Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 2.djvu/364

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

z powodu iż okolice, przez które one przepływają, obfitują w lasy. Spław ten atoli, z powodu wyżej wspomnianych przeszkód, wielkie częstokroć napotyka trudności zbliżając się ku Dżwinie. Ze znaczniejszych dopływów Ewikszty, oprócz wzmiankowanej już rzeki Pedeść, tworzącej naturalną granicę pomiędzy pow. lucyńskim gub. witebskiej i powiatem wendeńskim gub. ryskiej, wymienić tu jeszcze musimy błotnistą Bołt-upie czyli rzekę Białą i Ikę albo Wiskułę, jak ją po polsku ogólnie nazywają. Ta ostatnia także błotnista, ale szeroka i spławna. Most na niej w r. 1878 został zbudowanym; dotąd posługiwano się jedynie promami. Jak Bołt-upie tak Wiskuła zraszają tylko powiat lucyński i w tymże powiecie uchodzą do Ewikszty. Pierwsza z nich przed ujściem rozdziela się na dwa ramiona, z których prawe zasila rzekę Pedeść. Powiat zaś wendeński dostarcza Ewikszcie dwa znaczne dopływy w potokach Kui (Kuje-fluss), mającym swe źródła na wyżynach Grothuzenhofu, 800' nad zwierciadłem morskiem, i Wesseci (Wessat-Fluss), z ktorych ostatni wytryska w pobliżu znacznego wzgórza Gajsing-Kalns i wpada z łoskotem do Ewikszty wkrótce przed jej ujściem do głównej arteryi kraju — Dźwiny, a tem się glównie odznacza, że na nim od czasu do czasu poławiane bywają perły. (Źródla: Manteuffel „Inflanty“, gdzie podaną jest czytelnikowi osobna mapa przebiegu Ewikszty i całego jej dorzecza; dalej „Rigaer Handels-Archiv, Jahrgang 1876 Heft III, die Düna-Congresse im November 1875 und Mai 1876“ a mianowicie „Journal der 1-ten Sitzung des Rigaschen Congresses der Repraesentanten der Dampfschiffsunternehmungen und des Schiffsgewerbes auf der Düna und dem Beresina — System, Beilage I, pag. 209 et sequ.“ tudzież broszura pułkownika inżenieryi Stuckenberga „Die Nothwendigkeit der Ewst-Regulirung“). Gustaw Manteuffel.

Ewimpol, wś w gub. grodzieńskiej u źródeł rz. Zelwianki.

Ewina 1.), wś, pow. nowo-radomski, gm. i par. Żytno. W 1827 r. było tu 9 dm. i 57 mieszk. 2.) E., wś, pow. włoszczowski, gm. i par Włoszczowa. W 1827 r. było tu 4 dm. i 29 mk. Br. Ch.

Ewingthal (niem.), os., pow. morąski, st. p. Saalfeld.

Ewinów, wś, pow. kozienicki, gmina Maryampol, par. Głowaczów. Liczy 6 dm., 43 mk. i 102 mr. ziemi włośc.

Ewładowicze albo Eladowicze, wś i folw., w płn. stronie pow. słuckiego, w gminie hreskiej, od r. 1874 należą do ordynacyi nieświeskiej, poprzednio do kleckiej. Folw. ma 430 m. rozl. Miejscowość poleska. Al. Jel.

Ewłasze, wś włośc. przy rzece Wołożynce, pow. oszmiański, 4 okr. adm., 57 w. od Oszmiany, 6 dom., 79 mieszk., z tego 60 prawosł., 19 katol. (1866).

Ewnesta, tak Winc. Pol mylnie nazywa Ewiksztę.

Ewopol, wś, pow. chełmski, gm. i par. Pawłów. W 1827 r. było tu 16 dm., 127 mk.

Ewst, niem. nazwa Ewikszty.

Ewtuszkiewicze, ob. Eutuszkiewicze.

Ewulin, wś kol., pow. radomski, gm. Wolanów, par. Cerekiew. Liczy 8 dm., 71 mk., 50 mr. ziemi. Br. Ch.

Ewy, wś, pow. augustowski, gm. Sztabin, par. Krasnybór. W 1827 r. liczono tu 8 dm., 45 mk.; obecnie 7 dm., 73 mk. Br. Ch.

Exau (niem.), ob. Kczewo.

Exin (niem.), ob. Kcynia, miasto, pow. szubiński.

Exnershain (niem.), os. leśna w dobrach Służowice, pow. raciborski.

Exnershof (niem.), osada, pow. mogilnicki, należy do gm. i miasta Trzemeszna.

Eydaten (niem.), albo Jon-Meuszen (niem.), wś, pow. szyłokarczemski, st. p. Kukoreiten.

Eydtkuhnen (niem.), ob. Ejdkuny.

Eygarren (niem.), wś, pow. pilkaleński, st. p. Lasdehnen.

Eylau (Deutsch i Preussisch) , ob. Iława i Jeława.

Eylau (niem.), folw. dóbr Grebin, pow. niemodliński. R. 1372 zwany Iławia.

Eylenkathe (niem.), os., pow. gdański, st. p. Gdańsk.

Eymenischken (niem.) 1.) albo Baltadonen (niem.), wś, pow. pilkaleński, st. p. Kranpiszki. 2.) E., albo Wassaken, wś, pow. pilkaleński, st. p. Pilkalnie.

Eyssehnen (niem.), folw. i dobra, pow. kłajpedzki, st. p. Proekuls.

Eysseln (niem.), kol., pow. gąbiński, st. p. Trakiejmy. Por. Eisseln.

Eysule, ob. Drycany.

Eyszyszki, ob. Ejszyszki.

Eythienen (niem.), wś, pow. królewiecki, st. p. Liska-Schaaken.

Ezar, ob. Wenta.

Ezechielowo, wś, pow. rossieński, par. Lidowiany.

Ezel, wyspa, ob. Oesel (niem.).

Eżer..., ob. Eszer...

Ezierna, Jeziorna, duża wieś w pow. wasylkowskim, położona na wyniosłej nadzwyczaj urodzajnej równinie, oblana z 3 stron bezimienną rzeczką, wpadającą do rz. Rosi; rzeczka ta płynie w głębokich jarach i formuje 4 stawy czyli jeziora; zkąd i sama nazwa wioski. Odległa o 18 w. od m. Białocerkwi, gdzie i stacya chwastowskiej żel. drogi, a o 29 w. od m. Stawiszcz; położona na wielkiej transportowej drodze, idącej od Białocerkwi ku Humaniowi.