سوکڙي ڳالهين جي/پھريون باب/ڳالھ ڇھين

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
سوکڙي ڳالهين جي  (1865)  by ديوان ڪيولرام سلامتراءِ آڏواڻي
ڳالھ ڇھين: پڃاري ۽ بٺاري جي

۱-۶ ڳالھ ڇھين: پڃاري ۽ بٺاري جي

ٻه ڄڻا؛ ھڪڙو پڃارو ٻيو بٺارو، گڏجي واٽ وٺي ٿي ويا. اوچتو واٽ تي ھڪڙي نُسري سون جي، گھڻو ڳري، ڏٺائون. جا ٻن ڄڻن جي کڻڻ کان ٻاھر ھئي. سا کڻي نه سگھيا. تڏھن ٻنھي ڄڻن پاڻ ۾ پھ ڪري بٺارو نُسريءَ جي واھپ لاءِ ويٺو ۽ پڃارو بٺاري جي کاڄ ۽ سون وڍڻ جي ڪھاڙي آڻڻ لاءِ ڳوٺ ڏي ويو.
پڃارو ڳوٺ ۾ وڃي، پاڻ کاڄ کائي، بٺاري لاءِ کاڄ ۾ وِھُ (زھر) گڏي (ملائي)، ڪھاڙو ڳنھي (وٺي، خريد ڪري) آيو. ھيءَ رٿ ڪيائين ته بٺارو کاڄ کائي مرندو ته سون سڄو کيس ھٿ لڳندو.
پر ڌڻي دلين جو مالڪ آھي. جنھن ھِن کي سيکاريو، سو ھُن کي پڻ سيکاري ويو.
ھيڏي بٺاري ڪھاڙو پڃاري جي ھٿ مان وٺي پڃاري کي ھڻي، ماري دل ۾ پھ ڪيائين ته کاڄ کائي دلجاءِ ڪري، سون ٽڪر ڪري، کڻي گھر وڃي. ھن ريت ھو پڻ وھُ-گڏيل-کاڄ کائي، مئو. سون جاتي جو تاتي رھيو.
جوفائين (لالچين) جو حال اھو آھي جو بٺاري ۽ پڃاري جو ٿيو. جي ٻئي ليڙ-پئي اجايو جوفو (لالچ) نه ڪن ته ڇا لاءِ ھڪ ٻئي جي ھٿان ناس ٿين.
تنھنڪري جوفو بڇڙو آھي. تو کي گھرجي جو مور نه ڪر. سو ڪو ته (ڇاڪاڻ ته) سياڻا چوندا آھن؛ ”جوفو مارائيندڙ آھي.“

بيت
چڱا چڱو نه چون، جوفي کي جائي،
طمع مان ترت، ٿئي نِلي نِلائي،
مڇي ھٿان ميي جي، طمع تاڻائي،
پکي پوي پڃري، لالچ جي لائي،
سِپئي سانگي بوند جي، ڇاتي ڇيڪائي،
لالچ لڳ ليو ڪري، ٻانھيءَ جو ٻائي،
ڇاڻي وجھ ڇائي، جوفي کي جھان ۾.
(جوفي؛ جوفو، لالچ. ۲. طمع؛ سڌ. ۳. نلي؛ نجي. ۴. نِلائي؛ نلو، تُتو، سڃ. ۵. ميي؛ مھاڻي، ميربحر. ۶. سِپئي؛ سِپَ. ۷. ڇيڪائي؛ چيرائي. ۸. ٻائي؛ اميراڻي عورت، شھزادي، بادشاھ جي ڌيءَ. ڇائي؛ ڌوڙ)