di la publiko. Tal esas la sola rezultato, quan on atingos, se kelka aroganta chefi duras lia netolerema agado. Co ne esas minaco, sed facila prevido; nam co esas simple fatala.
Cetere, en quo konsistas reale ca libera evoluco, e quala esas sa rezultati? « Oni elĉerpas laboreme el aŭtoroj novajn vortojn kaj tuj oni enkondukas ilin en ian vortaron, el kiu malfacile ili eliros ». Suficas, ke un vorto esis uzata, hazarde, da ul bona autoro (aparte da la Maestro ipsa), por ke on enskribez ol zorge, pie, religyeme, en la nuva vortolibri. E tale eventas, ke on havas du o tri vorti vice unu (cikado, cikalo, cigalo), du o tri radiki por la sama ideo (redakti, redaktoro, redakcio), e tam multa substantivi finanta per -cio, tute neutila o malbone elektita. Sed max ofte la « nuva » vorti ne esas uzita, mem unfoye, da ul autoro; li esas simple inventita da l’autori di vortolibri : e la lektanti, trovante li en lia vortolibro, obedyeme uzas li, sed nur pos l’ arbitria, plu o min felica e justa, elekto di la autoro. La rezultato di la natural evoluco, c. e. di la blinda uzado e senregula invento da nekompetenti, esas do la rapida korupteso di la linguo. Nam esas tro naiva fidar a la libera konkuro di la vorti ed expresuri, por selektar la max bona e kondamnar la ceteri : la sperienco montras prefere, ke la difekti tendencas max ofte venkar la bonaji, e co esas tute komprenebla, pro la manko de cienco e de reflekto che la granda maxmulto di l’uzanti.
Fine, a quo duktus la senregula admiso di neologismi, qui esus sempre adjuntata, nultempe substitucata a la arkaismi? Ol duktus a du (o plura) lingui paralela, qui intermixus su e komplete konfuzigus la lernanti. Tala esus la rezultato di la metodo di « natural evoluco » per neologismi, la sola, quan admisas Dro Zamenhof. Lingvo internacia « permisas », ke la ciencisti kompozas linguo teknika la plu logikal e preciza kam la linguo vulgara. Sed lor, « du lingui naskos : unu por la ciencisti, altra por la populo ». La ciencisti « povos diri elektrizi, sed la populo ne havos yuro expresar ica ideo. Ciencisto dicos yure : tablo marmora, e lando marmoroza, sed ni devos sempre dicar : lando marmora, quale se la tero esus nur marmorajo ». On ne povas refutar plu sprite e frapante la malfelica metodo di neologismi.
La konservemi sempre pensas a su, a sua propra kustumi e komodesi; li nultempe pensas a la cetera mondo, a la futura adepti, a ca milioni quin oportas rekrutar e konvertar, e sen qui Esperanto ne povus vivar. Li ne pensas, quan aspekton barbara e stranja prizentus linguo duopla, en qua la nuva adepti devus lernar du formi o vorti por multa (e max ofta) idei : sempre e ĉiam, omnu e ĉiu, e c. Li mistaxas la peno, quan li impozus tale a la nuva adepti, o prefere, quan la nuva adepti rifuzus juste impozar a su; e li ne vidas, quanta malfacileson e komplikeson li donus a linguo, di qua la chefa qualesi devas esar facileso e simpleso. Kande on reflektas ad omno co. on konvinkesas, ke reale revoluciono esas plu facila,
