«Ko‘mak» ishlari

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
«Ko‘mak» ishlari  (1924) 
by Abdulhamid Choʻlpon
«Farg‘ona» gazetasining 1924 yil 31 yanvar –sonida «Q» imzosi bilan nashr qilingan.

So‘ng vaqtda shahar va uyezd ijroqo‘m qoshida tuzilgan talabalarga «ko‘mak» hay’ati muvaffaqiyat bilan ishga boshladi.
Hay’at o‘zi yaqindagina (29 dekabr 23-yilda) ishga kirishgan bo‘lsa ham, 16 – 18 kun orasida birmuncha yordam to‘plab, talabalarimizga yaxshigina yordam berishga muvaffaq bo‘ldi.
Shaharda boshlangan bu xayrli tashabbusga keng qo‘llik yordamga yetishgan yana o‘zimizning bechora, yo‘qsil, talangan qishloqlarimiz bo‘ldi.
Qishloq – «Qaychi» mahallasi ham juda chekkada qolib ketgan, unutilgan bo‘lsa ham, ijtimoiy hayotning kam-ko‘stini to‘ldirishda katta fidokorliqlar ko‘rsatadur. Bu kun Andijonning shahar ichidagi maktablar bir qo‘lning besh barmog‘i qadar song‘a yetmagani holda, qishloq o‘z ta’minotida 40 lab maktab saqlaydur. Shaharning markazida o‘lturg‘an chiroyliq, oppoq binoga o‘rinlashkan maorif nazorati qishloq maktab­lariga hech narsa bilan yordam bera olmaydur. Bu haqiqat. Mao­rif nazoratining qishloq maktablariga bo‘lg‘an munosabati mazkur maktablarning maorif nazoratiga tobeligi bilangina o‘lchanadur.
Zahi sharaf!

***


Mana «Ko‘mak» hay’atiga 17 – 18 kun orasida qishloqlardan kelgan yordamlar:
Haqqulobod mahkumidan: 30 chirvon, 500 (yuz) 32 so‘m pul.
Qo‘rg‘ontepadan: 17 chirvon, 800 ming so‘m pul.
Xakent(dan): 500 (yuz) 148 so‘m pul.
Sultonoboddan: 9 chirvon, 500 (yuz) 22 so‘m pul.
Oltunko‘ldan: 7 chirvon.
Izboskantdan: 9 chirvon.
Jaloloboddan: 9 chirvon.
Bozorqo‘rg‘ondan: 12 chirvon.
Barchasi: 88 chirvon, 205 ming so‘m pul.
Bu puldan berilgan yordamlar:
Qo‘qon, Farg‘ona va Toshkant talabalariga (ko‘pi komanda Qurslari talabalari): 49,5 chirvon.
Samarqand va Maskov talabalarining yo‘l sarflariga: 12 chirvon, 10.000. 13 so‘m pul. Barchasi 70,5 chirvon, 130.000 ming so‘m pul.

***


«Ko‘mak» hay’ati bu safargi kirimini reja bilan yaxshilab bo‘lub bera olmadi. Muning sababi qish o‘rtasida maktab­lar ta’til qilinib, shu munosabat bilan ko‘b talabalarning Andijonga kelib shoshilish yordam so‘rashlari bo‘ldi. Mundan keyin boshqa shaharlardagi bilim yurtlari bilan to‘g‘ri aloqa bog‘lab, andijonli talabalarning rejalik ta’minotlariga kirishmakchidur.
Yordam qilg‘an qishloqlarimizg‘a qulluq, harakat qilib ishlagan hay’atga barakalla deyman.

Hozirliq qurslari
«Ko‘mak»ning harakati bilan yaqinda 30 kishilik hozirliq Qurslari ochilub, o‘rta va oliy maktablarning kelgusi tahsillari uchun talabalar hozirlanmoqchidur. Bu masala ijroqo‘mda qaralub, tasdiq qilingan.
Xotun-qizlar uchun savod qurslari
Shahrimizdagi tubjoy xalq qizlar maktabi qoshida siyosiy maorif va xotunlar shu’basining tashabbusi bilan tubjoy xalq xotun-qizlari uchun savod qurslari ochila yotubdur. Hozir 30 xotun o‘qug‘uchilikga yozilg‘an, bir muallim tayin qiling‘an.
Shahrimizda birinchi martaba qo‘yilg‘an bu yaxshi qadamni chin ko‘ngildan olqishlaymiz.

This work is first published in Uzbekistan and is now in the public domain because its copyright protection has expired by virtue of the Law of the Republic of Uzbekistan on Copyright and Related Rights, enacted 2006, amended 2021. The work meets one of the following criteria:

  • It is an anonymous or pseudonymous work and 50 years have passed since the date of its publication
  • It is a posthumous work and 70 years have passed since the date of its publication
  • It is another kind of work, and 70 years have passed since the year of death of the author (or last-surviving author)
  • It is one of "official documents (laws, resolutions, decisions, and etc.), as well as their formal translations; official symbols and marks (flags, emblems, orders, banknotes, and etc.); works of popular art"

Public domainPublic domainfalsefalse