Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 1.djvu/949

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

południu. Do tego to Niemonina przytyka znacznie powyżej z lewego brzegu kanał timberski, który jednak nie służy do żeglugi, lecz jest tylko przeznaczony do osuszenia wielkiego mszystego bagna i nie wchodzi w skład linii żeglownej. Ta prowadzi bowiem z rzeki Niemonin na trzeci kanał żeglowny, zwany Nową-Lilią (Gilgą) czyli małą Fryderykową przekopą, która łączy Niemonin z południową odnogą Niemna, zwaną Lilią, na przestrzeni jednej mili, między osadami Skupen i Lupenen, prostując bieg tej odnogi i skracając żeglugę. Ten wodny gościniec, który łączy dolną Preglę z okolicą zaniemeńskich żuław a Królewiec Pruski z Kłajpedą, otworzono w latach 1688–1696 i jest on dziełem hrabiny Trusess, która go własnym nakładem zrobić kazała i tem swoją uwieczniła pamięć. Prócz innych korzyści ma ta linia żeglowna także tę korzyść, że już od Labiawy począwszy omija się na niej burzliwą zatokę kurońską, tyle grożącą żegludze.“

Dejnarowicze, niewielka wieś i folwark w zachodnio-północnej stronie pow. mińskiego, część Zasławszczyzny, przy dawnym gościńcu pocztowym wileńskim, pomiędzy Podolanką i Radoszkiewiczami z lewej strony. W 2-m stanie polic. rakowskim. Folwark ma obszaru przeszło 300 mg. i jest dziedzictwem Krejczmanów. Al. Jel.

Dejnarowszczyzna, folw. pryw. nad rzeką Niewiszką, pow. lidzki, 3 okr. adm., o 49 w. od Lidy; 1 dm., 59 mk. (1866).

Dejnie 1.) lub Milejkiszki, wś nad rz. Szyrwintą, pow. wileński, 2 okr. adm.; mk. kat. 72, dm. 7 (1866). 2.) D., folw., pow. wiłkomierski, par. Siesiki.

Dejniszki, wieś, pow. wileński, gmina Soleczniki.

Dejnówka 1.) wieś, pow. wileński, gmina Soleczniki. 2.) D., wieś włośc., nad Źyżmą, pow. lidzki, 1 okr. admin.; o 27 w. od Lidy, 8 dm., 103 mk. (1866). 3.) D., zaśc. rządowy, nad strugą bez nazwiska, pow. oszmiański, po lewej stronie traktu pocztowego wileńskiego, dm. 2, mk. 17 katolicy (1866).

Dejnowo 1.) wieś, powiat wileński, gmina Soleczniki. 2.) D., wieś rządowa, pow. lidzki, 5 okr. adm., o 10 w. od Ejszyszek; 13 dm., 97 mk. (1866). 3.) D., folw. pryw., wś i zaśc., pow. lidzki, 1 okr. adm., o 8–9 w. od Lidy; 18 dm., 174 mk. (1866). 4.) D., wieś włośc., pow. lidzki, 1 okr. adm., o 20 w. od Lidy; 10 dm., 96 mk. kat. (1866). 5.) D., folwark, nad strugą bez nazwiska, pow. oszmiański, po lewej stronie traktu wileńskiego; mk. 6. Majętność niegdyś Sulistrowskich, dziś Karola Jankowskiego. 6.) D., folw. i 2 wsie, pow. trocki, par. Poporcie. R. 1850 Żyliński był właścicielem; 840 dzies. rozl.

Dejryszki, folw., pow. kowieński, par. Datnów, nad rzeką Krostą, należy do dóbr Datnów Krejca.

Dejuny, dwór i wieś, pow. wiłkomierski, par. żmujdecka, do Antoniego Kublickiego-Piottucha należące; 15 włók rozl., przy szosie petersb.–warsz. położone.

Deka, folw. należący do obszernego niegdyś klucza pogutkowskiego, który posiadali oo. cystersi w Pelplinie, pow. kościerski. O czasie zał. z akt klaszt nic wiedzieć nie można. Imię ma zapewne od pierwszego dzierżawcy. Przed r. 1723 opat Tomasz Franciszek Czapski zamienił Dekę na konwentowe Malarki, dopłacając 1000 złotych. Tegoż roku 1723 dwaj bracia Tomasz i Maciej Gdaniec płacą konwentowi na 6 lat rocznej dzierżawy 60 zł. R. 1725 Jakób Rodmer nowy dzierżawca daje na 3 lata rocznego czynszu 70 zł. Po sekularyzacyi dóbr klasztornych rząd pruski wydał Dekę w wieczystą dzierżawę przywilejem z Kwidzyna dnia 18 czerwca r. 1785. Obszaru ziemi ornej obejmuje D. 621 mórg, katolików 46, ewang. 7, domów mieszkalnych 4. Par. Pogutki, szkoła Głodowo, poczta Pogutki. Odległość od Kościerzyny 3¾ mili. Kś. F.

Dekis, jezioro, pow. trocki, na południe od drogi żel. z Etelun do Jewija.

Dekonskaja, stac. dr. żel. donieckiej, gub. ekaterynosławska.

Dekśnie 1.) wieś, pow. nowoaleksandrowski, par. abelska, do dóbr abelskich należąca, uwłaszczona. 2.) D., zaśc. rządowy, pow. wileński, 2 okr. adm.; mk. kat. 14, dm. 2 (1866). 3.) D., wś, pow. rossieński, par. Widukle.

Dekszniany 1.) dobra, pow. wilejski, gm. Radoszkowicze, stanowią wraz z folw. Hryczeniata dziedzictwo dawnej rodziny Wołodkowiczów, wspominane przez Ign. Chodźkę („Pustelnik w Proniunach“, Wilno, 1858 r., strona 109). A. Ch. 2.) D., dobra, pow, wiłkomierski, par. Sudejki; 63 włók. Pałac murowany. Ob. Biguszki. Należy do tych dóbr 7 jez., dwa folwarki i 7 wsi; własność Koziełłów. 3.) D., gmina pow. trockiego: ludność 1137 włośc., 14 wsi a z tych główne: Dekszniany, Lejpuny, Panaszczyszki; zaśc.: Kursze, Nieglimańce, Piłołówka, Pielańce, Krzyżówka, Pogranice, Pielakiszki, Chorążyce; okolice: Hanusańce, Borejkiszki, Pasamowa; mko Merecz.

Deksznie, wś, folw. i osada, pow. suwalski, gm. Sejwy, par. Kaletnik, odlegle od Suwałk w 15., liczą 9 dm. i 80 mk. Niegdyś własność probostwa Kaletnik.

Deksznie, wieś, powiat wileński, gmina Soleczniki.

Dekszniszki, wś, pow. wyłkowyski, gmina Giże, par. Wyłkowyszki. Odległa 12 w. od Wyłkowyszek; liczy 6 dm., 52 mk.

Dekucza, ob. Tekueza.

Dekurnie, folw., pow. szawelski, par. szaw-