Юман юрри
| Юман юрри (1908) by |
| Хайланă дата: 1908, Пичетленĕ çул: 1908. Çăлкуç: Вула Чăвашла |
Кашни килен çуркунне
Чечек шăтать ман хÿтте.
Хура çумăр пĕлĕте
Хупăрласан – вĕсене.
Çулçăмсене пуçтарса,
Ялан витсе тăраттăм.
Çил вĕрсессĕн, авăнса,
Çиле сирсе яраттăм.
Хĕрÿ хĕвел çуттипе
Вĕсен çеçки шанмастчĕ,
Пăрлă çумăр çунипе
Чечек пĕвĕ ванмастчĕ,
Шăрăх тăнă вăхатра
Çĕртен сивĕ кăларса
Сивĕтеттĕм йĕр-тавра…
Ÿсетчĕç çав сарăлса.
Анчах вĕсем пĕри те
Ман çинелле пăхмастчĕç.
Ман хÿттĕмре пулин те.
Ăшшăн пахса кулмастчсç.
Çапах кашни çуркунне,
Хам чĕрене хытарса,
Пĕтĕм кăмăл йÿççине
Куççуль витĕр каçарса –
Ыттисене пăхаттăм,
Çил-тăвăлтан сыхлаттăм.
Çапах эпĕ чăтăттăм,
Çапах шăла çыртаттăм.
Хăш те пĕри кусенчен
Мана савми-ха тесе;
Хуть пĕр хут çу каçиччен
Ман патнелле çĕкленсе:
«Эп сан!» тесе калами,
Çулçăмсене сĕртĕнми
Тесе. Анчах вĕсем те
Эп кăшт-пăртак тайăлсан
(Ха, хăйсене тивмен те!),
Эп вĕсене варласран –
Манах хирĕç чĕнетчĕç,
Усал ятпа витлетчĕç!
Пĕр вăхăтра чечексем
Ÿсми пулчĕç ман айра.
Куртăм: хура путексем
Ишетчĕç-çке катара…
Чылай вăхăт иртсессĕн,
Лешсем вилсе пĕтсессĕн,
Илемлĕ çеç сар чечек
Шăтса тухрĕ, тем чир пек.
Пĕтĕм чунтан ратланса,
Ăна пăха пуçларăм.
«Кунтан хуть пер савăнса
Пулми?» тесе каларăм.
Çумăр çусан, пар çусан,
Ун пуç тăрне ÿкмерĕ;
Тăвăл пулса çил тухсан,
Ăна пĕртте тивмерĕ.
Уйăх тухса вăрмана
Хăй çутипе çутатсан,
Пĕтĕм кайăк йăвана
Кĕрсе ларсан, çывăрсан, –
Эп, ыйăха каймасăр,
Куçа унтан тартмасăр,
Çамрăкскере сыхлаттăм,
Ун сăвлăшне сывлаттăм.
Чечекки те кашни ир
Ман патналла тăслатчĕ.
Ĕмĕр чечекпе эпир
Пĕрле пурнас туйнатчĕ!
Çук, кунпа та савăнса
Пулаймарĕ пурăнса!
Анчах мана ку чечек
Хур çеç турĕ, лешсем пек.
Çамрăк туйра шăтайчĕ…
Чечек ăна пăхайчĕ…
Каллах юлтăм пĕр-пĕччен,
Каллах татăлтăм телейрен!
Пĕтĕм çĕре чĕтретсе,
Тымарсене хуекатрăм;
Çулçăмсене силлесе,
Сар чечеке ылхантăм.
Ним юлмарĕ туйăмран!
Ăçта кайрĕ чечекки?
Пĕттĕр, çĕттĕр ман куçран –
Тек ан ÿстĕр ун пекки!
Çавăнпа май хÿтĕре
Нимле курăк халь ÿсмест.
Луччă лăпкă чĕрере:
Ни çунмасть вăл, ни йÿçмест.
1908
This work is in the public domain in Russia according to article 6 of Law No. 231-FZ of the Russian Federation of December 18, 2006; the Implementation Act for Book IV of the Civil Code of the Russian Federation:
- its creator didn't fight or work for Soviet Union victory during the Great Patriotic War — so the 70-year protection term is applied;
- and the creator died before January 1, 1954 (more than 70 years ago), and has been not posthumously rehabilitated since that date;
- and this work was first published before January 1, 1954 (more than 70 years ago).
This work is in the public domain in the United States because it was published before January 1, 1929 (more than 95 years ago).
The author died in 1949, so this work is also in the public domain in other countries and areas where the copyright term is the author's life plus 74 years or less (if applicable), or the copyright term is 115 years or less since publication (if applicable).
Public domainPublic domainfalsefalse