Микул
| Микул (1932) by |
| Йӧзӧдан во: 1932. Ӧшмӧс: Куратов Иван Ӧлексеевич. Гижӧд чукӧр (1850–1870ʼ вояс). Сыктывкар: Коми госиздат, 1932. |
Мун тэ сёрнит сыкӧд,
Ӧньӧ Микулкӧд!
Эн пӧ менӧ тшыкӧд,
Эн пӧ велӧд рӧд!
Быдса гожӧм мортыс
Оз и пырав гортас,
Вӧрын вӧралӧ,
Тшак сик корсявлӧ...
Коді-й ай-мам сылӧн?
Кӧнъя-й сылӧн горт?
Тӧдан, тайӧ морт
Чужӧм ласта вылын
Ачыс тшакыс ног!
Сійӧс оз босьт шог.
Уджалам ми керам,
Сылы тайӧ серам!
Менӧ пӧ тэ он,
Он, буракӧ, ылӧд
Петны кыз удж вылад!
Сідз пӧ долыд, зон.
Оз увт пӧрысь пон
Тыртӧм пуыд вылӧ!
Ӧньӧ Микул сьылӧ...
Мый нӧ? Лёка шань,
Сӧмын эз вӧв нянь.
Ош моз синтӧ кунь
Да и нёняв чунь!
«Шаньнас эськӧ шань,
Сӧмын кыдз нӧ колӧм?
Сьӧкыд висьӧмлань
Мунӧ тай нӧ олӧм...
Эй-ма! Быдтор шань!
Зэр моз енвевтсянь
Шудӧй киам воас!
Енмыс кытчӧ лоас,
Дасьтысям на, час!»
Тшаксӧ вотігас
Ӧтпыр аддзӧ сія —
Гуын узьӧ кӧч.
«Ме пӧ кӧчсӧ кыя —
Кусьыс дас ур стӧч,
Яйсьыс мӧд ме киын...
Лоас бара, зон!
Сы бӧр кызь ур дон
Ньӧба кык порсьпиян.
Пиялас порсь гоз
Кызь нёль порсьпи. Лыддьы!
Муса пиян пыдди
Еджыд анькытш моз
Джодж тыр разӧдчасны,
Менӧ долӧдасны!
Сулав — джоджысла
Найӧс вузала,
Зептын казяла
Дас шайт! Сы бӧр — шензьыш! —
Мӧд дас ая-эньсьыс!
Воас бара, зон!
Ӧні ачыд артав —
Сійӧ кызь шайт дон
Пукта керка-карта!
Жырӧй едждӧдчас,
Рочӧсь ӧшиньяс,
Джоджӧй волялас,
Джекъяс би кодь гӧрдӧсь!
Мед оз лякны пос,
Ротальяслы рос
Тшӧкта вайны сьӧрдысь.
Слуга да казак
Вотасны сэк тшак;
Ачым узь да... Гӧгӧр
Сэки лоас рай!
Гӧтыртӧ мем вай,
Ӧзъялӧ мед ӧгыр
Сылӧн чужӧмас!
Кольк кодь еджыдӧсь,
Кольк кодь гӧгрӧсӧсь
Сылӧн пельпомъяс!
Сы дырйи, зон, пӧсь
Кыдзья босьтӧ ставтӧ,
Сыкӧд воштан автӧ!
Ӧмидз ва кодь вирыс,
Шонді яй-лы пырыс
Тыдалӧ — эн пов,
Тыдалӧ, зон, бара!
Грездыд мем оз ков,
Грездысь муна карӧ!
Сэки сьыв да ов!
Сэк ме, зонмӧй, лоа
Ачым ыджыд перт.
Сэк ме гӧгӧрвоа
Роч кыв ёна, дерт.
Гӧлӧваӧс-йӧйӧс
Сэки серала,
Тӧдны станӧвӧйӧс
Сідз жӧ нинӧмла!
Суддяӧс да попӧс...
Ог, ог! Прӧтӧпопӧс
Сэки кора гортӧ:
«Оз-ӧ позь ме ордӧ...» —
Шуа найӧлы.
Йӧйми, видзӧдлы!
Рочӧн понда корны:
«Прошу ме покорнӧ...»
Кыдз нӧ сэсся. Час!
Сэки аддзысяс!
Да ме мыйла сэтшӧм?
Корӧм, копрасьӧм
Колӧ-ӧ, кор сьӧм
Зептад тырыс тэчӧм?
Ачым верда-уда
Ог ӧд йӧз моз, кор
Сёй сэн пипу кор!
Нянь-сов пызан суда
Пызан вылын. Сёй;
Кӧть и ортсӧ кой!
Миян кӧдзтӧг-гӧртӧг
Няньӧй петалас!
Миян нюртӧг-вӧртӧг
Пӧтка пӧжасяс!
Сэки ме — лешак! —
Ог жӧ видлы тшак!
Ог кув тшакшӧн кузя!
Сэки умтӧдз узь;
Кор ӧбедня кузь,
И ӧбедня узь.
Мый тэ босьтан? Узя!
Мед эськӧ оз вун:
Кыдзи — югыдлун! —
Сэк ми пасьтасямӧ!
Кымын кизь азямӧ
Сэки аслым вура!
Паськӧмлы дон тэч
Милльон этша-этш!
Вӧччыны кӧ, бура!
Ме ог тӧд на дзик
Миллионсӧ; оз тырмы,
Сэтчӧ миллион кык
Содтам бара пыр ми!
Дӧрӧмӧй — господь! —
Адса ӧгыр кодь
Сэки лоас гӧрд!
Оз и гӧтыр бӧрд:
Поп ризі кодь пиӧ,
Коньӧр, вӧяс сійӧ!
Дзугсяс кӧ, вач-вач.
Вӧлись серӧкта ме!».
«Олам, олам тадз,
Сэсся-й содтысямӧ,
Чужасны тай миян
Аканьяс кодь пиян,
Вильышаӧсь, ёсьӧсь!
Мед сэн найӧ косясь
Мукӧд пиянкӧд!
Сэтшӧмъяссӧ мӧд
Чужты таладорын!
Ми тай гӧтыркӧд
Асьным ӧшинь дорын.
Ачым ӧшиньӧд
Равӧста лёк горӧн,
Петмысьт коскӧй выйӧн:
«Ай жӧ, муса пиян!
Ай жӧ, Вась, ай, Педь!
Босьт тэ из, босьт бедь!
Кодыр сылань мӧдіс,
Тіянӧс мед тӧдіс!»
Сӧмын горӧктас
Ӧньӧ Микул сідз
(Горшсӧ эз жӧ-й видз!),
Кӧчыс чепӧстсяс
Кыдзи весьӧпӧрӧм...
Мича гӧтырсӧ,
Вильыш пиянсӧ,
Керка, кар и дӧрӧм,
Код эз вӧв на-й кӧрӧм —
Быдсӧ пышйӧдас
Кӧчыс мыш вылас!
1862.
This work is in the public domain in Russia according to article 6 of Law No. 231-FZ of the Russian Federation of December 18, 2006; the Implementation Act for Book IV of the Civil Code of the Russian Federation:
- its creator didn't fight or work for Soviet Union victory during the Great Patriotic War — so the 70-year protection term is applied;
- and the creator died before January 1, 1954 (more than 70 years ago), and has been not posthumously rehabilitated since that date;
- and this work was first published before January 1, 1954 (more than 70 years ago).
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States (and not published in the U.S. within 30 days), and it was first published before 1989 without complying with U.S. copyright formalities (renewal and/or copyright notice) and it was in the public domain in its home country on the URAA date (January 1, 1996 for most countries).
This work was in the public domain in Russia on the URAA date January 1, 1996, according to the Law 09.07.1993 No 5351-1 which was enacted on that date:
- its creator didn't fight or work for Soviet Union victory during the Great Patriotic War — so the 50-year protection term was applied;
- and the creator died before January 1, 1946 (more than 50 years ago from 1/1/1996), and has been not posthumously rehabilitated since that date;
- and this work was first published before January 1, 1946 (more than 50 years ago from 1/1/1996).
The author died in 1875, so this work is also in the public domain in other countries and areas where the copyright term is the author's life plus 148 years or less (if applicable), or the copyright term is 91 years or less since publication for posthumous works (if applicable).
Public domainPublic domainfalsefalse