Йӧгралы
| Йӧгралы (1932) by |
| Йӧзӧдан во: 1932. Ӧшмӧс: Куратов Иван Ӧлексеевич. Гижӧд чукӧр (1850–1870ʼ вояс). Сыктывкар: Коми госиздат, 1932. |
1.
Со кыдз, зонмӧй, сійӧ мӧдӧм!
Коми школаясын ньӧр
Оз зэв швычьяв, эм кӧть вӧр…
Чӧвлы, велӧдчӧм и тӧдӧм
Паськаласны регыдик
Ачыс Тимаизӧдз дзик.
Эпидемия моз найӧ
Вуджасны и Урал сайӧ!
2.
Кор ми этша школа-рок
Панялам, сэк вуджмысьт Урал
Сетам водзӧ сійӧс. Курал
Школа пыдӧс, йӧгра вок!
Мед и тэнад чорыд лы-сьӧм
Тӧдмалас тшӧтш школа висьӧм;
Мед и тэ, лёк теолог,
Артасян зэв миян ног:
3.
Узьлывлӧ оз коркӧ Нума?
Весьт-ӧ-кык весьт сылӧн тош?
Ыджыд-ӧ му вылын ош?
Ош энь Нумаыслы кума,
Соч-ӧ-пӧч? Тшӧтш видчан мед,
Коді тамугӧ оз шед,
Код дженнетӧ оз ин? Татчӧ
Ог жӧ видчытӧг туй аддзӧ!
4.
Мед и тэыс та бӧрын
Романтизмлысь тӧдан кӧрсӧ,
Мусаыдлысь нюлан чӧрсӧ,
Кодыр сылӧн сьӧлӧм кын,
И кор сійӧ — сідз нин колӧ —
Тэысь мусаджыккӧд олӧ…
Вой-вой пукав, дзугыль, виж,
Ныв йылысь поэма гиж!
5.
Мед и тэнсьыд, кор та висьӧм
Лоас ёнджык, йӧгра вок,
Сьӧлӧмшӧртӧ ёнгас лёк…
Мыйла корысь паськӧм киссьӧм?
Мыйла оз пу кынӧмас,
Кодыр тшыгйӧн виньгыртлас?
Мед и тэ, кор тайӧс тӧдан,
Гуманизмӧн висьны мӧдан.
6.
Шогсьыд вунӧдчыв тэ сэк!
Мед кор рысялан, кор югыд
Он вӧч выльысь и он гугӧд
(Шаман, тӧд, мый бур, мый грек!),
Петан космополитӧ тэ,
Кыдз Германияын Гётэ,
Мича сьылан нюжӧдан,
Кӧть и пыр на виньгыртан!
7.
Мед и тэ, кор Гёте ногӧн
— Сійӧ вӧліс ачыс пӧт —
Он зэв нюжӧд мича вӧт,
Мед и тэсӧ выльвыв шогӧн
Вийсьыштан — и Байрон ног
Чайтлан дыр кежлӧ кӧ мог
Ас саяд быд енмӧс ёрны,
Найӧс лёк кось вылӧ корны.
8.
Мед и тэ, кор, йӧграӧй,
Байронизмысь бурдны пондан,
Дыр на морӧс пытшкад шондан
Лӧгтӧ шуысь вылӧ: «Йӧй!
Медвыль енкӧд эн тэ вермась
И поэт вылӧ эн тэрмась
Пуктысьны. Эм тэнад удж!
Паськӧд сывтӧ, состӧ пудж!»
9.
Мед и тэ (пыр лоас тэкӧд
Тадз жӧ, кыз уджысь он тшӧг!)
Лёк вӧсна син тупкывтӧг
Серӧктылан Беранжекӧд,
И Барбье моз лӧгасьлан,
Да и морт моз бурасьлан
Олӧмыдкӧд… Быд ног овлӧ;
Серавны и бӧрдны ковлӧ!
10.
Мед и тэ, зон, шмыньявлан
Ас вӧчӧм ен вылад бура
(Мортлӧн мелі тай натура!)
Кыдзи ӧнъя истукан
Гейне… Сӧмын кыдзи рочын
Быд поэт, эн бӧрд; сэн шочын
Пессимизм оз лимзы… Зон!
Эн босьт ӧти олӧм тон!
11.
Мед и тэнад кымӧс вылӧ
Важ Европа ляпӧдлас
Быдся ас сісь измлысь пас;
Мед и тэнад этша кылӧ,
Кыдз выль йӧзлӧн, вем чорзьӧм,
Кызь арӧсӧн кос висьӧм,
Тамышмӧм; мед, йӧгра-й, тэнӧ
Медицинаын ог венӧ!
12.
Мед и тэ нин вӧрзьыштан,
Мед и тэнад олӧм ӧзъяс,
Петан туйӧ, кодӧн йӧзъяс
Мунӧны, — и кӧйялан
Накӧд корсиг ассьыд шудтӧ,
Мед и тэ он регыд кут тэ
Сійӧс бӧжӧдыс; а сэн
Мед и тэкӧд лоас ен!
This work is in the public domain in Russia according to article 6 of Law No. 231-FZ of the Russian Federation of December 18, 2006; the Implementation Act for Book IV of the Civil Code of the Russian Federation:
- its creator didn't fight or work for Soviet Union victory during the Great Patriotic War — so the 70-year protection term is applied;
- and the creator died before January 1, 1954 (more than 70 years ago), and has been not posthumously rehabilitated since that date;
- and this work was first published before January 1, 1954 (more than 70 years ago).
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States (and not published in the U.S. within 30 days), and it was first published before 1989 without complying with U.S. copyright formalities (renewal and/or copyright notice) and it was in the public domain in its home country on the URAA date (January 1, 1996 for most countries).
This work was in the public domain in Russia on the URAA date January 1, 1996, according to the Law 09.07.1993 No 5351-1 which was enacted on that date:
- its creator didn't fight or work for Soviet Union victory during the Great Patriotic War — so the 50-year protection term was applied;
- and the creator died before January 1, 1946 (more than 50 years ago from 1/1/1996), and has been not posthumously rehabilitated since that date;
- and this work was first published before January 1, 1946 (more than 50 years ago from 1/1/1996).
The author died in 1875, so this work is also in the public domain in other countries and areas where the copyright term is the author's life plus 148 years or less (if applicable), or the copyright term is 91 years or less since publication for posthumous works (if applicable).
Public domainPublic domainfalsefalse