Хур æмæ Мæй (Коцойты)
| Хур æмæ Мæй (1902) by |
| Фыст датæ: 1902, Рауагъ аз: 1902. Равзæрæн: Коцойты А.Б. Уацмыстæ. – Дзæуджыхъæу : Ир, 2012. |
Ирон легендæ
Дуне срухс кæнынæн Хуыцау сфæлдыста дыууæ рухсдæттæг къорийы. Иу дзы хъуамæ уыдаид арвыл боныгон æмæ рухс кодтаид адæймаджы фæндаг æмæ куыст, иннæ хъуамæ сыгъдаид æхсæв æмæ хастаид адæймагæн тыхдæттæг хуыссæг. Дыууæ къорийæ алкæй дæр фæндыд боны цырагъ уæвын, уæд зæххыл уыдаид нымаддæр æмæ кадджындæр. Сæ хъаст бахастой Хуыцаумæ æмæ сын быцæу бацайдагъ. Уæд сын Хуыцау афтæ зæгъы:
— Ахсæв дыууæйæ дæр бафынæй кæнут, стæй, æхсæв æмæ бон кæрæдзийæ куыд хицæн кæной, уыцы сахат уæ арвгæрон раздæр чи фæзына, уый уыдзæн боны рухсдæттæг, иннæ та — æхсæвы.
Дыууæ къоримæ Хуыцауы уынаффæ хорз фæкаст, æмæ хуыссæнты сæхи æруагътой. Сæ иу схуыссыд фæлмæн пакъуы базтыл æмæ уайтагъд афынæй ис; иннæ йæ быны сындзытæ бакодта, цæмæй ма бафынæй уа æмæ райсомæй арвыл раздæр ферттива, уый тыххæй. Уыцы къори бирæ фæхæцыд æгъатыр хуыссæджы ныхмæ, фæлæ бонырдæм йæ хъару асаст, рæдзæ-мæдзæ байдыдта æмæ уый дæр бафынæй. Фыццаг къори хуыссæгæй бафсæст, рог æмæ тыхджынæй ссыди арвыл æмæ дунейыл тауын байдыдта хъарм æмæ цардхæссæг тынтæ...
Æрæджиау райхъал иннæ къори дæр. Скасти арвмæ æмæ федта йемæ ерысгæнæджы: уый бæрзондæй сæрыстырæй фæлгæсы дунемæ æмæ уæлахизы цинæй уадзы цæхæр тынтæ. Уæд дыккаг къори фефсæрмы йæ хъысмæтæй, афæлурс æмæ йæ цæсгом нал бахъæцыд арвмæ ссæуын, йæхи равдисын. Æрмæст фыццаг къори хæхты фæстæ куы фæаууон ис, уæд уый дæр ссыди арвыл æмæ акаст дунемæ ризгæ тæссонд тынтæй...
Уæдæй фæстæмæ арвыл кæрæдзи ивынц хур æмæ мæй.
This work is in the public domain in Russia according to article 6 of Law No. 231-FZ of the Russian Federation of December 18, 2006; the Implementation Act for Book IV of the Civil Code of the Russian Federation:
- its creator didn't fight or work for Soviet Union victory during the Great Patriotic War — so the 70-year protection term is applied;
- and the creator died before January 1, 1954 (more than 70 years ago), and has been not posthumously rehabilitated since that date;
- and this work was first published before January 1, 1954 (more than 70 years ago).
This work is in the public domain in the United States because it was published before January 1, 1929 (more than 95 years ago).
The author died in 1944, so this work is also in the public domain in other countries and areas where the copyright term is the author's life plus 79 years or less (if applicable), or the copyright term is 121 years or less since publication (if applicable).
Public domainPublic domainfalsefalse