Горт олӧм (Суханова Агния Андреевна)
| Горт олӧм (1926) by |
| Гижан кад: 1926, Йӧзӧдан во: 1926. Ӧшмӧс: Школаын лыддянтор. Сыктывдінкар, 1926. |
Гажа гожся лун. Сиктын шы ни тӧв. Кильчӧ ӧдзӧсъяс пӧдсаӧсь, унджыклӧн тасаӧсь. Став верстьӧыс видз вылын: ытшкӧны-куртӧны. Гортӧ кольӧмаӧсь сӧмын пӧрысь да посни. Кӧнсюрӧ, ӧшинь водзын, мыччасьӧны пӧрысь пӧчьяс, кага моздораӧсь. Челядь раминика уна ног ӧшинь увъясын чомйын ворсӧны. Кодсюрӧ боръясысь перйӧны кукань турун. Гоз-мӧдысь котӧртлӧны вӧр дорӧ чӧдлач вотны.
Со тай чоя-вока, Ивук Ануккӧд, йӧръяс вомӧн лэччӧны вӧр дорысь, чӧдлач тыра тасьтіаӧсь. Ивуклӧн мӧд киыс на тшӧтш тыра: зэв видзигтырйи мыйкӧ лэччӧдӧ. Орчча керкаса челядь, куим чоя-вока: Настук, Ӧдюк, Ӧлюк, паныдасисны налы. Найӧ чӧдлачла жӧ мӧдӧмаӧсь яг дорӧ. Ивук Ануккӧд гортас вайисны да, медвойдӧр чӧдлача йӧв сёйисны, кынӧмныс сюмалӧма да. Налы вӧрысь сюрӧма лэбач поз; сійӧс, вӧлӧм, видзигтырйиыд вайӧ Ивукыд. Позъяс вӧлӧмаӧсь гӧнтӧм сырчикпиян. Анук неуна эз бӧрд жальысла: вокыслы тшӧктӧ бӧр нуны вӧрӧ. Иван сулалӧ лэбач поз тырӧн кильчӧ вылас, видзӧдӧ орчча керка кильчӧ тас вылӧ. Ньӧв моз юрас воис сылы вильыш дум. Котӧрӧн кайис орчча керка кильчӧ поскӧд. Рос тас «шур-шар» шыбитіс, пырис керкаӧдзыс. Видзӧдӧ: пызан вылын челядьлӧн, сёйӧмаӧсь да, кольӧма ид пызя рок, йӧв, вый. Тэрыба ӧмӧй эз лэбачпиянтӧ сюяв сёян пытшкад: рок гырничад, йӧв тасьтіад, вый дозъяд. Ачыс нюмъялігтырйи бӧр уйкнитіс ывлаӧ.
Настук, Ӧдюк, Ӧлюк рытлань нин чӧдлач вотанінысь локтісны гортӧ. Кынӧмныс челядьлӧн ёна сюмалӧма, пырысь-пыр пызан сайӧ сёйны пуксялісны. Ӧльӧ зэв зіля рок паньыштіс, да паняд мыйкӧ ӧшйис.
— Видзӧдлӧй, видзӧдлӧй, мый нӧ меным паньӧ шедіс рок письыд! — уськӧдчисны куимнанныс, видзӧдӧны, асьныс чуймӧмаӧсь. — Аминьӧй, шырпи кодь тай нӧ дзик!
— Абу шырпи, буракӧ, сырчикпи, со нырыс, со бордъясыс. Кыдзи нӧ рок пиас веськалӧма? — шензьӧны челядь. Рок эновтісны, босьтісны йӧв тасьті, кисьтісны сэтчӧ чӧдлач. Панялісны чӧдлача йӧв вель ёна. Сэсся Настуклы ӧшйис паняс мыйкӧ. Видзӧдӧны: сэтшӧм жӧ лэбачпи. Челядьлӧн шензьӧмыд! Ӧдйӧнджыка видлісны вый дозйысь. Коймӧдӧс лэптісны пызан вылӧ.
— Тайӧ бара дзик Ӧньӧ Иванлӧн удж. Ӧнтайнад тай паныдасим, ме казявлі кисьыс мыйкӧ видзигтырйи вайӧм, дзик сійӧ лэбачпияныд вӧлӧмаӧсь. Чӧвлы, пиукӧй, батьыдъяс воласны — удта.
Рытладор челядь быдӧн петӧмаӧсь ывлаӧ, виччысьӧны видз вылысь бать-мамсӧ. Челядь котӧртласны паныд мамъясыслы. Нимкодьыд налы: мамъяс вайӧны льӧм, сэтӧр, пӧлян видз вылысь.
This work is in the public domain in Russia according to article 6 of Law No. 231-FZ of the Russian Federation of December 18, 2006; the Implementation Act for Book IV of the Civil Code of the Russian Federation:
- its creator didn't fight or work for Soviet Union victory during the Great Patriotic War — so the 70-year protection term is applied;
- and the creator died before January 1, 1954 (more than 70 years ago), and has been not posthumously rehabilitated since that date;
- and this work was first published before January 1, 1954 (more than 70 years ago).
This work is in the public domain in the United States because it was published before January 1, 1929 (more than 95 years ago).
The author died in 1925, so this work is also in the public domain in other countries and areas where the copyright term is the author's life plus 98 years or less (if applicable), or the copyright term is 97 years or less since publication for posthumous works (if applicable).
Public domainPublic domainfalsefalse