Йăсăркка
| Йăсăркка (1913) by |
| Хайланă дата: 1913, Пичетленĕ çул: 1913. Çăлкуç: Ф. Павлов / Çырнисен пуххи = Собрание сочинений : поэзи, драматурги, проза, очерксем, статьясем, рецензисем, çырусемпе асаилӳ, асăрхаттарусем. - Шупашкар, 1992. – С. 80-81.; chuvash.org |
Кутсăр-пуçсăр çил-тăман,
Çавра çил пек çаврăнса,
Тĕнче тăрăх кустарать.
Арçури пек ахăрса,
Пин шăпăрпа шăлнă пек,
Шурă юра вĕçтерсе
Çил улать те шăхăрать.
Çĕрпе уйăх хушшинче,
Вĕри çĕлен пек ярăнса,
Çуркуннехи авăрти
Пăрлă шыв пек пăтранса,
Хулăн тискер пĕлĕт чупать.
Курăнми уйăх çуттипе,
Вут та кăвар хĕмĕ пек,
Юр сирпĕнни палăрать.
Çăвар уçма, сывлама
Нимле май çук: юр кĕрлет,
Вĕрсе, сурса лартнă пек,
Ку лапашки питĕрнет.
Шăнса кайнă ал-ура,
Вăпăр карчăк тытнă пек,
Хытса каять, тапранмасть.
Темĕн ывтса ярас пек,
Çилĕ вĕрет уласа,
Вăл чавăхса çитнипе
Пĕлми пулса, çуран çын
Кайса ӳкет кĕрт çине.
Çав вăхăтрах йăсăркка,
Шыв хĕрринчи патака
Хăйăр хывса кайнă пек,
Çынна пытарса каять...
Уй варринчи пĕр çуна
Пырать путса, чӳхенсе.
Лаши тăрăх тар юхать,
Тарпа хутăш шыв юхать,
Лаши ывăнни паллах,
Хуллен çемçе кĕрт çинче
Аран пырать хашлатса.
Тăлăп çухи тăратнă,
Ларса пырать хуçийĕ.
Юрă юрлать, кăшкăрать,
Çил-тăманпа ятлаçать.
Чăпăрккапа лашине
Тиверткелет хушăран.
— «Уй-уй урлă каçрăмăр та
Ыраш хăмăль çуттипе,
Вăрман витĕр тухрăмăр та
Вĕрене çулçи çуттипе
Хăта килне кĕтĕмĕр те
Хăта пуç кукши çуттипе...»
Тесе юрлать кăшкăрса.
— «Манăн мĕншĕн кулянас
Маттур лаша пур çинчен?
Çил йăсăркка пулсан та,
Çавах киле çитĕпĕр...
Эй, халĕ, атте лаши!..
Аяр-аяр — аякра!..» —
Кам чĕмери хушнă-ши
Тăман витĕр çӳреме
Уй варринчи ку çынна?
Çитменнине, çур çĕр халь...
Ырра сисмен пулĕ вăл —
Усал сывлăш астарса
Хăваласа кăларнă пуль,
Уйра çул-йĕр çук çĕрте
Аташса çӳретме,
Унтан шăнтса вĕлерме?..
Кутсăр-пуçсăр çил-тăман
Тĕнче тăрăх кустарать,
Пин шăпăрпа шăлнă пек,
Шурă юра вĕçтерсе,
Çил улать те шăхăрать.
Пĕр-пĕринпе хутăшса,
Хулăн пĕлĕт çавăрнать,
Курăнми уйăх çуттипе,
Вут та кăвар хĕмĕ пек,
Юр сирпĕнни палăрать...
This work is in the public domain in Russia according to article 6 of Law No. 231-FZ of the Russian Federation of December 18, 2006; the Implementation Act for Book IV of the Civil Code of the Russian Federation:
- its creator didn't fight or work for Soviet Union victory during the Great Patriotic War — so the 70-year protection term is applied;
- and the creator died before January 1, 1954 (more than 70 years ago), and has been not posthumously rehabilitated since that date;
- and this work was first published before January 1, 1954 (more than 70 years ago).
This work is in the public domain in the United States because it was published before January 1, 1929 (more than 95 years ago).
The author died in 1931, so this work is also in the public domain in other countries and areas where the copyright term is the author's life plus 92 years or less (if applicable), or the copyright term is 110 years or less since publication (if applicable).
Public domainPublic domainfalsefalse