سنڌ جي ادبي تاريخ/ڀاڱو پهريون/18
| ←17 | سنڌ جي ادبي تاريخ (1954) by 18. مولوي محمد حسين |
19→ |
(قصص الانبيا تصنيف جو سنه 1723ع)
قصص الانبيا اصل پارسي ۾ ٺهيل آهي، جنهن تان مولوي محمد حسن مرحوم هجري سنه 1177 ۾ سنڌيءَ ۾ ترجمو ڪري سندس نالو رکيو آهي”سيربستان“ (باغ جو سير)
مولوي محمد حسين مرحوم جي سوانح عمريءَ جو پورو پتو ڪونهي پر ايتري پڪ آهي، ته هو مخدوم محمد هاشم ٺٽوي رحمته الله عليہ جو ڪو همعصر هو. مخدوم محمد هاشم عليہ الرحمته جي وفات کان فقط ٽي سال پوءِ، مولوي محمد حسين مرحوم قصص الانبياءَ جو ترجمو ”سير بستان“ تيار ڪيو هو. انهيءَ ڪتاب ٺاهڻ بابت پاڻ هئن ٿو فرمائي:
”خالق مڪيون خبرون سچي سيد ڏانهن،
پر ڪين سمجهن تن کي جي امي عواما
مگر خبرون ڏين تن کي، جي سڳورا علماءَ،
تڏهن هنئين ۾ حسين جي هي آيو خيالا،
ته لکي ڪريان پڌرا قصا نبين جا،
سنڌي وائيءَ سهکا، سي ڪريان بيانا“
ڪتاب جي پڇاڙيءَ ۾:
تمام ٿيو نسخو سنڌي جڙي هي سهجا،
هٿان هن ضعيف جي فضل ساڻ خدا،
پورو ٿيو شعبان ۾ ڪارهن ماه ٿيا.
ڪتاب ۾ سڀني نبين جا قصا مفصل طرح ڏنل آهن. حضرت آدم کان وٺي حضرت رسول مقبول محمد صلي الله عليہ وسلم تائين قرآن ۽ حديث موجب نبين جون ڳالهيون ۽ انهن مان اخلاقي نتيجا چٽيءَ طرح سمجهايل آهن.
نظم جو نمونو:
قصص الانبياءَ جو نظم تمام سادو آهي، شروعات کان وٺي پڇاڙيءَ تائين يڪو قافيه ”آ“ هليو اچي، جئن فرائض الاسلام ڪتاب ۾ آهي. مصنف جي ٻوليءَ ۽ عبارت بہ اهڙي آهي جهڙي ٺٽي جي عالمن ابو الحسن، مخدوم هاشم ۽ مخدوم عبدالله جي.