Дзодзӧгъяс-юсьяс
| Дзодзӧгъяс-юсьяс (1922) |
| Гижан кад: 1922, Йӧзӧдан во: 1922. Ӧшмӧс: Мойданкывъяс. Сыктывкар: Коми нига лэдзанін, 1922. |
Олісны-вылісны пӧрысь гозъя. Налӧн вӧлі ныла-пиа. Бать-мам мӧдӧдчисны удж вылӧ. Мамыс, кылӧ, шуӧ нывлы: «Ми мунам уджавны, а тэ горт ов. Воктӧ эн эновт, ылӧ некытчӧ эн мун. Бура кӧ олан, булки ваям, выль сарапан вурам, чышъян ньӧбам.»
Бать-мам мунісны. Нывкалӧн регыд вуні мамлӧн кывъяс. Пуксьӧдіс вокӧс ӧшинь улӧ, луд вылӧ, а ачыс котӧртіс ворсны челядьяскӧд. Гажмис нывка, воксӧ дзикӧдз вунӧдіс.
Друг кыськӧ уськӧдчисны дзодзӧгъяс-юсьяс, чапнитісны детинаӧс да борд вылас кытчӧкӧ вӧрлань и лэбӧдісны. Воис нылыд вок дінӧ, вок абу. «Ой-ёй-ёй!», — шуӧ: «Вокӧй нӧ менам кӧні?» Уськӧдчис корсьны. Ӧтарӧ-мӧдарӧ котӧртлас — некӧн вок абу. Чуксасьӧ, горзӧ, вок оз шыась. «Мый кута керны? Мый висьтала мамъяслы?»
Котӧртіс ныв му вылӧ. Видзӧдӧ: ылын-ылын дзодзӧгъяс-юсьяс мыччысьлісны да сьӧд вӧр сайӧ и вошины. Ныв кывлывліс, дзодзӧгъяс-юсьяс пӧ посни челядьӧс гусявлӧны. Чайтіс ассьыс воксӧ гусялӧмӧн жӧ дай котӧртіс на бӧрся.
Котӧртіс, котӧртіс, аддзис — пач сулалӧ туй дорын.
— Пачӧй, висьтав, кытчӧ дзодзӧгъяс лэбзисны.
— Сёйыштан кӧ менсьым рудзӧг няньӧс — висьтала.
— Понда тай рудзӧг нянь сёйны, шобдіыс гортын оз и сёйсьы-а.
Пач эз висьтав.
Ныв котӧртіс водзӧ. Аддзӧ — сулалӧ коз пу.
— Коз пуӧй, коз пуӧй, висьтав мем, кытчӧ лэбзисны дзодзӧгъяс.
— Сёян кӧ менсьым коляозйӧс — висьтала.
— Кыдз, ог. Гортын прамӧй озйыс оз сёйсьы-а.
Коз пу бара эз висьтав.
Водзӧ котӧртіс ныв. Аддзӧ — йӧлӧн визувтӧ ю.
— Йӧла юӧй, кисель дора юӧй! Висьтав кӧть тэ мем, кодарӧ дзодзӧгъяс лэбзисны.
— Сёйыштан кӧ менсьым киселя йӧлӧс — висьтала.
— Гортын сливкиаыс оз сёйсьы-а.
Дыр эськӧ лои котравны нывлы вӧръясӧд ыбъясӧд, не шуд-таланыс кӧ. Паныдасис сылы ёж. Ныв кӧсйис чужйыны сійӧс да повзис сутшкысьӧмысь. Сэсся юаліс сылысь:
— Ёжӧй, ёжӧй, эн-ӧ аддзыв кытчӧ дзодзӧгъяс лэбзисны?
— Со, эстчӧ! — индіс ёж.
Котӧртіс ныв. Аддзӧ — бергалӧ чипан кок йылын керка. Керкаын пукалӧ зэв мисьтӧм пӧрысь баба. Сы дінын лабичын зарни яблӧгӧн ворсӧ вокыс.
Гусьӧникӧн чой матыстчис вок дінӧ, босьтіс сійӧс да котӧрӧн гортлань мӧдӧдчис. Дзодзӧгъяс сы бӧрся. «Кытчӧ и воштысьны? Суасны ӧд менӧ, суасны».
Визувтӧ кисель дора йӧла ю.
— Юӧй, юӧй! Дзеб ен могысь менӧ!
— Сёйыштан кӧ менсьым киселя йӧлӧс — дзеба.
Мый керны? Быть сёй.
Ю пуксьӧдіс чоя-вокаӧс бужӧд бокӧ. Дзодзӧгъяс юр вывтіныс лэбзисны, эз аддзывны челядьӧс.
Ныв петіс, аттьӧ шуис юлы да бара мӧдӧдчис котӧртны. Дзодзӧгъяс бӧр бергӧдчӧмаӧсь, локтӧны паныд. «Мый керны? Вот матыд!»
Сулалӧ коз пу.
— Бур пуӧй, коз пуӧй, дзеб менӧ воккӧд!
— Сёйыштан кӧ менсьым коляозйӧс — дзеба.
Ныв нетшыштіс коляоз, ӧдйӧджык сёйис. Пу вевттис челядьӧс увъяснас да лапъяснас. Дзодзӧгъяс лэбзисны. Бара эз аддзывны челядьӧс.
Ныв петіс пу сайысь, нопъяліс вокӧс, котӧртіс туй кузя. Дзодзӧгъяс казялісны найӧс, бергӧдчисны вӧтчыны. Суны пондісны. Бордъясӧн нӧйтчӧны, кватитны кӧсйӧны вокӧс. Ыджыд шуднад бара нылыд мездысис. Буретш туй дорын сулалӧ пач.
— Пачӧй, шоныд пачӧй, дзеб менӧ!
— Сёйыштан кӧ менсьым рудзӧг няньӧс — дзеба.
Ныв ӧдйӧнджык няньтор сюйис вомӧ, пырис воккӧд пачӧ. Дзодзӧгъяс гӧгралісны-гӧгралісны, горзісны-горзісны дай лэбзисны кушӧн.
Чоя-вока петісны пачысь, котӧртісны гортӧ. Муртса пырисны керкаӧ, воисны и бать-мамыс.
This work is in the public domain in Russia according to article 6 of Law No. 231-FZ of the Russian Federation of December 18, 2006; the Implementation Act for Book IV of the Civil Code of the Russian Federation:
- it was anonymously published before January 1, 1954 (more than 70 years ago).
This work is in the public domain in the United States because it was published before January 1, 1929 (more than 95 years ago).
This anonymous or pseudonymous work is also in the public domain in other countries and areas where the copyright term of anonymous or pseudonymous works is 101 years or less since publication.
Public domainPublic domainfalsefalse