Page:Progreso - 1a yaro.pdf/580

566

PROGRESO

suficus en la kazo aludita da S^o Talmey ?) Ed en la tre malofta kazi en qui ula sufixo esus utila, on povas simple uzar homo o viro. Konkluze, on uzas en Esp. tute maljuste, la sufixo ‑ul en la senso di hom o vir : sed, pro ke ta sufixo, en ta senco, esas tre malofte utila, suficas uzar en ta kazi la vorti ipsa homo, viro^[1].

Cetere, la exemplo di la greka e di la germana tute ne kontredicas ni, nam ta du lingui substantivigas rekte lia adjektivi, e distingas la personigo de la « kozigo », ne per ula sufixo, sed per la genro di l’artiklo e di la gramatikal finali : ό καλός, τό καλόν ; der Gute, das Gute. Se on volus imitar ta procedo (quo semblas a ni tute neutila), on devus, sive admisar artiklo varyanta segun genri (quale propozas S^o Duthil), od adminime neutra artiklo (lo, exemple), sive admisar genrala finali : e to esas esence la propozo di S^o Talmey. Sed lor on devus aplikar kompleta sistemo, t. e. adoptar tri konstanta finali por la tri genri. E la max « naturala » sistemo esus certe : ‑o por la maslo, ‑a por la femino, ‑u por la neutro. On retrovus tale propozo facita da un tre kompetenta membro di nia Komitato. Sed to alterus tute nia gramatikal sistemo, e mem la principi di la linguo. Ed en sumo, to komplikus ol, obligante uzar sempre la distingo di genro, qua esas max ofte o neutila o negrava, e konseque jenanta. Tal esas la rezultajo di omna propozi, qui tendencas enduktar en nia linguo la distingo di la genri per gramatikala procedi (finali o sufixi).

Pri la verbal sufixo ‑ab.

En Internaciona Socialisto n^o 3, S^o Auerbach facas grava ed interesanta deklari, qui meritas nia tuta atenco. Segun sa sperienco di propagando e docanto, sive di Esp. sivo di Ilo (quan il docis a 500 personi en Dresden), il asertas, ke la sis participi di Esp., konservita en Ilo, esas la max granda malfacilajo di nia gramatiko, plu granda mem kam l’akuzativo, precipue por la homi ne familiara kun la abstraktaji di la gramatiko (quale esas la lernanti di S^o Auerbach, max multe laboristi). To esas opiniono, quan multi altri expresis a ni, anke segun lia praktikal sperienco. Inter li esas homi, qui propozas uzar la helpanta verbo havar en la sama maniero, kam la precipua europana lingui, por formacar la antea tempi (perfekto, plusquamperfekto, antea futuro). Sed S^o

1. O se on adoptus la sufixo ul en senco di homo, persono, lor on devus uzar altra sufixo, ex. ‑oz, en la kazi ube ul signifikas vere karakterizata per. To esus nur permuto di sufixi. E, pro la motivi ja dicita, esus bona reducar ul (o l’analoga sufixo) a la senco di viro, pro ke la sufixo ‑in suficas por indikar la virini. On havus : belulo $=$ bela viro, belino $=$ bela virino. Sed lor ‑ul esus simple la sufixo di « masleso » e nulo plue.