Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 2.djvu/13

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

włówek osad 2, gruntu m. 7; wś Ostrów Kania osad 3, gruntu m. 60; wś Cięciwa osad 5, gruntu m. 142; wś Ostrówek osad 2, gruntu m. 34; wś Góra Rysińska osada 1, gruntu m. 3; wś Kąty Gożdziewskie os. 42, gruntu m. 781; wś Koberne osad 13, gruntu m. 187; kolonia D. wielkie i Ostrów Kania ma oddzielną księgę hypoteczną; zajmują przestrzeń około morgów 800. 9.) D. małe, wś, pow. warszawski, gm. i par. Okuniew. R. 1827 było tu 24 dm. i 229 mk. D. małe składają się z folw. D małe z attynencyami: Mokryług, Winnica, Piekarnia lit. ABC, i wieczystych dzierżaw w Dębem, tudzież wsi: D. małe, Bagno, Zygmuntów, Magienta, Karolówka i Mokryług; od Warszawy w. 21, od drogi bitej w. 5, od Wołomina w. 5, od rz. Wisły w. 16. Rozl. gruntów folwarcznych wynosi m. 447, a mianowice: grunta orne i ogrody m. 159, łąk m. 154, pastwisk m. 3, wody m. 1, lasu m. 103, nieużytki i place m. 26. Gorzelnia, browar, cegielnia i obfite pokłady torfu; płodozmian 6-polowy; budowli murowanych 12, drewnian. 17; wś D. małe osad 38, gruntu m. 200; wś Bagno osad 4, grun. m. 21; wś Zygmuntów osad 13, gruntu m. 255; wś Magienta osad 7, gruntu m. 137; wś Karolówka os. 17, gruntu m. 309; wś Mokryług os. 16, gruntu m. 290. Wieczystoczynszowe dzierżawy w Dębem wynoszą m. 251. 10.) D., wś, pow. radzymiński, gm. Radzymin, par. Jadów; w 1827 r. było tu 16 dm., 105 mk. 11.) D. duże i D. małe, wś, pow. radzymiński, gm. i par. Jadów. R. 1827 było tu 5 dm. i 63 mk. J., Br. Ch., A. P.

Dębe 1.) wś, pow. czarnkowski; 34 dm., 284 mk.; wszyscy kat.; 69 analf. 2.) D., domin., pow. czarnkowski; 3818 m. rozleg., 19 dm., 294 mk., 10 ew., 284 kat., 57 analf. St. pocz. w Czarnkowie o 3 kil., gośc. na miejscu; stac. kol. żel. Trzcianka (Schönlanke) o 20 kil., Wronki (Wronke) o 27 kil. Własność Włodzimierza Wolniewicza. M. St.

Dębek (u Zinberga nazwana Dębsk mylnie), os., pow. łukowski, gm. Prawda, par. Stoczek. Zabudowania straży leśnej lasów majoratu Prawda; przed paru laty była tu pasieka, systemu Dolinowskiego, przez Jana Meczkowskiego nadleśnego wzorowo prowadzona. Obok osady staw i młyn wodny. Pozycya falista.

Dębek, niem. Dembeck, os. należąca do Żarnowca, pow. wejherowski. Leży przy granicy pomorskiej, nad samym brzegiem Baltyckiego morza, ponad drogą nadbrzeżną niedaleko ujścia rzeki Piaśnicy; wraz z całą bagnistą pastewną okolicą i brzegiem morskim należała do pp. cystersek (potem benedyktynek) w Żarnówcu, co książę Mestwin II podarował r. 1277. W dokumencie donacyjnym zowie się ta okolica puszczą, błotami. Nazwy granic są tu odwiecznie polskie, jako czytamy: „Insuper addimus eis liberam potestatem in salso mari piscandi rumbos, esoces vel alios quoscunque pisces quibuslibet retibus, stationes etiam, que sunt vel haberi poterunt in terminis ipsorum a Lipowa gora (była przy ujściu rz. Piaśnicy) videlicet usque in Sosnam goram (gdzie się schodziły granice Odargowa i Garblina, nazywa się także Miedowa góra) cum omni jure et proventus allecis de navibus in eisdem stationibus allec capientibus ac etiam alias quascunque utilitates sive lapidum seu aliarum rerum quae per appulsionem ventorum in praedictis terminis provenerint.“ Klasztor łowił w morzu aż do kasaty. Osada nad brzegiem zapewne zdawna tu była; nazwę dzisiejszą ma od familii Dębków, którzy ją trzymali w dani w XVIII wieku. W księdze czynszowej czytamy: „Chałupy u morza. R. 1738 Piotr Dębek dannik oddał od domostwa i roli 15 zł.; r. 1772 Piotr Dębek młody oddał czynsz 14 zł.; r. 1773 Krystyanowi Felknarowi, rybakowi, dano taki kontrakt na chałupę i rolę u morza: „płacić nam będzie czynszu 15 zł. Budynki przyrzeka swoim kosztem poprawiać i w porządku trzymać. Lasu tamecznego z pilnością doglądać; dniem i nocą dochodzić, żeby szkody nie było. Za to będzie mógł swój dobytek paść w lesie, kiedy P. Bóg da obrodzaj. Za to że mu się pozwala wszelką rybitwę łowić w morzu, powinien będzie na każdy rok do klasztoru oddać łososiów sztuk 15; jesiotr gdy się ułowi, państwu odda. Inne ryby według ugody państwu sprzedawać powinien. Bursztyn żeby znaleźli, do kościoła w Żarnowcu oddadzą. Żaków w jesieni w rzece od młyna żarnowieckiego (t. j. rz. Młynica.) stawiać nie powinien, żeby pstrągom nie przeszkadzały. Bydła wolno mu chować sztuk 4 i paść na pastwisku przy morzu.“ Tymże samym sposobem miał kontrakt Maciej Dębek na drugą chałupę u morza. R. 1775 Krystyan Felknar zapłacił od trzech grondów roli u morza, na których bydło pastewne przez lato stało, 4 zł. 15 gr. gdańskiej monety. Wschodnią część tych nizin pastewnych, gdzie teraz wieś Widowo, przywłaszczyli sobie w czasie reformacyi panowie z Krokowa. D. należy do szkoły i parafii w Żarnówcu, odkąd jest odległy ¾ mili. Kś. F.

Dębia, strumień, ob. Chrósty,

Dębiagóra, wś król. w borze naleźącym do nadleśnictwa Drewniaczek (Wilhelmswalde), gleba piaszczysta, pow. starogrodzki. Obejmuje 2 posiadłości włościańskie, 2 ogrodników, 146 morg., katol. 26, ewang. 1, dm. mieszk. 3. Mniejsze sądy odbywają się w Skurczu. Par. Osiek, szkoła Kałęba, poczta Skurcz. Odległość od Starogrodu 5 mil. Kś. F.

Dębiaki, ob. Dębiany.

Dębianka, osada leśna, pow. węgrowski, par. i gmina Korytnica. Dom i zabudowania