ВКП (б) Обком бюро вылын коми художествоа литература йылысь доклад кузя резолюция
| ВКП (б) Обком бюро вылын коми художествоа литература йылысь доклад кузя резолюция (1929) |
1. 1926ʼ воын Коми гижысьяслысь ассоциация организуйтӧм отсаліс ӧтувтны найӧс идеология боксянь. КАПП организуйтӧмсянь коми художествоа литератураын ёна содіс пролетариат нога литература.
2. КАПП ӧтувтіс ас пӧвстас медбур коми гижысьяссӧ. КАПП-са шленъяслӧн социальнӧй составыс — крестьянскӧй. Веськӧдлысь ядроыс КАПП-ын Октябрса революциякӧд петысь гижысьяс, унаӧн на пӧвстын эмӧсь коммунистъяс да комсомолечьяс.
3. КАПП ӧтувтіс ас пӧвстас пролетариат нога гижысьяс кындзи тшӧтш пӧпутчикъясӧс. КАПП-лӧн эз ков найӧс вӧтлыны ӧтувтчӧмсьыс. Сылӧн мог лӧсьӧдны сэтшӧм условйӧ, мед эськӧ налӧн гижӧмыс вӧлі мунӧ гӧль крестьяна дор сулалӧмӧн колхозъяс лӧсьӧдан туйӧд — сиктӧс социализм нога олӧмӧ веськӧдан туйӧд. Тайӧ могсӧ КАПП-лы колӧ ёнджыка нуӧдны тшӧтш и сиктъясысь петысь гижны босьтчысьяс пӧвстын.
4. Социальнӧй темаяс да формаяс лӧсьӧдӧмын коми художествоа литература зэв на улын. Миян ньӧти на абуӧсь повесьтъяс да романъяс. КАПП-лы колӧ ёнджыка видзӧдлыны художествоа гырысь гижӧдъяс лӧсьӧдӧм вылӧ, коді эськӧ мед отсаліс коми уджалысь йӧзлы сиктъясын социализм нога овмӧс лӧсьӧдӧмын.
5. ВКП (б) Обкомлӧн бюро сідзжӧ индӧ сиктса театръяслы репертуар тырмытӧм вылӧ. Сэсся миян абуӧсь сэтшӧм репертуаръяс, кодъяс чуксалӧны коми уджалысь йӧзӧс нуӧдны индустриализация, лӧсьӧдны колхозъяс да бурджык ногӧн лӧсьӧдны-паськӧдны вӧр овмӧс. Колан пьесаяс сиктъяслы лӧсьӧдӧм — талунъя мог КАПП-лӧн. ВКП(б) ОК-лӧн бюро ошкӧ медбур пьесаяс вылӧ конкурс нуӧдӧм.
6. Татшӧм нога жӧ и миян коми поэзияыс. Зэв на уна гижӧны куш коми парма йылысь, шонді йылысь, радейтчӧм йылысь. Коми поэзиясӧ кӧлӧ тшӧтш йитны сиктъясын ӧнія классӧвӧй могъяскӧд да классӧвӧй вермасьӧмкӧд, Коми муын индустриализация нуӧдӧмкӧд.
7. Пролетариат нога литература кыпӧдны ми вермам сӧмын сэки, кор коми гижысьясыс йитчасны олӧмыскӧд да сиктъяспытшса вермасьӧмыскӧд, кутасны критикуйтны мӧда-мӧдныслысь гижӧдъяссӧ. ВКП(б) ОК-лӧн бюро индӧ коми художествоа литератураын критика омӧля мунӧм вылӧ. Тшӧктыны Обкомса АПО-лы регыдджык нуӧдны мероприяттьӧяс комвузъяс помалӧм коммунистъяс да партактив пӧвстысь критика удж нуӧдны выдвигайтӧм кузя.
8. Индыны коми гижысьяс этша велӧдчӧм вылӧ. ОК-лӧн бюро тшӧктӧ видзӧдлыны КАПП правленньӧӧс тӧдӧмсӧ гижысьяслысь паськӧдӧм вылӧ. Бурджык гижысьясӧс колӧ мӧдӧдавлыны колхозъясӧ, выльысь вӧчан заводъяс вылӧ да с. в. Обонолы да Коми нига лэдзанінлы колӧ отсавны тайӧ уджас.
9. Ошкыны „Ордым“ редакциялысь босьтчӧмсӧ, КАПП-са шленъяслысь да гижны босьтчысьяслысь ӧнія могъясӧн йитӧм гижӧдъяссӧ „Ордымӧ“ лэдзалӧм кузя. Индыны, мый „Ордым“-ын лэдзӧм гижӧдъясыс уна на абу йитӧма Коми муын ӧнія олӧмкӧд да могъяскӧд. Сэсся уна на овлӧны „Ордымын“ быд боксянь жеба гижӧм гижӧдъяс. Кӧть и тайӧ нелючкиясыс эмӧсь, „Ордым“ журнал кужис пырны коми йӧз пӧвстӧ, медся нин том йӧз пӧвстӧ.
10. Коми художествоа литератураын ньӧти пӧшти абу челядьлы лыддян художествоа литература. Школаясын коми кыв велӧдӧм паськалігӧн татшӧм нога литератураыс зэв ёна колӧ. Коми нига лэдзанінлы да КАПП правленньӧлы колӧ нуӧдны мероприяттьӧяс челядьлы коми художествоа литература лӧсьӧдӧм кузя (роч вылысь вуджӧдӧмӧн да оригинальнӧйӧс). Тайӧ уджас колӧ отсавны Обонолӧн, коми учительстволӧн пионеръяс Обюрокӧд йитчӧмӧн.
11. Мед эськӧ тӧдмасьны да матыстны коми-пермакъяслысь кывсӧ ӧткодь коми литература кыв лӧсьӧдігӧн, КАПП правленньӧлысь мероприяттьӧяссӧ коми-пермак гижысьясӧс „Ордым“ журналӧ гижны кыскӧм кузя ОК-лӧн бюро ошкӧ. Татшӧм матыстчӧмсӧ колӧ нуӧдны тавосянь тшӧтш войтырӧс велӧдан уджын, коми-пермакъяслысь коми школаясӧ литература судзӧдӧмӧн, гырысьджык школаясын велӧдчысьясӧс коми пермакъяс кывйӧн тӧдмӧдӧмӧн да.
12. „Ордым“ журналын ёнджыка гижны роч пролетариат нога литература йылысь, РАПП да ВОАПП уджалӧм йылысь. „Коми комсомолын“ художествоа литература лист бокас колӧ кольны да паськӧдныджык. „Югыд туй“ да „Коми сикт“ редакцияяслӧн колӧ лэдзавны газетас очеркъяс да фельетонъяс ӧнія олӧм йылысь, кыскыны сэтчӧ коми гижысьясӧс.
13. Журналъяс да газетъяс редакцияяслы колӧ лэдзавны рецензияяс печатӧ петӧм торъя гижӧдъяс вылӧ.
This work is in the public domain in Russia according to article 6 of Law No. 231-FZ of the Russian Federation of December 18, 2006; the Implementation Act for Book IV of the Civil Code of the Russian Federation:
- it was anonymously published before January 1, 1954 (more than 70 years ago).
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States (and not published in the U.S. within 30 days), and it was first published before 1989 without complying with U.S. copyright formalities (renewal and/or copyright notice) and it was in the public domain in its home country on the URAA date (January 1, 1996 for most countries).
This work was in the public domain in Russia on the URAA date January 1, 1996, according to the Law 09.07.1993 No 5351-1 which was enacted on that date:
- it was anonymously published before January 1, 1946 (more than 50 years ago from 1/1/1996).
This anonymous or pseudonymous work is also in the public domain in other countries and areas where the copyright term of anonymous or pseudonymous works is 94 years or less since publication.
Public domainPublic domainfalsefalse