Коми йӧзлӧн уджалӧм

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
Коми йӧзлӧн уджалӧм  (1925) 
by Попов Николай Павлович

Стеклӧ кодь шыльыд, ньӧжйӧник шургӧ Эжва ю. Кузя нюжӧдчӧма сійӧ Коми муын. Ӧтар кыръясас джуджыда-джуджыда нюжӧдчӧмаӧсь пожӧм пуяс. Веськыдӧсь. Сулалӧны лӧня, кияссӧ нюжӧдӧмаӧсь. Юрнысӧ вылын кутӧны. Мӧдарладор кырйыс — лыа. Еджыд, шонді водзын югъялӧ. Водзынджык тшӧкыда-тшӧкыда, топӧдчӧмӧн мӧда-мӧдныскӧд, быттьӧ повзьӧм ыж стада, нориника кыпӧдчӧмаӧсь бадьяс.

— Гбурс!.. Гбурс!.. Гбурс!..

Шлывгӧны Эжва ю кузя пуръяс. Уна пур. Ӧти... кык... нёль... квайт...

Тшӧкмис «гбурскӧм». Эжвалы нимкодь лоӧма, дурыштны кӧсйӧ пуркӧд. Чукыльтӧма ассьыс сьылісӧ. Визувнас заводитіс пурйӧс лабутнӧя кучкыны кырлань.

— Гбурс!.. Гбурс!.. — кылӧ ылӧдз. Дас морт лэпталӧны ва веркӧсын кузь сынанъяс, быттьӧ ён кияс. Куснясьӧны. Мый вынсьыныс веськӧдӧны пурйӧс Эжва шӧрӧ. Дӧрӧм кежысьӧсь. Пӧсялӧмаӧсь. Чужӧм вывсьыныс киссьӧ пӧсь, кольӧ гожъялӧм чужӧмӧ посньыдик, шор кодь, визьяс.

Эжва кыскӧ да кыскӧ пурйӧс. Матын нин кырйыс. Регыд пур, лёк мӧс моз, люкалас кырсӧ. Вежыньтчас. Асныра вӧв моз оз кывзы. Со, со... ещӧ неуна — дай пур зурасяс.

— Сыныштӧ-ӧ-ӧй!... Сыныштӧ-ӧ-ӧ-ӧй!

Ещӧ на ёна ӧддзис «гбурскӧм». Тшӧкмис. Ылӧдз пожӧмъяс нуӧны шысӧ, йӧлаӧ пӧртӧны. Дас морт вермасьӧны Эжвакӧд, мырддьӧны сійӧ «дурлунлысь» пурйӧс.

...Калькавны кутіс кырсяньыд пурйыс. Ылысмис. Петіс ва шӧрӧ. Шлывгыны кутіс.

Эз кӧсйыны пурвывса дурыштны Эжвакӧд. Некор налы. Венісны Эжваӧс. «Гбурскӧм» шы лӧняліс. Сынанъяс дугдісны копрасьӧмысь. Гуль-голь — муніны. Ланьтісны. Кынмисны.

— Но, ӧні неуна бара лолыштам, — кылӧ пур вывсянь кокньыда пыдісянь лолыштӧм шы.

— Вайӧ, зонмӧ, пусямӧй!

— Ивӧ, пӧрттӧ мыськав!

— Эй, Микул, лолыд тэнад эз пет?

— Эз вермы. Вомӧй тупкӧса вӧлі.

Бара лӧньыштіс Эжвакӧд вермасьӧм, бара гажаа сёрнитӧм.

Ломтысьӧны бипуръяс. Ӧшалӧны би вылын пӧртъяс. Пусьӧ сёян. Мыччыштчӧмаӧсь шалашъяс. Сюмӧд керка. Вольпасьыс сэні — небыдик ньыв лысъяс. Тайӧ коми мортлӧн тувсов керкаыс зэрысь дзебсьывны да суркмунлыны‐узьыштны.

Шыасис таллянка. Дӧзмӧма ланьтӧмӧн овны. Гораа кисьтны кутіс. Дзользьӧ, шургӧ, сьылӧ. Гажӧдӧ Эжваӧс. Гажӧдӧ вӧрӧс. Гажӧдӧ вӧр пӧвстын уджалысь коми мортӧс.

— Гбурс!.. Гбурс!.. Гбурс!..

Бӧръя пурйыс кутіс кырйӧ кежны. Видзӧны сійӧс, кыскӧны Эжва шӧрӧ. Гудӧк шы ӧтсорӧн гбурскӧмкӧд кылӧ.

Тайӧ кырйыс быд во кылӧ гбурскӧм. Тайӧ кырйыс уна пур нин ас нэмнас аддзыліс, уна йӧзӧс ас син пырыс нуӧдліс.

Тадзи коми йӧз быд во кывтлӧны, быд во кылӧдӧны уна вӧр. Тадзи найӧ отсалӧны асланыс власьтлы ёнмыны, кыпӧдны, кокньӧдны олӧмсӧ. Тадзи найӧ асланыс овмӧсыслы сетӧны кутӧд, содтӧд.


Жугыль.

Public domain
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States prior to January 1, 1929. Other jurisdictions have other rules. Also note that this work may not be in the public domain in the 9th Circuit if it was published after July 1, 1909, unless the author is known to have died in 1953 or earlier (more than 70 years ago).[1]

This work might not be in the public domain outside the United States and should not be transferred to a Wikisource language subdomain (or as a file it should not be migrated to the Wikimedia Commons) that excludes pre-1929 works copyrighted at home.


Данная работа, впервые изданная до 1929 года, находится в общественном достоянии по законодательству США, и может быть опубликована здесь, в мультиязычной Викитеке. Но эта работа не может быть опубликована в национальной Викитеке, которая должна подчиняться законодательству России, т. к. работы этого автора (за исключением изданных до 7 ноября 1917 года) пока не вышли в общественное достояние в России. Этот автор умер в 1971 году, соответственно эта работа выйдет в России в общественное достояние в 2042 году.

The author died in 1971, so this work is also in the public domain in countries and areas (outside Russia) where the copyright term is the author's life plus 50 years or less.

PD-US-1923-abroad Public domain in the United States but not in its source countries //wikisource.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%B8_%D0%B9%D3%A7%D0%B7%D0%BB%D3%A7%D0%BD_%D1%83%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BB%D3%A7%D0%BC