Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 1.djvu/931

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

sunek ruin zamku podał Tyg. ill. 1864, X, 358. Folw. D. z wsią t. n., od Jastkowa w. 3, od rz. Wisły w. 28. Rozl. wynosi m. 914 a mianowicie: grunta orne i ogrody m. 584, łąk m. 32, lasu m. 249, nieużytki i place m. 49. Budowli mur. 12, drewn. 14, młyn wodny, pokłady kamienia wapiennego i murowego. Wieś D. osad 69, gruntu m. 496. 2.) D., wieś kolonialna, pow. janowski, gm. Modliborzyce, par. Potok wielki, z gruntów folwarku Dąbrówka w 1879 r. utworzona po rozparcelowaniu tegoż przez ostatniego właściciela Aleksego Wysockiego. Ogólna rozległość morg. 667, w 1880 r. domów mieszkalnych 23, ludności 214. Grunta pszenne kl. 2-ej, gliniasto-piaskowate, urodzajne. 3.) D., wś ordynacka, pow. biłgorajski, gmina i par. Puszcza Solska. W 1827 r. było tu 71 dm. i 360 mk. 4.) D., wś, pow. radzymiński, gm. Międzyleś, par. Cygów. W 1827 r. było tu 11 dm. i 84 mk. 5.) D. wielka i mała, dwie wsie i folw., pow. bialski, gm. Kościeniewicze, par. Piszczac. D. wielka posiada szkołę początkową. W 1827 roku D. wielka liczyła 47 dm., 313 mk., a D. mała 46 dm. 284 mk. Obecnie zaś D. wielka ma 50 dm., 353 mk., D. mała 50 dm., 355 mk. Folw. D. wielka z wsią t. n. i wsią Mańkowce, od Siedlec w. 84, od Biały w. 24, od os. Piszczac w. 6, droga bita przechodzi przez terytoryum, od Chotyłowa w. 8, od rzeki Krzny w. 10, od rzeki Buga w. 12. Rozl. wynosi m. 593 a mianowicie: grunta orne i ogrody m, 314, łąk m. 92, pastwisk m. 105, lasu m. 64, nieużytki i place m. 18. Gospodarstwo 4-polowe. Bud. drewn. 13, w niektórych miejscowościach pokłady torfu i szlamu. Rzeczka Hołubka przepływa przez terytoryum dóbr; oprócz rozległości wymienionej włościanie wsi D. wielka nabyli częściowo m. 300. Wieś D. wielka osad 55, gruntu m. 879; wś Mańkowce osad 3, gruntu m. 38. Folw. D. mała z wsią t. n. rozl. wynosi m. 512 a mianowicie: grunta orne i ogrody m. 357, łąk m. 84, pastwisk m. 32, wody m. 3, zarośli m. 26, nieużytki i place m. 10. Bud. drewn. 4, pokłady torfu; wieś D. mała. osad 51, gruntu m. 853. 6.) D., wś nad rzeką Pilicą, pow. włoszczowski, gm. Rokitno, par. Szczekociny. W 1827 r. było tu 40 dm., 257 mk., obecnie liczy 51 dm., 360 mk. Ogólny obszar 1782 morg., w tem dworskiej ziemi ornej 657, lasu 618 m., łąk 120 m., pastwisk 80 m. i nieużytków 37 m.; włościańskich: ornej 219 m., łąk 40 m. i nieużytków 11 m. D. leży w dole, w nizinie błotnistej. Koło dworu utrzymuje się dotąd gaj złożony z kilkudziesięciu odwiecznych dębów olbrzymiej wysokości i grubości. Ziemia rędziniasta, nieco marglowata, urodzajna. Lasy wysokopienne, nieźle utrzymane, przeważa w nich sosna. Łąki nad Pilicą nizko położone, stąd mokre. Na Pilicy młyn z roczną produkcyą na 1200 rs. Dobra D. były nabyte 1811 r. za 130 tys. złp. 7.) D., folw. i wś, pow. turecki, gm. Piekary, par. Boleszyn, ma 14 dm., ziemi dworskiej z łąkami i lasem 800 m. (w tem lasu dworskiego 210 m., włośc. 24), a ziemi włośc. 182 m., 402 mk. Grunta szczerkowe, łąki uad starem korytem Warty. We wzgórzu piaszczystem blisko dworu przechowała się znaczna ilość popielnic. D. jest osadą bardzo starożytną, równie jak pobliskie Uniejów i Śpicimierz. Dawniej własność Mączyńskich, potem Skórzewskich, Byszewskich, teraz Taczanowskich h. Jastrzębiec. 8.) D., przys. wsi Błędów, pow. będziński.

Dąbrowica, 1.) miasteczko w pow. łuckim, inaczej Dubrowica, nad Horyniem. W XIII w. była stolicą udzielnych książat ruskich, następnie przeszła do litewskich ks. Holszańskich, którzy w połowie XV w. poczęli się nazywać Dąbrowickiemi; ostatnia z ich rodu Marya była za Montholtem, póżniej za Michałem Tyszkiewiczem, kasztelanem łuckim a w końcu za kniaziem And. Kurbskim, który miał od żony zapis na Dąbrowicę, ale ta dostała się w skutek procesu Montholtom w 1578 r. Potem D. była w ręku Dolskich, z których ostatnia dziedziczka wyszła w pierwszej połowie XVIII w. za Józefa Scypiona starostę lidzkiego. Miasteczko dawniej było w województwie brzesko-litewskiem, dobrze zabudowane, miało fabryki, handel, sławne szkoły pijarów z których wyszli: Cypr. Godebski, Aloizy Feliński, Łukasz Gołębiowski; skasowane 1831 r. Mieszczanie, pisze Enc. Org.. odznaczają się ubraniem i piękną powierzchownością; zimową porą trudnią się szewctwem, krawiectwem i kuśnierką, i te wyroby rozwożą po okolicznych jarmarkach, w żniwa zaś rozchodzą się w sąsiedztwo, i pracą swą robią zapas ziarna na zimę. Żydzi zaś, jak zazwyczaj, zajmują się drobnem kramarstwem i szacherką. Ludność miejska składała się w 1860 r. z 1709 chrześcian i 2034 żydów. W okolicy miasteczka wydobywają w pokładach gliny dość znaczną ilość bursztynu, którego bryły niekiedy znacznej objętości dochodzą. O parę wiorst od Dąbrowicy w Worobinie mieszkają dziedzice tutejsi, gdzie też znajduje się liczna biblioteka i archiwum Włodzimierza hr. Platera. Archiwum dawne książąt Dąbrowickich zgorzało z zamkiem wysockim 1641 r., księży zaś pijarów, bardzo uszczuplone, znajduje się w izbie dóbr państwa, do którego przeszło razem z ich majętnością o 3171 ludności i ogromnemi lasami. W D. znajduje się par. kościół katol. ś Jana Chrzc., z muru 1702 przez kniazia Dolskiego wzniesiony. Parafia katol. dek. łuckiego: dusz 522. Kaplica w Worobinie.

Dąbrowica, 1.) z Chrostową i Podegrodziem, wś, pow. bocheński, o 8 kil. na połudn.-zach.