ЎТИЛ/БАРГАК

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search

Oʻzbek tilining izohli lugʻati ← БАРГ БАРГИЗУБ

БАРГАК I [ф. — данаксиз қуруқ мева] Данаги олинган ҳолда қуритилган ўрик; ўрикқоқи. Ориф ота чой дамлаб, патнисга бир ҳовуч баргак солиб келтирди. Р. Файзий, Ҳазрати инсон. -Айтгандай, Қурбон акани биринчи марта томга баргак ёяётганимда кўрганман, — деди Меҳри опа. А. Эшонов, Дутор.

БАРГАК II \ф. — баргча] Аёллар пешонасига, кўксига тақадиган, олтин ёки кумуш тангалардан тузилган баргнусха зийнат буюми, тақинчоқ. Бобур унинг /Ойша бегимнинг] юзига ботиниб қарай олмай, кўк-рагидаги олтин баргакларга кўз ташлади. П. Қодиров, Юлдузли тунлар. Сенга туҳфа бўладурған олтин зирак, баргак, чўлпи, атир, упаларни улоқтир.. К. Яшин, Ҳой қиз.

БАРГАК III [ф. 1 Толнинг эрта

кўкламда барг ёзиб, попук чиқарадиган сурх новдаси. Баргак тақди яшил фусункор Мажнунтолнинг чилвир сочлари. «Шарқ юлдузи». Ариқ лабларидаги эндигина баргак ёзаётган толларга табассум билан қарайсан, чарчоқларинг унутилади. Ў. Умарбеков, Баҳор нафаси. Эндигина баргак ёзган тол-зордан майин шамол эсди. «Шарқ юлдузи».

2 Шундай тол новдаларидан сидириб (шилиб) олинган пўстлоқдан ясалган соч-попук. Чучмома имаган қизлар сочига Баргак улаганда, эсладим сени. Э. Воҳидов. Эрта баҳор, болалар томда варварак учирадиган, қизлар сочларига баргак тақадиган вақт. Ойдин, Садағанг бўлай, командир.

Оқ уй, ола баргак Серҳашам, данғиллама уй ҳақида. -Нима, бегона бўшай, сен мана шу даштликмисан, ёўзингга оқуй, ола баргак солгани келдингми? — деб ғўнғиллади Холдор кўрпа тагидан. А. Мухтор, Туғилиш.