Page:Progreso - 1a yaro.pdf/185

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.
171
BIBLIOGRAFIO

ofte ripetitaj ch kaj sh estus tre malbelaj ». Certe! sed li ne esas plu malbela por l’ okulo, kam la korespondanta soni por ’ orelo, e konseque l’ argumento di So Richardson pruvas, ke la fonetiko di Esperanto bezonas anke reformo. La manko di ca literi en la max multa imprimeyi esas nur « nedaŭra » malfacileso : balde omna imprimisti volos li havar! Naiva optimismo, qua ne komprenas, ke co esas « vicioza cirklo » : on bezonos la signizita literi, kande Esp. esos omnube aceptata; sed ol ne esos omnube aceptata, se on bezonas aparta literi por ol imprimar[1].

La procedo di h quan Pola Esperantisto judikas bela, semblas tante malbela a So Richardson, ke il ne timas facar jentila e tute karitatoza insinuo : « Ni ne povas dubi, ke tio estas precize la kaŭzo, kial iu malamiko de nia kara lingvo klopodas por forigi tiujn supersignitajn literojn, ĉar li scias, ke se oni forigus ilin, necese estus, por forigi tiun malbelecon tute revoluciigi la vortaron. » Quaia nigra makiavelismo… nur en la mento di nia adverso! Sed quala konfeso pri la malbeleso e netolerebleso di la remedyo di h, la sola aceptata da Dro Zamenhof! So Richardson ne povus plu bone pruvar, ke on devas, ne revolucionar, sed korektigar anke la vortaro. Ed il oblivyas, ke Dro Zamenhof ipsa deklaris en 1894, ke on devas absolute supresar la supersigni. Kad il anke esar perfida malamiko di la linguo.

La cetera argumenti di So Richardson esas simple citaji pruntita de So de Beaufront de nia Historyo di la lingvo universala. Tala citaji havas nur la valoro di argumenti « ad homo », nam on bone savas, ke la autori havas nun altra opiniono. Nu, se ti, qui max bone (segun So Richardson) defensis ante plura yari la supersigni, deklaras nun, ke li esas vere malutila, supresinda e facile supresebla, kad ico ne esas la max bona pruvo, ke ca malfacila literi neplu esas defensebla? On citas exemple la vorto ĝardeno, segun So de Beaufront, por pruvar la utileso di la litero ĝ. Nu! co esas la sola exemplo, quan on povas truvar en la tuta vortaro! Vere, co ne suficas por justigar la litero ĝ, qua ne diferas esence de la litero ĵ. Tala argumenti valoras do tre malmulte, e tute ne destruktas la kontrala argumenti (de la praktikal vidpunto) expozita en nia Raporto e konocita da nia lektanti.

Pri rajtigita Reprezentantaro So A. E. Wackrill facas interesanta deklari : proyekto di linguo apartenas a sua autoro nur ante ke ol esas publikigita e difuzita : en tala « embrionala » stando, l’ autoro povas mem patentizar ol, se il esas folo (Nu! kelka Esperantisti volus nun patentizar Esperanto; kad li ne esus ankore plu fola?). Nun Esperanto esas « vivanta linguo », e « la proprajo de la Espe-

  1. Cetere, la Vocho de kuracistoj pruvas per sa titolo ipsa, ke mesas tante facila havar la supersigni, mem en Polonio! (Ni recensos ol en la sequanta numero).