر وەقت بە تیرت دێو مەبۆ هلاک
ئەر خەتا کەرۆ تیرت جەو ناپاک مەعلووم بۆ جەلات تۆ مەبی وە خاک
بەڵێ ئەرنەدەی بەو دێو دوورەنگ تا بە زرانیی وێت مەوی وە سەنگ
تیر دووەمی بەنامی جەبار بشانە جە پۆست مەلعوون بەدکار
ئەرنەدەی بەدێو ئەی شێر ڕووی جەنگ تا بە حەوز ناف تۆ مەبی وە سەنگ
تیر سوەمین بەزات داوەر ئەرنەدەی جە دێو مەلعوون کافەر
بەزات بی چون ئەی بەور نەبەرد تەمام ئەندامت ساف مەبۆ بە بەرد
شازادە لەوحش نەبەغەڵ جا کەرد دەس بەرد پەی تەرکش نام خودا بەرد
شازادە تیرش دا نە ڕووی کەمان واتش یا غەفوور پادشای سوبحان
تیرش هەوا دا جە دێو خەتا کەرد تا بەزرانی نەوجا بی وە بەرد
تیردووەمی خەتا کەرد نە جەنگ تا بە حەوز ناف تەمام بی وە سەنگ
ساکە شازادە دڵ ئاوەرد بە جۆش واتش یا کەریم سەتار سڕ پۆش
یا کانی کەرەم پادشای شاهان یا دەلیل خەیر گوم کەردە ڕاهان
ئومێدم بە تۆن پادشای سەروەر نەجاگەی غەریب ناوەرووم زەرەر
یا کەس بێ کەس بێ کەسان کەس سیوای زات تۆ نییەن دادڕەس
بەدەریم نەجات نەی کاخە چۆڵە نەی تەلیسم سەخت موڵک زەنگۆڵە
یارم گرفتار تەلیسم دێوەن دێو بەدکردار مەردم فریوەن
با بۆم نەشار چین دیدەش نەڕامەن ئینتیزار دیدار هەر وە تەمامەن
بەنەرمە نەرمێ وێش مەلاوناوە سەنگ تەلیسمات مەتاوناوە
بەزار و زەویر ڕوو ماڵا نە خاک ئاخر بێ هۆش بی، نەو خاک موغاک
هەم دیسان جە نەو عابید پڕ هۆش ئاما نە خاوش ئەو بەور بڕ جۆش
واتش ئەی فەرزەند پادشای چینی نیگا کەر بە لەوح ئەوسا مەوینی
سێ دەفعە تێدا ئیسم شای مەردان بوەر جە ڕووی تیر ڕەها بکەران
ئینشەڵا بە عەون دانای لامەکان مەدەی جە ئەو دێو مەکەری بێ گیان
دەست بەرد پەی بەغەڵ لەوح ئاوەرد وە بەر نیگای لەوحش کەرد ئەو شێر پڕ زۆر
سێ دەفعە نووسا ئیسم شای مەردان بەست کەردش وەتیر دا جە ڕووی کەمان
بە هەیبەت کێشا کەمانش بە جۆش نە مەوج (جاجە) بەرئاما خرۆش
ڕەها کەرد خەدەنگ بەرەندەی نەبەرد دا نە پوشت دێو نەجەرگش ویەرد
دەردەم هەلاک بی کەفت نە خاک سەرد ڕۆحش بەمالیک جەهەنەم سپەرد
شازادە چون دی شوکرانە بکەرد شوکر خواوەند هەم بە جا ئاوەرد
جەودەم فارێغ بی ڕوو نە گونبەد کەرد شی نە دلێ کاخ چون مەردان مەرد
گەنج و جەواهیر بێ حەد دی وە چەم جە هەزار هەزار جە هیچ نەبی کەم
هیچ نیگا نەکەرد بە گەنج و گەوهەر جوویا بی پەرێ نازار دوڵبەر
دیش کە یە چاهێ تاریک و دشوار بەو تەور تاریکەن چون تەلیسم نار
زەنجیر نەوجا کریان ئاوێزان دەست گرت بە زەنجیر بێزار بی جە گیان
داخڵ بی وە چا شێر دڵاوەر دیش نیشتەن غەمبار سەوڵ نازپەروەر
زەنجیر نەگەردەن چەم کەیل ئەسرین سەرنیان وە بان زانوو بە تەمکین
بە سۆز دەروون مەسۆزا و مەوات جاگەت خاڵییەن ڕۆحم بۆ فەدات
مەر نمەزانی یارت ئەسیرەن گەردەنش جە بەند تەوق و زەنجیرەن
من دایم پەی تۆ زار و غەمینم لە زیندان دێو ماتەم نشینم
ئەی میوەی درەخت زیندەگانیی من ئەی ئاب حەیات جاویدانیی من
پەی چی بەی دەستوور کارت درەنگەن یارت پەشێوحاڵ چون سیاسەنگەن
ئەی فەڵەک پەی چێش کارت بەی تەورەن سەرمایەی عەیشت هەر جەفاو جەورەن
من چێشم کەردەن هەر ڕۆ بە بارێ مەدەی جەفای من هەر ڕۆ بەجارێ
شازادە شنەفت ئەی ڕاز دوڵبەر دوود هەناسەش دا نەفەرق سەر
واتش حازرم گیان شیرینم منیش سەرگەردان نۆش ئافەرینم
جە شەوق دیدار هەر دوو بین بێ هۆش بەزاری هەردوو گرتن بە ئاغۆش
تا ئاما وەهۆش شازادەی چینی دیش نۆش ئافەرین بەو نازەنینی
یەک حۆری نە جای تاریک دیارەن ماچی شکۆفەی ئەوەڵ وەهارەن
سەر تا پاش تەمام بە تەوق و زەنجیر نیشتەن نەئەوجا بەوێنەی ئەسیر
دیش نەگۆشەی چەما ڕێزنۆ ئەسرین سەر تا پا نە تەوق بەندە زەنجیرین
وات نۆش ئافەرین ئەو شیرین خاڵە پەی چی وە زەنجیر هەم پەشێو حاڵە
کناچەی خواجە عەبدورەحمانەن سالار سەروەر گشت پەرییانەن
مەیموونە خاتوون شۆخ شیرینە عەلقەم ئاوەردەن بەی سەرزەمینە
تەمام گرد ڕازان سەوڵ نازپەروەر یەک یەک حاڵی کەرد شێر دڵاوەر
شازادە ئەی ڕاز شنەفتش بە گۆش هەردوو نازەنین گرت وە باڵای دۆش
نەو جاگەی دشوار بەرئاوەردشان جە غەم و غوسە ڕەها کەردشان
مەیموونە خاتوون شیرین نازار وات ئەی شازادە کەیانی کردار
تۆ من نەجات دای نەی جاگەی چۆڵە جە ئەی تەلیسم موڵک زەنگۆڵە
دوو ساڵەن تەمام دەروون پڕ ژ انم ئینتزار دیدار یانەی باوانم
بەوەعدەی سێ ڕۆژ بدەری ڕوخسەت باز چەنی بابۆم مەیۆم وەخزمەت
شازادە واتش ئەی نوور عەینم نوور بینایی و ڕەوشەنیی زەینم
بەهەر کۆ مەشی خوا یارت بۆ نەنیشی غافڵ فکر دمات بۆ
سا کە ئێد شنەفت خاتوون بێگەرد جە نۆش ئافەرین هیمەت خواهی کەرد
پەرواز کەرد لوا شی بە یانەی وێش شاد بی بەدیدار ئەقرەبا و خوێش