Кӧвдум

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
Кӧвдум  (1889) 
by Лыткин Георгий Степанович
Гижан кад: 1889, Йӧзӧдан во: 1889. Ӧшмӧс: Зырянский край при епископах пермских и зырянский язык : пособие при изучении зырянами русского языка / сост. Г. С. Лыткин. - Санктпетербург, 1889.

Оліс-выліс пӧрысь ай пӧрысь гӧтыркӧд. Пӧрысь ай корӧ: «Пӧрысьӧй, меным пӧжав кӧвдум». — Мыйысь нӧ пӧжавны? Пызь абу. «Пӧрысьӧй, сю видзан чышкы, йӧртӧдъяс гыжлав — сэк ӧктысяс». Пӧрысь энь сы ногӧн керис: чышкис, гыжлаліс кык китыр пызь, нӧк вылын пызь кӧтіс, кӧвдым быгляліс; сійӧс вый вылын пӧжаліс, ӧшинь вылӧ пуктіс кӧдзавны.

Кӧвдумлы гажтӧм лоис куйлыны: ӧшинь вывсянь сійӧ тупыльтчис му лэптас вылӧ, му лэптас вывсянь турун вылӧ, турун вывсянь туй вылӧ, сэсся тупыльтчис туй вывті. Кӧвдум туй вывті тупыльтчӧ, сылӧ нӧ паныд кӧч: «Кӧвдумӧй, кӧвдумӧй! Тэнӧ ме сёя». — Эн, эн сёй менӧ, букыш синмаӧй! Кывзы шаньджыка, кутшӧм сьыланкыв ме сьыла тэныд». Кӧч пельяссӧ лэптіс, кӧвдум нӧ сьывны пондіс:


«Ме кӧвдумӧй, кӧвдумӧй

Сю видзанын чышкӧма,

Йӧртӧдъясын гыжлалӧма,

Нӧк вылын кӧтӧма,

Пас пытшкӧ сюйлӧма,

Ӧшинь вылын кӧдздӧдӧма.

Пӧчайсянь ме пышйи,

Пӧчинсянь ме пышйи;

Тэсянь, кӧчӧй, пышйыны абу сьӧкыд».


Сэк кӧвдум быгыльтчис ылӧ, кӧч сӧмын аддзыліс сійӧс.

Кӧвдум быгыльтчӧ вӧр шӧрын кок туй вывті; сылы паныд локтӧ рӧмыд кӧин: «Кӧвдумӧй, кӧвдумӧй! Тэнӧ ме сёя». — «Эн сёй менӧ, рӧмыд кӧинӧй, тэныд сьыланкыв ме сьыла». Кӧвдум пондіс сьывны:


«Ме кӧвдумӧй, кӧвдумӧй

Сю видзанын чышкӧма,

Йӧртӧдъясын гыжлалӧма,

Нӧк вылын кӧтӧма,

Пас пытшкӧ сюйлӧма,

Ӧшинь вылын кӧдздӧдӧма.

Пӧчайсянь ме пышйи,

Пӧчинсянь ме пышйи;

Кӧчсянь ме пышйи,

Тэсянь, кӧинӧй, пышйыны абу сьӧкыд».


Кӧвдум быгыльтчис ылӧ: кӧин сӧмын аддзыліс сійӧс.

Кӧвдум быгыльтчис вӧр шӧрті; сылы ош паныд локтӧ, идз жуглалӧ, мудор лыс пу кусыньталӧ: «Кӧвдумӧй, кӧвдумӧй! Тэнӧ ме сёя». — Тэныд, чукля коклы, кыдзи менӧ сёйны! Менсьым сьыланкыв шаньджыка кывзы». — «Кӧвдум пондіс сьывны, ош нӧ пельяссӧ ӧшӧдіс:


«Ме кӧвдумӧй, кӧвдумӧй

Сю видзанын чышкӧма,

Йӧртӧдъясын гыжлалӧма,

Нӧк вылын кӧтӧма,

Пас пытшкӧ сюйлӧма,

Ӧшинь вылын кӧдздӧдӧма.

Пӧчайсянь ме пышйи,

Пӧчинсянь ме пышйи;

Кӧчсянь ме пышйи,

Кӧинсянь ме пышйи;

Тэсянь, ошкӧй, джын шог пышйыны».


Кӧвдум быгыльтчис; ош сӧмын бӧрлань сылы видзӧдліс.

Кӧвдум быгыльтчӧ, сылы паныд локтӧ руч. «Дзонь-видза, кӧвдумӧй! Кутшӧм тэ мича, гӧрд рӧма!» Кӧвдумлӧн сьӧлӧмыс йӧктӧдчис, мый ошкисны сійӧс, сьыланкывсӧ сьывны пондіс; руч нӧ кывзӧ, матӧджык-матӧджык ньӧжйӧн сибӧдчӧ:


«Ме кӧвдумӧй, кӧвдумӧй

Сю видзанын чышкӧма,

Йӧртӧдъясын гыжлалӧма,

Нӧк вылын кӧтӧма,

Пас пытшкӧ сюйлӧма,

Ӧшинь вылын кӧдздӧдӧма.

Пӧчайсянь ме пышйи,

Пӧчинсянь ме пышйи;

Кӧчсянь ме пышйи,

Кӧинсянь ме пышйи,

Ошсянь ме пышйи;

Тэсянь, ручанӧй, пышйыны абу сьӧкыд».


— Сьыланкыв шань — ручыс шуис, — сӧмын сійӧ омӧль, мусаӧй, мый ме пӧрысьми — омӧля кыла. Ныр-вом вылӧ меным пуксьы, бара сьылышт». Кӧвдумлы сьӧлӧм вылас воис, мый сылысь сьыланкывсӧ ошкисны; ручлы ныр-вом вылас чеччовтіс, сьывны пондіс:


«Ме кӧвдумӧй, кӧвдумӧй...»


Руч сійӧс — гам! — сэсся сёйис.

This work was published before January 1, 1929, and is in the public domain worldwide because the author died at least 100 years ago.

Public domainPublic domainfalsefalse