Page:Progreso - 3a yaro.pdf/382

352

PROGRESO

di habitanti formacesas per diferanta manieri ; en 28 per supreso di i : Anglio-anglo, en 71 per la sufixo ‑ano : Abisinio-abisiniano, e pri 33 ne esas indikita, qua metodo devas aplikesar. Omnakaze tala diferi similesas la naturala lingui kun lia neregu­lozaji ed obligas ni lernar ta vorto-dui memore, simile kam nereguloza verbi.

Me propozas unigar ta vorti e fixigar ke habitanti esas nomizita per omiso di i, se i existas en la finalo di lando-nomo. Me ne vidas shokantajo, same kam ni dicas arabo, dano, gaskono, dicar anke abisino, albano, arkado, armeno, italo e mem frigo, indo (kp F. : Indo-Chine), daco (kp. D. Dako-Romane)^[1].

Tamen forsan du vorti devos konservesar, quale ecepti : aziano, pro ke azo esus apene rekonocebla, ed oceaniano, pro ke altre oceano esus dusenca. Omnakaze esas multe plu facila lernar du ecepti (pluse justifi­kebla !) kam 28 o plu multi. Du vorti havos anke altra senco : chilo e nubo, sed to devos jenar nulu, nam on adoptis anke : Parto, Formoza e Kuba, malgre la cetera lexikala senco di li.

Altra questiono : kad ne esus oportuna renuncar la finalo ‑o pri la geografiala propra nomi ? La formi Europa, Arabia, Austria, e c., trovesas en plura naturala lingui, esas do inter­naciona, kontraste Europo, e c., semblas imitar Esperanto qua o-finalizas mem la personala nomi, e shokas per to, — videz Hamleto.

P. de Janko.

Okazione la muzikala terminaro.

Ni lektas en Cosmos (Paris, 7 mayo) artiklo da nia samideano S^o A. Poulain pri la nomi di la gam-noti, qua, citante l’artiklo da S^o P. de Janko (N^o 26), propozas havar por la 12 noti di la kromatika gamo 12 nomi diversa, e tamen sat proxima de la tradi­cionali :

do, ra, ro, ma, mo, fa, fo, sa, so, la, lo, da, do.

Ni imprimas grase la nomi di la 7 noti di la diatonika gamo, kursive la nomi di ceteri. On rimarkas ke ta 12 nomi havas alterne la vokali a, o, juntita a la sama konsonanto por du sucedanta noti. On savas tale, ka du irga noti separesas per para o nepara nombro de mi-toni. Perfekta akordo majora : do-mo-sa, minora : do-ma-sa. — Ni submisas ta propozo a nia muzikista samideani, aparte a S^o de Janko, qua esas konocata quale inventinto di klavaro, en qua la 12 soni di singla oktavo esas simetre (alterne) dispozita ; to permisas transpozar melodio de un tono ad altra sen ula malfacileso. Semblas ke la propozo di S^o Poulain harmonias kun la klavaro di S^o de Janko.

1. Me rimarkigas ke mea propozo esas altra kam ta refutita Progreso I, 652.