Виж паськӧма морт
| Виж паськӧма морт (1914) by |
| Гижан кад: 1914, Йӧзӧдан во: 1914. Ӧшмӧс: Коми мойдан и сьылан кывъяс. Сыктывдінкар, 1914. |
Важӧн олӧ-вылӧ вӧралысь. Коркӧ ӧтчыд сійӧ каяс вӧравны ылі вӧрӧ. Вӧралас сійӧ бура дыр нин, а запас уна на эм. Ӧтчыд рытын ужнайтны пуксяс. Ужнайтны пуксяс, а юрбитны вунӧдас. Сійӧ дозмӧр шыд пуӧма зэв сука. Сёяс, сёяс да пӧтас, а шыдыд и кольӧ пӧрт джын кымын. Сылы жаль лоӧ койыштны шыдтӧ, кутлас эськӧ бырӧдны сійӧ кольӧмсӧ, да рушкуыс балялӧн кодь нин. Вывті сёйӧмыдла сійӧ оз вермы места вывсьыс вӧрзьӧдчыны и пукалӧ, быттьӧ олӧ нисьӧ узьӧ.
Друг кылӧ вешняка ӧшиньӧдыс гӧлӧс:
— Тэ дінӧ ӧні локтас виж паськӧма морт (сійӧ шуӧ вӧлӧм вӧралысьлӧн ангелыс) и мый корас тэнсьыд сёйны, тэ сет, а он кӧ сет, асьтӧ сёяс.
Вӧралысь олыштас муртса и друг ӧдзӧсас кодкӧ стук-стук керас и юалас:
— Лэдзан он бур морт узьны керкаад?
Мӧдыс шуас:
— Пыр, мый нин юасян?
Пырас тӧдтӧм, зэв кузь, виж паськӧма морт.
— Тэнад нӧ, бур морт, нинӧм сёйны абу?
— Тані шыд пыдӧс эм, курав, няньыс эстӧн мешӧкас! — нар увсьыс иньдас.
Виж паськӧма морт пуксяс да шыд пыдӧстӧ бырӧдас, нянь мешӧктӧ ректас.
Вӧралысь нинӧм оз и мӧдейт (гӧгӧрво), а недыр мысьт видзӧдлас мешӧк вылӧ, кватитчас кӧ – мешӧк тыртӧм.
Виж паськӧма морт бара шуӧ:
— Ещӧ тэнад нинӧм абу сёйны?
Вӧралысь повзяс, думайтас:
— Тайӧ ӧд буракӧ виж паськӧма мортыд и эм.
Сэсся шуас:
— Эм ещӧ тшамъяын ур да сьӧла
— Петав да вай! — виж паськӧма морт шуас.
Сэтчӧ вӧралысьлӧн дзикӧдз сьӧлӧмыс кувлӧ; садьтӧг петалас тшамъяӧдз, ваяс ур да сьӧла.
Вӧрса (виж паськӧма морт) оз кушты ни куль, ставсӧ ульнас и сёяс.
— Сэсся нинӧм сёянтор абу? — юалас вӧрса.
— Пон ещӧ эм дом йылын ӧдзӧс сайын.
— Вай и сійӧс!
Сэтчӧ вӧралысь сэтшӧма повзяс, мый неуна оз йӧймы.
Сэсся вӧралысь петас. Бара гӧлӧс кылӧ:
— Тэ, мыйӧн тайӧ пон сёйӧм бӧрад мунас юны, пышйы, а он кӧ, асьтӧ сёяс; тэ чомсьыд пет да котӧртны кут; тэныд тройка паныд лоас; тэ доддяс чеччышт; мун да, мун да, кык вожа пу воас, тэ сэтчӧ кутчысь.
Вӧралысь понтӧ пыртас виж паськӧма мортлы. Вӧрса домнас и быдсӧн ньылыштас понтӧ, ачыс петас.
Мыйӧн виж паськӧма морт мунӧ, вӧралысь ӧдйӧджык ӧдӧбтас (уськӧдчас) вӧр керкаысь да котӧртны кутас. Котӧртас да аддзас куим вӧв летитӧны, сійӧ уськӧдчас да доддяс чеччыштас. Мунасны да мунасны вӧлӧн; вӧралысь аддзас кык вожа пу. Сійӧ чеччыштас и кутчысьяс сэтчӧ.
А сійӧ пӧраын гортсаясыс вӧралысьлӧн самӧй вундӧны вӧлӧм. Ӧти лунӧ найӧ локтасны гортас да аддзасны: кӧзяиныс сёрйӧ шашаритчӧма (кутчысьӧма) кинас и кокнас. Ӧдва вермасны вӧралысьӧс перйыны сёрйысь. Дыр сійӧ йӧйталіс и сӧмын дыр мысьт садьыс петі.
 
|
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States prior to January 1, 1929. Other jurisdictions have other rules. Also note that this work may not be in the public domain in the 9th Circuit if it was published after July 1, 1909, unless the author is known to have died in 1953 or earlier (more than 70 years ago).[1]
This work might not be in the public domain outside the United States and should not be transferred to a Wikisource language subdomain (or as a file it should not be migrated to the Wikimedia Commons) that excludes pre-1929 works copyrighted at home. Данная работа, впервые изданная до 1929 года, находится в общественном достоянии по законодательству США, и может быть опубликована здесь, в мультиязычной Викитеке. Но эта работа не может быть опубликована в национальной Викитеке, которая должна подчиняться законодательству России, т. к. работы этого автора (за исключением изданных до 7 ноября 1917 года) пока не вышли в общественное достояние в России. Этот автор умер в 1959 году, соответственно эта работа выйдет в России в общественное достояние в 2030 году.
The author died in 1959, so this work is also in the public domain in countries and areas (outside Russia) where the copyright term is the author's life plus 60 years or less. |