Jump to content

Тăлăх

From Wikisource
337113Тăлăх1909Николай Шупуççынни

Йывăр инкек ăшăмра
Кăшлать чĕрене.
Ĕмĕр-ĕмĕр ман умра
Карать çăварне;
Чипер тăнă çĕртенех
Тĕртсе хăвалать;
Вăхăт çитнĕ-çитменех
Çÿçе шуратать.
Хăçан йывăр асапсем
Пĕтĕç ĕмĕтĕн?

Хăçан шанчăклă кунсем
Çитĕç ĕмĕтĕн?
Кĕçĕр тĕттĕм, сивĕ çĕр,
Çил улать, йĕрет…
Ман ăш-чикре вут-хĕм-тĕр,
Пуçăм ишĕлет.
Пусрĕ хуйхă пуçăма,
Шухăш пăтранать.
Юрлама мар, калаçма
Халăм çухалать.
Анне мĕлки куç умне
Сисиччен тăчĕ,
Чун сасси пек сассине
Вăл ирĕк пачĕ.
Ах, аннем, анне, аннем,
Хытă ан кăшкăр
Мана вăйсăршăн, аннем,
Каплах ан хăтăр!
Анчах анне хĕрхенмест,
Чарăнмасть, ятлать,
Ман сăмаха итлемест,
Йĕнинчен кулать,
«Ĕмĕр таран чул пусман
Картлашки çине
Эпĕ сана тăратсан,
Турăн-и ĕçне?
Эпĕ сана вăй-хăват
Парсассăн, кайран:
«Пуçупа тĕнче тапрат»,
Тесе хăварсан –
Эсĕ эпĕ хушнă пек
Пĕр чарăнмасăр,
Тар-шур куран тарçă пек,
Канас шухăшсăр
Ĕçлерĕн-и, ывăлăм?
Кала аннÿне!»

«Аттем, юратнă чунăм,
Пĕлсем хĕрхенме».
«Ан чĕн! Чарăн! Куратăп,
Ăссăр çăмăлттай!
Ĕмĕрлĕхе хăваратăп.
Аяккалла кай!
Кунĕн-çĕрĕн кускалани
Вĕт-шак пулма мар,
Упаленсе йăлăнакан
Кĕлмĕç пулма мар,
Çынсем пек пулас тесе
Мул шырама мар,
Пĕр-ик сехет килленсе
Пăхам, теме мар. –
Сана эпĕ çутлăха
Кăтартам, ачам!
Акă мĕншĕн (хыт тăнла)
Каласа парам:
Тĕнче тĕксĕм тĕттĕмре
Пăтранать пулсан,
Суя сулхăн сÿтлĕхре
Сулланать пулсан,
Пĕрне тупсан, урăхне
Тупрăм, тет пулсан –
Каçхи тĕттĕм варрине
Пытанать пулсан –
Эсĕ пĕччен тĕнчерен
Уйăрăлса тăр!
Эсĕ пĕччен хĕвелтен
Питне ан пытар!
Суя çулпа каякан
Харсăр çынсене
Хурçă çурса татакан
Кăтарт чĕлхÿне!
Эпĕ панă ĕмĕрлĕх
Сăмах хăватне
Хăрамасăр хĕрÿллех
Пĕлтер çынсене!»
Çакă сăмах хăлхана
Янратса ячĕ.
Анне каллех тăлăха
Мана хăварчĕ.

1909

Public domain
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States prior to January 1, 1929. Other jurisdictions have other rules. Also note that this work may not be in the public domain in the 9th Circuit if it was published after July 1, 1909, unless the author is known to have died in 1953 or earlier (more than 70 years ago).[1]

This work might not be in the public domain outside the United States and should not be transferred to a Wikisource language subdomain (or as a file it should not be migrated to the Wikimedia Commons) that excludes pre-1929 works copyrighted at home.


Данная работа, впервые изданная до 1929 года, находится в общественном достоянии по законодательству США, и может быть опубликована здесь, в мультиязычной Викитеке. Но эта работа не может быть опубликована в национальной Викитеке, которая должна подчиняться законодательству России, т. к. работы этого автора (за исключением изданных до 7 ноября 1917 года) пока не вышли в общественное достояние в России. Этот автор умер в 1942 году и был посмертно реабилитирован в 1956 году, соответственно эта работа выйдет в России в общественное достояние в 2027 году.

The author died in 1942, so this work is also in the public domain in countries and areas (outside Russia) where the copyright term is the author's life plus 80 years or less.

PD-US-1923-abroad Public domain in the United States but not in its source countries //wikisource.org/wiki/%D0%A2%C4%83%D0%BB%C4%83%D1%85