Плешйăрана
| Плешйăрана (1909) by |
| Хайланă дата: 1909, Пичетленĕ çул: 1909. Çăлкуç: Вула Чăвашла |
Ăçта сире çитесси,
Ăçта сире питлесси!
Пит якатай вĕт Эсир.
Ăçта унта «Эпнесир»!..
Вăл та вĕт-ха пит пуян –
Эсир тата муллăрах!
Ан та çыхлан «Селиван» –
Эсир унтан чухăнрах.
Эх, Плешйаран, Плешйăран!
Сана мухтас халĕ ман.
Епле сана мухтас мар,
Епле сана чыслас мар?
Пур вĕт мĕншĕн мухтама.
Аслама, чыслама!
Пĕрмай ĕçкĕ тăван эс,
Пĕрмай хăна пухан эс.
Ăсатнă чух хăнуна
Чуптума мар, эс ăна
«Кучченеç» те тыттаран;
Аташасран çул тупма, –
Хăвна пушшех ырлама, –
«Фонарьсемпе» ăсатан.
Турра та эс пит мухтан,
Çуртасем те пит лартан.
Пĕрер пуса пĕр çурта!
Хăвăн та уш юхать тар –
Çук вĕт пĕр пус карманта!
Матку та сан вал енчен
Санран питех юлас çук.
Чиркÿ енчен, мĕн енчен
Ăна та эп хурлас çук!
Епле хурлан пуль ăна!
Çынсем чунтан икона
Лампадăсем пиллесен,
Вăл – турăсем писесрен –
Ятлать вара çав çынна:
«Амма шеллен укçуна?…
Ăçта?» тет. Эй, мĕн калан!
Пит чаплă вăл, Плешйăран.
А кăмăлĕ, кăмăлĕ!
Пит аслă ун кăмăлĕ!
Нушта çитсен, çынсене,
Çав çеç çынна çăлакан;
Тăлăхсене, çуксене
Çав çеç çăкăр паракан!
Ун кăмăлне ытарса,
Пымасть те вĕт пĕри те;
Кил хуçине юратса,
Шалт! питĕрнет хапхи те!
Тепле, раç-тăк Ĕсмĕлтен
Хутаç çакса килекен
Пырса тухать ун тĕлне.
Тĕртет-тĕртет хапхине –
Çук, уçăлмасть. Кантăкран
Паккать хайхи çулпыран…
Унта та ку Плешйăран
Иртсе каймасть турăран,
Пĕлет вĕт вăл чухласах:
Туррăн укçи нумайрах!
Çапах турă çынсене
Анса памасть укçине…
Епле иртĕ Плешйăран
Шутсăр пуян турăран!
«Ут, тур парать, пĕтмен!» – тет.
Утать вара, шеремет!
Епле ăна ырлас мар!
Ав мĕн тĕрлĕ ун хастар.
Мĕнле çуртра пурнать вăл,
Мĕнле выльăх усрать вăл!
Унăн çурчĕ Сĕвери
Касаматран пиçĕрех!
Кĕсри тата ун, кĕсри! –
Сыснаран та чĕрĕрех.
Ăçта унта пуплеме!
Ăçта ăна çын çитме!..
1909
This work is in the public domain in Russia according to article 6 of Law No. 231-FZ of the Russian Federation of December 18, 2006; the Implementation Act for Book IV of the Civil Code of the Russian Federation:
- its creator didn't fight or work for Soviet Union victory during the Great Patriotic War — so the 70-year protection term is applied;
- and the creator died before January 1, 1954 (more than 70 years ago), and has been not posthumously rehabilitated since that date;
- and this work was first published before January 1, 1954 (more than 70 years ago).
This work is in the public domain in the United States because it was published before January 1, 1929 (more than 95 years ago).
The author died in 1949, so this work is also in the public domain in other countries and areas where the copyright term is the author's life plus 74 years or less (if applicable), or the copyright term is 114 years or less since publication (if applicable).
Public domainPublic domainfalsefalse