Ӧльӧна

by Аноним

Ӧльӧна  (1922)  Аноним

Гижан кад: 1922, Йӧзӧдан во: 1922. Ӧшмӧс: Мойданкывъяс. Сыктывкар: Коми нига лэдзанін, 1922.

Олісны-вылісны старик гозъя. Налӧн вӧлі куим пи да ӧти ныв. Оласны да оласны — мамыс кулӧ. Пӧлать пельӧсас сійӧс гуаласны. Сэсся батьныс кулӧ да паччӧр пельӧсас гуаласны. Оласны да, оласны да, няньныс бырӧ. Няня муӧ мӧдӧдчасны. Мунасны да, мунасны да, зарни кыдз воас. Ӧти вок и шуӧ: «Ӧльӧна чойӧ, ме татчӧ кая». — «Эн кай», — шуӧ Ӧльӧна: «Каян да гажман, он сэсся и лэччы татчӧ». Вок шуӧ: «Лэчча, лэчча». Кайис сійӧ пу вылӧ да зэв уна зарнисӧ гылӧдіс. Ӧльӧналы пидзӧс выйӧныс лои. Сэн сылы гажа кажитчис дай шуӧ: «Ме, бара, Ӧльӧна чойӧ, ог лэччы тась!» Оз и лэччы. Бӧрдігтырйи кык вок да чой водзӧ мӧдӧдчасны.

Мунасны, мунасны да, эзысь килля кыдз воас. Мӧд вок шуӧ: «Ӧльӧна чойӧй, ме татчӧ кая». «Эн кай», шуӧ Ӧльӧна. «Каян да вокыд моз бара сэтчӧ кольччан». Вок шуӧ: «Ог, ог. Бӧр лэчча». Каяс сійӧ пу вылӧ, Ӧльӧналы эзысь гылӧдас гырддза выйӧныс. Гажа пу вылын кажитчас воклы, сійӧ сэсь оз лэччы. Кыкӧн чоя-вока кольӧны, бӧрдігтырйи водзӧ мӧдӧдчасны.

Мунасны мунасны да воклӧн горшыс кутас косьмыны. Мӧс кок туй паныдасяс. Вок шуӧ: «Ӧльӧна чойӧй, ме татысь юа». «Эн ю», шуӧ Ӧльӧна: «Люкасьны кутан». Мунасны, мунасны да, вӧв коктуй воас. «Ӧльӧна чойӧй, ме татысь юа!» «Эн ю, вӧв лоан да чужъясьны да курччасьны кутан». Бара на оз ю. Водзӧ мунасны. Сэсся вок вӧзйысяс Ӧльӧналысь бокӧ кежавлыны. Кежалігас сійӧ меж кок туйысь ватӧ и юас. Ӧльӧна дінӧ петас да «Ӧльӧна чойӧ, ба-а. Ӧльӧна чойӧ, ба-а.

«Мыйла нӧ, коньӧрӧй, юин, эн кывзы менсьым. Со ӧд, межӧ пӧрӧмыд!»

Ӧльӧна межкӧд водзӧ мунасны. Мунасны, мунасны да лыс улӧ шойччыны пуксясны. Сэн ӧксы пиян да баяр пиян дзоллясьӧны-мачасьӧны. Ӧльӧна сьывны горӧдас:

Ӧксы пиян дзоллясьӧны, дзоллясьӧны,

Баяр пиян мачасьӧны, мачасьӧны.

Мачыс мунӧ вит кар йывті, вит кар йывті,

Дзолльыс мунӧ квайт кар йывті, квайт кар йывті.

Ме водзӧ тай оз усь, оз усь.

Под улӧй ӧд постӧм, постӧм,

Юр вылӧй ӧд вевттӧм, вевттӧм,

Ордӧсӧй ӧд стынтӧм, стынтӧм.

Рытыв тӧлыс ӧд тӧлӧдӧ, тӧлӧдӧ,

Асыв тӧлыс ӧд жбырӧдӧ, жбырӧдӧ,

Лун тӧлыс ӧд быгӧдӧ, быгӧдӧ,

Вой тӧлыс ӧд кынтӧ, кынтӧ.

Ӧксы пиян да баяр пиян кывзасны-кывзасны, дай шуасны: «Коді нӧ татшӧм лӧсьыдасӧ сьылӧ, вай корсямӧ!». Корсясны, корсясны — оз сюр. Аскинас найӧ бара сэтчӧ локтасны дзоллясьны-мачасьны. Ӧльӧна горӧдас сьывны:

Ӧксы пиян дзоллясьӧны, дзоллясьӧны,

Баяр пиян мачасьӧны, мачасьӧны...

Ӧксы пиян баяр пиянкӧд шензьӧны, коді нӧ пӧ татшӧм лӧсьыдасӧ сьылӧ, кӧн нӧ сійӧ ачыс. Бара заводитчасны корсьны. Корсясны, корсясны дай аддзасны. «Мый нӧ тэ, Ӧльӧна, татшӧм лӧсьыдсӧ сьылан?». Ӧльӧна повзяс, шуӧ: «Ме?!» Ӧксы пи шуӧ: «Ме сайӧ он мун?». Баяр пи шуӧ: «Ме сайӧ он мун?». «Чӧвлы», шуӧ Ӧльӧна: «Ме абу отнам; менам меж эм. Сійӧс кӧ кӧсйысянныд шобді йӧртӧд дорын да ма юкмӧс дорын видзны -муна». Ӧксы пи шуӧ: «Видзам нин эськӧ сійӧ да». «Ещӧ ӧд менам чунькытш эм. Кодныдлӧн сы пыр мунас ньӧвйыд, сы сайӧ и ме муна». Чунькытш лӧсьӧдас. Баяр пи ньӧвйыштас — оз веськав, бокӧ мунӧ. Ӧксы пи ньӧвйыштас — шӧрас веськалас. Ӧксы пи сайӧ мунас Ӧльӧна. Межӧс йӧртасны шобді йӧртӧд дорӧ да ма юкмӧс дорӧ. Зэв бура овмӧдчасны ичмонь гозъя.