et aqua de nihilo. Die uero primo lux facta est et ipsa de nihilo. Secundo, firmamentum in medio aquarum. Tertio, species maris et terrae, cum eís quae terrae radicitus inherent18a2. Quarto, luminaria caeli de lumine primo die facto. Quinto, natatilia[1] et uolatilia de aquís. Sexto, reliqua animalia de terra et homo came quidem de terra, anima18a3 uero de nihilo creatus.
[III]. Quid sit mundus. Plinius Secundus. Mundus est uniuersitas omnis quae constat ex caelo et terra, .iiii. elimentís in speciem absoluti18a4 orbis globata: igne, quo18a5 sidera lucent, aere, quo cuncta uiuentia spirant, aquís, quae terram cingendo et penitrando communiunt18a6.
f. 18b
[V]. De firmamento. Isidorus. Caelum subtilis igneaeque naturae, rotundumque, et a centro terrae aequís spatiis undique collectum, unde et conuexum mediumque quacunque cernatur. Inenarrabili[2]18b1 celeritate quotidie circuagi sapientes mundi dixerunt, ita ut rueret, si non planetarum occursu moderaretur[3], argumento siderum nitentes quae fixo semper cursu circumuolant, septintrionalibus breuiores giros18b2 circa cardinem peragentibus. Cuius uertices extremos quos circa18b3 spaera caeli uoluitur, polos noncipant, glaciali rigore tabentes. Horum unus ad septentrionalem plagam consurgens boreus, alter diuexus in austros terraeque obpositus australis uocatur, quem interiora austri scriptura sancta nominat.
[VI]. De uaria altitudine caeli. Plinius Secundus. Non autem ita mundus hoc polo excelsiore sé attollit, ut undique cernantur haec sidera. Uerum eadem quibusque[4]18b4 proximís sublimiora creduntur, eademque demersa18b5 longinquís; utque nunc sublimis in deiectu18b6 positis uidetur hie uertex, sic in illa terrae diuexitate18b7 transgressís18b8 illa se attollunt, residentibus quae híc excelsa fuerant, opponente se contra medios uisus globo terrarum adeo18b9 ut septemtriones, quae nobís a uertice pendent, in quibusdam Indiae locís quindecem tantum in anno diebus appareant18b10.
[VII]. De caelo superiore. Ambrosius. Caelum superioris circuli proprio discretum termino et æqualibus undique spatiis collocatum uirtutes continet angelicas, quae ad nós exeuntes, aetheria sibi corpora sumunt, ut possint hominibus etiam[5] in
18a2: dineoch asas á terra18a3: acht is in primo die són18a4: .i. cruind ab omni parte soluti18a5: .i. dú18a6: ɔgaibet
18b1: isí adéne18b2: curu18b3: isim suidib18b4: datiuus18b5: isli18b6: inísiul18b7: isindísli18b8: tarsatarmthíagat18b9: hisí mét asuidigthe globus[6] terrae18b10: isamlaid ém cotaucbat doib residentibus .i. sideribus .i. andusleicet inna rind .i. illís .i. ísli doibsom infechtsa inna hí ruptar ardda dunnai
2. of what grows a terra.3. but it is in primo die.4. i.e. round.5. i.e. where.6. which contain.
1. this is its speed.3. it is about them.8. over which they cross.9. this is the extent that globus terrae is situated.10. it is thus, indeed, that they raise themselves to them when the planets sink, i.e. low to them now are they that were high to us.
