Арыш кырында (Җәлил)

This material is uploaded by Republic of Tatarstan State Unitary Enterprise «Tatar Book Publishers» in the framework of cooperation with Wikimedia Russia («Wikimedia RU» non-profit partnership) and Wikimedia Community of Tatar language User Group. Public Domain texts once printed by Tatarstan Publishers is being uploaded by the publisher's staff or third parties on the order of the publisher, or other participating volunteers.

English | русский | татарча | +/−

This work is in the public domain in Russia according to article 1281 of Book IV of the Civil Code of the Russian Federation No. 230-FZ of December 18, 2006, articles 5 and 6 of Law No. 231-FZ of the Russian Federation of December 18, 2006 (the Implementation Act for Book IV of the Civil Code of the Russian Federation).

Usually:^[1]

The author of the work didn't fight or work for Soviet Union victory during the Great Patriotic War, and died before January 1, 1954 (more than 70 years ago), and the work was published first before that date.
The author of the work fought or worked for Soviet Union victory during the Great Patriotic War, and died before January 1, 1950 (more than 74 years ago), and the work was published first before that date.
This work was originally published anonymously or under a pseudonym before January 1, 1943 and the name of the author did not become known during 50 years after publication.
This work was originally published anonymously or under a pseudonym between January 1, 1943 and January 1, 1954 (more than 70 years ago), and the name of the author did not become known during 70 years after publication.

^[1] If the author of this work was subjected to repression and rehabilitated posthumously, countdown of copyright protection began not from the death date, but from the rehabilitation date. If the work was first published posthumously, the copyright term is counted from the date of that first publication, unless the author was later rehabilitated, in which case it runs again from that later rehabilitation date.

Арыш кырында
Автор: Муса Җәлил

Арыш кырында

Таң кызара.
Зәйнәп комбайнда
Арыш кыры белән таныша.
Арышларга кызу,
Чөнки Зәйнәп
Кояш белән бүген ярыша.
Ярыш шарты шулай:
Кояш теге
Тау артына кереп батканчы,
Егерме биш гектар арыш кыры
Чүмәләләр белән каплансын.

Белмим, әллә шушы ачуданмы,
Кояш бүген үтә кыздыра.
Комбайнчы кызны үртәгәндәй,
Юл чатында йомран сызгыра.
Куаклар тын; күлләр дулкынланмый,
Җил тибрәтми зифа камышны.
Һәммәсе дә бүген тып-тын калып
Күзәтәләр гаҗәп ярышны.
Табигатьтә әле булганы юк
Мондый көч һәм мондый җитезлек,
Кояш юлын үтеп өлгермәсен,
Ә кыз кичсен зур бер диңгезне!

Кояш менә...
Һаман өскә менә,
Тауга менгән
Зәйнәп шикелле.
Икесе дә якты, алсу йөзле,
Икесе дә матур, сөйкемле.
Кояш төшә,
кояш түбән төшә,
Таудан төшкән Зәйнәп шикелле...

Икесе дә дәртле, шат йөрәкле,
Икесе дә батыр, сөйкемле.
Кояш юлы инде күп калмаган,
Күкселләнеп көтә тау арты.
Зәйнәп бара соңгы гектар буйлап,
Адым саен көчне яңартып.

Зәйнәп җитте кояш батмас борын,
Зәйнәп узды бүген кояшны.
Җиңүчене котлап, җилләр исте,
Урман шаулап, кошлар җырлашты.
Һәм яртылаш тауга поскан килеш
Каршы алды кояш, ашкынып.
Ул әйтерсең җиңгән көндәшенә
Кызыл, матур байрак тапшырды.

20 февраль, 1937