Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 1.djvu/937

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

wyśledzić można, że wyprzedza założenie kolegiaty nowo-sądeckiej przez Zbigniewa Oleśnickiego) noszą znamię prawdziwie polskiej dawnej osady, tak w charakterze sadyb, jak w pięknym typie ludu pobożnego a pohopnenego do pohulanki, lubującego się w barwistej i bogatej odzieży, właściwej wyłącznie tylko tym kilkunastu włościom, co w dolinie dunajcowej Nowy Sącz okrążąją. Osada D. niemieckiej powstała dopiero w nowszych czasach i jak wiele podobnych w Galicyi jest kreacyą rządów cesarza Józefa II, którego jednak eksperyment kolonizowania żydów zrobił zupełne fiasco; kolonia bowiem tu w tym celu założona, składająca się z 12 gospodarstw 21–22-morgowych, którą z gruntów dominialnych utworzono i nadawszy jej miano „Emaus“ wraz z odpowiedniemi budynkami dano w r. 1788 prawem wieczystej dzierżawy dwunastu rodzinom żydowskim pod bardzo korzystnemi warunkami, już w 30 lat póżniej nie miała ani jednego posiadacza izraelity. Wynieśli się oni, ustępując miejsca niemcom z Wirtembergii sprowadzonym, których wyznanie protestanckie, izolujące ich od okolicznej ludności, uchroniło w części od spolonizowania, jakiemu w innych miejscowościach kolonie takie poniekąd już uległy. 4.) D., z Rudą łanewską, zwana „przy Ulanowie“, wś, pow. Nisko, 1594 mg. rozl., 111 dm., 657 mieszk., narodowości mięszanej, polskiej i ruskiej, par. łac. w Pysznicy, gr. w miejscu, należy do dekanatu kańczuckiego. Cerkiew drew. pod wezwaniem św. Onufrego, położenie płaskie, gleba piaszczysta. Na obszarze dworskim cegielnia. 5.) D., albo Dąbrówki, wś, pow. łańcucki, 1157 mg. rozl., 99 dm. 536 mieszk.; par. łac. w Lańcucie, położenie pagórkowate; gleba żytnia; leży o kilka kil. od Łańcuta. Obszar dworski należy do majoratu łańcuckiego, Alfreda hr. Potockiego. 6.) D. Paprocka czyli wisłocka, inaczej Leopold z Pniakami, wś, pow. mieleckl, 1826 mor. rozl., 143 dm., 831 mk.; probostwo łac. w Zassowie, położenie płaskie, gleba żytnia. Obszar dworski jest od dłuższego sheregu lat własnością fam. Wisłockich; stąd nazwa. 7.) D. breńska, wś, pow. dąbrowski, 1469 mor. rozl., 118 dm., 729 mieszkań., parafia łacińska w Oleśnie, położenie płaskie, gleba piaszczysta żytnia, obszar dworki należy do dóbr Breń i jest własnością Jana hr. Konopki. 8.) D. „przy Okulicach,“ wś, pow. bocheński, 1205 mor. rozległoś., 53 domów, 286 mieszk., paraf. łac. w Okulicach, położenie płaskie, gleba urodzajna, pszeniczna. 9.) D. polska, wieś w powiecie sanockim, należąca do parafii w Sanoku, ma 44 domów i 268 mieszkańców, prawie wyłąeznie Polaków. Obszar dworski posiada 180 morgów roli, 11 m. łąk i ogrodów i 6 m. pastwisk, zaś włościanie mają 172 m. roli, 9 m. łąk i ogrodów i 10 m. pastwisk. D. polska graniczy z miastem Sanokiem i należy do Dołów Sanockich. Gleba urodzajna. Wzdłuż wschodniej granicy wsi prowadzi od rządowego gościńca, droga gminna, bardzo dobrze utrzymana, do kopalń nafty w sąsiednich Płowcach. Najniższe położenie 326 m. n. p. m., najwyższe wzniesienie 365 m. n. p. m. Dąbrówka należy do spadkobierców Tchórznickiego Jana. 10.) D. ruska wieś w powiecie sanockim, tuż obok Dąbrówki polskiej położona, należy do parafij obu obrządków w Sanoku. Ma 77 domów i 500 mieszkańców, z tych 400 Rusinów a 100 Polaków. Obszar dworski posiada 49 m. roli, 4 m. łąk i ogrodów, 6 m. pastwisk i 2 m. lasu; włościanie zaś mają 444 m. roli, 46 m. łąk i ogrodów, 69 m. pastwisk i 3 m. lasu. Należy do Dołów Sanockich. Gleba bardzo urodzajna. Osada rozłożona po lewej stronie gościńca państwowego, prowadzącego z Sanoka ku Rymanowowi. Najwyższe wzniesienie 364 m. n. p. m. Tu istniała do r. 1877 drewniana cerkiewka, jako filia cerkwi parafialnej w Sanoku— którą, gdy groziła upadkiem, rozebrano a w jej miejsce postawiono murowaną, w stylu bizantyńskim. Nakładał na budowę w jednej części paroch sanocki ks. Bazyli Czamarnik, w drugiej ks. Walery Słowikowski, misyonarz mieszkający nad Amurem w Azyi, a tutaj zrodzony. Obok cerkiewki na cmentarzu stoi murowana kaplica grobowa i mszalna rodziny Tchórznickich i Urbańskich. Właścicielami D. ruskiej są spadkobiercy Jana Tchórznickiego. 11.) D., wieś, pow. samborski, o ¾ mili na zachód od Sambora, o ½ na zachód od wsi Humieniec, a o ½ mili na północny zachód od Strzałkowic. Przestrzeń: Posiadłości mniejszej, ról ornych 633, łąk i ogrod. 84, past. 189, lasu 47 morg austr. Ludność rzym. kt. 390, gr. kt. 258, izrael. 8: razem 656. Należy do rzym. kt. par. w Strzałkowicach, do gr. kt. paraf. w Humieńcu. Właściciel więk. posiadł. Selzer Leon. 13.) D. morska. z D. Witomską, wś, pow. brzeski, o 10 kil. na Płn.-Z. od Brzeska, o 7.5 kil. na płd.-z. od st. p. Szczurowa, par. rzym. kat. w Strzelcach Wielkich, dm. 34, mk. 250. Obszar dworski ma gru. orn. 12, łąk i ogr. 10, pastw. 7, lasu 686 mr.; włościanie gr. orn. 233, łąk i ogr. 143, pastw. 110, lasu 4 mr. Kasa pożycz. gm. z kapitałem 267 złr. 13.) D. szczepanowicka, wś, pow. tarnowski, nad Dunajcem, o 20 kil. na Płd.-Z. od Tarnowa, o 8 kil. na Płn. od st. p. Wojnicz, paraf. rzym. kat. w Jodłówce, dom. 59, mk. 413. Obszar dworski ma gr. orn. 63, łąk i ogr. 5, pastw. 69, lasu 165 mr.; włościanie gr. orn. 300, łąk i ogr. 34, pastw. 130 mr. Kasa pożycz. gm. z kapitałem 140 złr. 14.) D. Ankwicz czyli infułacka, wś, pow. tarnowski, o 3 kil. na płd.-Z. od st. p. i par. rzym. kt. w Tarnowie, przy kolei żel.