خەسرەوم وەهار

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
خەسرەوم وەهار  (1848) 
by مەستوورە ئەردەڵان
خەسرەوم وەهار ... یا شا نەیەوە ئیمساڵ نەو وەهار
بەر نەیان وە بەر گوڵان جە گوڵزار نەکەرۆ درەخت شکۆفە ئیزهار
نە سەحنی چەمەن نەوانۆ بوڵبوڵ هەنی نەکێشۆ ژاڵە نە ڕووی گوڵ
نیلۆفەڕ تا حەشر بەر نەیۆ جە ئاو جە ڕووی گوڵی سورخ نەکێشۆ گوڵاو
بەنەفشە و سونبوڵ نەسرین و شەوبۆ تا قامی قیام بەرنەیان جە کۆ
سۆسەن و لالە و ڕەعنا و گوڵی زەرد هەنی سەوز نەبان چەنی سۆز و دەرد
سوپای گوڵاڵان خوار و نگوون بۆ شەقایق ڕەنگ زەرد، جگەر پڕ هوون بۆ
نەسیمی سەبا نەیۆ وە چەمەن نەشانۆ شەونم وە ڕووی نەستەرەن
جەعفەری و سەمەن ڕەیحان و بداخ نەڕوویان جە خاک چەنی ئاخ و داخ
ئاغەم، دمای مەرگ دیدەی شەهلای تۆ یا شا، کەس نەرگس نەکەرۆ وە بۆ
بگیرۆ وە دەست هەرکەس دەستەی گوڵ وێنەی نێشی خار بەپێکۆش نە دڵ
قەهقەهەی کەبکان نەیۆ نە کۆهسار نە ڕەنگی گوڵ بۆ نە بەزمی گوڵزار
نەڕێزۆ سوەیل ئیمساڵ چون ساڵان ڕەنگ زەرد نەکەرۆ بەرگی نەهاڵان
پەی چی خەسرەو بەند نە تۆی مەزارەن مەستوورە جە سەیر وەهار بێزارەن
قەسەم بەو خودا واحید و فەردەن ئی چەند ڕۆژەی عومر تا وادەی مەردەن
جە دمای خەسرەو سەیری سەحرا و دەشت ئارەزووی چەمەن، تەماشا و گوڵگەشت
نەکهەتی گوڵان شەمامەی وەشبۆ جەی دنیای پڕ مەکر، جە من حەرام بۆ
مەستوورە مەلوول، دڵ جە مەینەت مەست جامی عەیش توهی، شیشەی غەم بە دەست
مەقالەم جە سەنگ سیا ستاران دەروون خانەقای غەم و پەژاران
ئیرادەی ئەملاک ئیقلیمی شادی ساعیی شەواریع ڕای نامورادی
نمەز بەختی تۆ چە نەقشێ کەندەن سەمەن فرۆشا و سۆسەنش مەندەن
فەڵەک سەرچەشمەی عەیشش ببۆ وشک لاڵش بەدەڵ کەرد چەنی بیدی موشک
هەر من مەزانوو جەستەی حاڵی تۆ تەبخاڵەی لەبان لەعلی لاڵ تۆ
تەڵخیی ڕووی عەنناب زیندەگانیی تۆ عەننابی گۆنای زەعفەرانیی تۆ
ژوولیدەی خەمان تەرزی توغرای تۆ شەفەق سای ئوفوق جە مای سیای تۆ
ئای جە گڕەی نار وەی دەروونی تۆ مەوجی دەریای دڵ پڕ جە هوونی تۆ
گا یادی هەنگام عەیش و نۆشی تۆ گا ناری کوورەی مەینەت جۆشی تۆ
کافر وێنەی تۆ تەن زووخاڵی بۆ جامش جە بادەی عوشرەت خاڵی بۆ
دوشمن ئەو جامەی قەڵاخی پۆشۆ سەهبای ناکامیی میحنەت بنۆشۆ
گەردوونی کەچ باز چە نەردێ بازا؟ یە چە مەکرێ بی پەرێ تۆ سازا؟
عەجەب جە دەریای خەمان غەرقەنی قەدەم سووگوار تا بە فەرقەنی
قاروورەی شادیت لە غەم شکستەن پەی مەرگی خەسرەو حەقت بەدەستەن
ئەر تاتا ڕیشەی جەرگت پەی کەری یا وادی میحنەت بە غەم تەی کەری
ئەر جە شەو تا ڕۆ، جە ڕۆ تا بە شەو هەر واچی: هەی داد، هەی ڕۆ، هەی خەسرەو
پەی موفارەقەت ئەو بەرگوزیدەت ڕەوان بۆ ئەسرین هوونین نە دیدەت
پەی مەرگی خەسرەو هێمای هەر کەمەن تا عەیشی سەد بار سزاش ماتەمەن
لاکین -ئەی عەزیز- قیبلەی عەزیزان باشقەی فیرقەی ساحێب تەمیزان
ئەی ڕا بەعیدەن جە ڕای خیرەدمەند خەسرەو کەی بە دام درەخت بییەن بەند؟
نە ڕای ڕەزای حەق کرداری باتڵ دەروون نە تەزمیر ئەندێشەی قاتڵ
الحمد لله تۆ وێت وەندەنت نەقش ئەی حەدیس نە دڵ کەندەنت:
و من يلبس سودا لبوسا يختم ميتا غيا عبوسا
ئەو سەودەی عەزیز جە سووگواری دیدەش مەپۆشۆ جلباتی تاری
هەرگیز نم نە ڕووی دیدەش نییەن ڕەم تا ڕۆحی باری بوینۆ بە چەم
تۆ ئەر سەد نە غەم دەروونت هوونەن بەڵێ ئەی تەورە ئەدواری دوونەن
حەیف نییەن چون تۆ شیرین شەهبازێ شۆخێ مەهوەشێ ئالوودەی نازێ
یەک جیهەت نە عەیش عوشرەت جیا بۆ پەیوەستە ئەوقات بەرگش سیا بۆ؟
جیهانێ یەکسەر جە غەم مەشعووفەن خورشیدی چون تۆ دایم کوسووفەن
تۆ بنامیزاد زێبا حوورەنی چە حوورێ؟ لایەق حوللەی نوورەنی
گوڵ تا غونچە بۆ چە شەوقێ دارۆ؟ غەرقەن جە بۆدا چە زەوقێ دارۆ؟
هیچ ڕەنگێ نییەن جە مەستوورەوە زینەت ها بە ڕەنگ سپی و سوورەوە
ئەر سەد مولەققەب بە مەستوورەنی تۆ زێبای دێبای سپی و سوورەنی
وادەی وەهارەن چون گوڵ جیلوە کەر بە ڕەشکی خاسان ڕەعنای دڵ پەیکەر
زینەت دەر وە جام جەم نمای جەمشید ببێزۆ ئەنوار شەعشەعەی خورشید
بپۆشە دێبای زێبا بە قامەت تا پەی قامەتت خێزۆ قیامەت
پەی موردە ماتەم سوودێ نەدارۆ ماتەم--- دوودێ نەدارۆ
ئیللا جە هەنگام خەمسەی فەرایز ئەلحەمد وە ئیخلاس کەرەش عەرایز
ما باقی بەقای دنیا نەدارۆ جە شادمانی ڕەحمەت مەوارۆ
ئیبراهیم ئەر سەد گوستاخیش کەردەن بەڵێ یە شەرتەن بە جا ئاوەردەن


This work was published before January 1, 1929, and is in the public domain worldwide because the author died at least 100 years ago.