Tao Te King
I
La TAO quan on povas expresar
ne esas la tao eterna
La nomo quan on povas pronuncar ne
esas la NOMO eterna.
Me nomizas «Ne-esar» di Cielo e Tero
la komenco.
Me nomizas «Esar» dil individuala
enti la Matro.
Irar vers la Ne-esar,
duktas kontemplar l’Esenco
marveloza,
irar vers la Esar,
duktas kontemplar la spacala limitizi.
Amba originale un esas
E per la nomo nur diferas.
En lua Uneso ica Un esas misterio.
di la misterii Misterio
esas la pordo tra qua aparas omna
marveli.
II
Kande singlu sur Tero judikas lo bela
kom bela
Ico implikas infalible l’existo di lo leda.
Kande singlu sur Tero judikas lo bona
kom bona,
Ico implikas infalible l’existo di lo mala.
Nome Esar e Ne-esar reciproke
intergenitas.
Facila e desfacila l’una l’altra
interparfinas,
Alta e basa l’una l’altra
interkontaktas.
Voco e sono l’una l’altra interspozigas.
Ante e pose reciproke intersequas.
Konseque, la Sajo :
Esas che la laboro sen agar.
Lu docas sen parolar.
Omna enti venas a lu,
Ed il ne refuzas lua helpo a li.
Il produktas e ne posedas.
Il agas e konservas nulo a su.
Kande la verko parfacesas,
Ad ol il ne ligas su.
E juste pro ke il ne ligas su,
Il ne restas abandonata.
XXI La kontenajo di la granda Vivo esas tote efekto dil SENCO. La SENCO anmizas la kozi Segun maniero tante kaosatra, tante obskura. En lu esas imaji kaosatra, obskura. Tenebroza, nesondebla, esas en lu la semino. Ita semino esas absolute vera. Lu grantas la sekureso. De omna tempi til hodie, onu ne povis karear nomi por konsiderar la kozi. Deube venas a me ica konoco di la naturo di omna kozi? De la semino, juste. XXII To quo esas nur duimo divenos totajo. To quo esas kurvigita divenos rekta. To quo esas vakua plenigesos. To quo esas konsumita esos rinovigita. Ta qua havas poko recevos Ta qua havas multo, perdos. Tale facesas la Sajulo: Il embracas l’Uno, il esas modelo por la mondo. Il ne serchas brilar, itaque il atingas la lumizo. Il ipsa ne volas esar ulo, Deube venas lua splendideso. Il esas sen vanitato, itaque il perfektigas sua verki. Il ne vidigas su por la glorio itaque il divenas famozo. Nome ta qua ne luktas, nulu en la mondo povas luktar kun lu. L’anciena sentenco: «To quo esas duimo esas rihavonta lua integreso” ne esas vana parole vere. En ol inkluzesas omna realigo vera. XXIII Sparez tua paroli, Ed omna kozi esos senproblema. Uragano ne duras dum tota matino. Subita pluvo ne duras dum tota jorno. Qua do produktas li? Cielo e Tero. Se Cielo e Tero ipsa ne povas facar ulo duriva, quante min multe povas ico la homo. Tale se tu laboreskas segun la VOYO, tu esos unionita sur la VOYO kun ti qui esas ibe, tu esos unionita en la VIVO kun ti qui havas la VIVO, tu esos unionita en la povreso kun ti qui esas povra. Se tu esas unionita kun li en la VOYO, joyoze, ti qui preiras tu ibe venos renkontre a tu. Se tu esas unionita kun li en la VIVO, joyoze, ti qui havas la VIVO venos renkontre a tu. Se tu esas unionita kun li en la povreso, joyoze, ti qui esas povra venos renkontre a tu. Ma la homi nefidema renkontros nula fido.
XXVII
Bona marchanto poslasas nula traco.
Bon oratoro havas nulo por refutar.
Bona kalkulanto ne bezonas bastoneti.
A bona gardisti ne necesesas seruro nek klefo,
e tamen nulu kapablesus apertar.
A bona liganto ne necesesas kordo nek nodi,
e tamen nulu kapablesus desligar.
La Sajo sempre savas bone quale salvar la homi
Itaque por il nulu esas abandonenda.
Il sempre savas bone quale salvar la kozi ;
nulo da ilu es abandonata.
Ito esas to quon onu nomizas la lucideso inata.
Tale la benigna homi docas le min benigna,
ed iti laste dicita esas la substanco ek qua onu facas la homi
benigna.
Ta qua ne savus honorizar lua maestro
nek amar lua propra materio,
esus pezoze en l’eroro, malgre lua omna savo.
Yen la granda misterio.
XXVIII
Ta qua konocas sua maskula nomo
Dum prezervar sua femineso,
ita homo esas la Ravino dil mondo.
Esante la Ravino dil mondo,
la VIVO eterna ne forlasas lu
e lu ridivenas quaze infanto.
Ta qua konocas sua pureso
dum konservar sua febleso,
esas modelo por la mondo.
La VIVO eterna ne abandonas lu
e lu retrovenas a la Komenco.
Ta qua konocas sua honoro
sen ignorar sua shamo,
ita homo esas la Valo dil mondo.
Esante la Valo dil mondo,
lu posedas abundante la VIVO eterna
e lu retrovenas a la simpleso.
Se la simpla homo dispersas su, on havas homi „utila“.
Se la sajo employas li, lu divenas la Mastro dil subordiniti.
Departante : por formizar verko grandioza,
ne bezonesas tranchar.
Traduko da Jean Martignon.