Гӧрд Армия мукӧд пӧлӧс сёрниа йӧз пиын
Сардырся Россияын озыр йӧз топӧдлісны рабочӧйясӧс да гӧль крестьянаӧс, яндысьтӧг чирклісны налысь уджалӧм дон. Ещӧ нин ёна личкылісны озыръяс мукӧд пӧлӧс сёрниа йӧзӧс: эз сетны ас ногыс олӧм лӧсьӧдны, эз лэдзлыны сёрнитны ас кывйӧн. Сэки Россия став ас киподувса йӧзсӧ кӧсйис пӧртны рочӧ. Армияын сэки коньӧр салдатлы тувъялӧмӧн тувъявлісны вежӧрас мустӧмтны бать-мамсӧ, вокъяссӧ, чойяссӧ, уджалысь йӧзӧс. Медчорыда, медъёна велӧдлісны кедзовтны мукӧд пӧлӧс нероч сёрниа йӧзӧс. Сы вӧсна мукӧд пӧлӧс сёрниа йӧз медся ёна эз радейтлыны сардырся армия, лэптывлісны бунт война вылӧ босьтігӧн. Дерт, сэтшӧм бунтуйтысь йӧзтӧ сар эз юрси ньылыд малыштлы.
Уджалысь йӧз мыйӧн босьтіс ас киас власьт, пырысьтӧм-пыр дзир йывтіыс восьтіс ӧдзӧс мукӧд пӧлӧс сёрниа йӧзлы лӧсьӧдны аслас сям серти, аслас сёрни серти олӧм. Ещӧ нин чорыда мунны кутіс тайӧ уджыс XII РКП (б) чукӧртчылӧм бӧрын. Кутшӧм ногӧн отсалӧ тайӧ уджсӧ нуӧдны Гӧрд Армия?
Гӧрд Армияын эмӧсь став пӧлӧс сёрниа Сӧвет Республикаӧ пырысь йӧз. Найӧ олӧны ӧтвыв, нуӧдӧны ӧти удж; найӧ ставныс мӧда-мӧдсӧ лыддьӧны вокъясӧн, оз шуны: тэ пӧ роч, ме коми либӧ кутшӧмкӧ мӧд сёрниа морт. Татшӧм Гӧрд Армиялӧн часьтъясыс сулалӧны мукӧд пӧлӧс сёрниа йӧз пӧвстын. Сэні быд красноармеечӧс став пӧлӧс сёрниа йӧзсӧ пыдди пуктӧм кындзи велӧдӧны ещӧ асбердса йӧз олан сямас, весиг найӧ сёрниӧ. Гӧрд Армия вужвыйӧныс нетшыштӧ быд красноармеечлысь лёка видзӧдӧм мукӧд пӧлӧс сёрниа йӧз вылӧ да ассьыс йӧзсӧ сӧмын мортӧ пуктӧм. Быд красноармееч висьтавлӧ, петкӧдлӧ аслас олӧмӧн став мукӧд пӧлӧс сёрниа йӧзлы Сӧвет власьтлысь шуӧм да вӧчӧм: «Став пӧлӧс сёрниа йӧз мед лоӧны праванас ӧткодьӧсь!» Сы вӧсна Гӧрд Армияӧс радейтӧны став Сӧвет республикаясын олысь уджалысь йӧзыс, локтӧны сэтчӧ служитны кокни сьӧлӧмӧн.
Сэсся XII РКП (б) чукӧртчылӧм шуӧм серти ӧткымынлаын лӧсьӧдӧма Гӧрд армия куш ӧти пӧлӧс нероч сёрниа йӧзысь. Сэні став командирыс, став политика удж нуӧдысьыс аслас йӧз пиысь. Велӧдӧны сэтшӧм Гӧрд Армияын ас кывйӧн. Тайӧ ещӧ петкӧдлӧ став уджалысь йӧзлы, мый Сӧвет власьт став мукӧд пӧлӧс сёрниа йӧзсӧ лыддьӧ ӧткодьӧн.
Уна на эм мукӧд пӧлӧс сёрниа йӧз пытшкын пемыд йӧз, оз на найӧ ставныс тӧдны Сӧвет власьтлысь удж нуӧдӧм.
Гӧрд Армия быд паськыд Сӧвет Республикаясса пельӧсын коммунистъяскӧд, комсомолечьяскӧд ӧтвыв висьтавлӧ да петкӧдлӧ ас уджнас Сӧвет власьтлысь став пӧлӧс сёрниа уджалысь йӧзӧс праваӧн ӧткодялӧм, висьтавлас сідзжӧ гортӧ петысь красноармееч аслас сиктса йӧзлы.
 
|
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States prior to January 1, 1929. Other jurisdictions have other rules. Also note that this work may not be in the public domain in the 9th Circuit if it was published after July 1, 1909, unless the author is known to have died in 1953 or earlier (more than 70 years ago).[1]
This work might not be in the public domain outside the United States and should not be transferred to a Wikisource language subdomain (or as a file it should not be migrated to the Wikimedia Commons) that excludes pre-1929 works copyrighted at home. Данная работа, впервые изданная до 1929 года, находится в общественном достоянии по законодательству США, и может быть опубликована здесь, в мультиязычной Викитеке. Но эта работа не может быть опубликована в национальной Викитеке, которая должна подчиняться законодательству России, т. к. работы этого автора (за исключением изданных до 7 ноября 1917 года) пока не вышли в общественное достояние в России. Этот автор умер в 1971 году, соответственно эта работа выйдет в России в общественное достояние в 2042 году.
The author died in 1971, so this work is also in the public domain in countries and areas (outside Russia) where the copyright term is the author's life plus 50 years or less. |