Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 1.djvu/897

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

24 dm., 232 mk.; dziś liczy 323 mk., domów murowanych 5, drewnianych 31, osad włościańskich 32, z przestrzenią gruntów 164 m.; grunta dworskie zajmują m. 655. Wieś ta przez króla Władysława Jagiełłę od rycerza Gniewosza kupiona, nadaną została przez tegoż monarchę psałterzystom przy katedrze krakowskiej r. 1421 (Długosz I, 271). W spisie zaś funduszów prebendy i kanonii krakowskiej, zwanej Marchocką, która pobierała dziesięcinę z Dalowic, Długosz podaje, iż dziedzicem Dalowic był Rafał Ryterski herbu Topor. Zapewne więc dzieliła się na dwie części, z których jedna była własnością prywatną, a druga psałterzystów. Nadto była tu już podówczas prebenda, jakowa przetrwała do ostatnich czasów, i dopiero przy urządzaniu funduszów duchownych w r. 1866, grunta do niej należące przeszły na skarb a rozdane bezrolnym, utworzyły w r. 1869 oddzielną wieś, nazwaną Wysiołek Dalowicki, składającą się z 10 osad, z przestrzenią gruntów morg. 42; są tu 4 domy drewniane. W nowszych już czasach, w r. 1817, D. należały do sukcesorów Jana Kantego Dunina; szacowaną wtedy była ta wieś na 220 tysięcy zł. pol. Pózniej była w posiadaniu Hipolita Wiesiołowskiego, dziś jest własnością Stanisława Dunikowskiego. Mar.

Dalwa, folw., w pow. borysowskim, w 2 okr. polic., dawne dziedzictwo Palewiczów, obszar 925 morg., młyn wodny. Al. Jel.

Dalwin, dobra szlach., pow. starogrodzki, istnieją od najdawniejszych czasów. R. 1332 mistrz w. krzyż. Luder z Brunświku wydaje tę wieś na własność prawem magdeburskiem Hertwikowi i synowi Werniko. Już wtedy istniał tu kościół, dla którego przeznaczone były 4 proboszczowskie włóki. W XVI wieku był D. jak się zdaje dobrami królewskiemi. Pisze bowiem wizytacya kościelna biskupa Rozrażewskiego, że roku 1570 trzymał tę wieś Wilhelm Bąkowski, herezyi luterskiej sprzyjający, i po nim r. 1590 także heretyk Jerzy Barzyński, starosta skarszewski. O kościele donosi także wizytacya, że wspomnieni starostowie trzymali tu swoich predykantów; nawet do biskupiego Miłobądza dochodził luterski minister co trzecią niedzielę z kazaniem. Dopiero po śmierci zawziętego heretyka Jerzego Barzyńskiego r. 1596 został kościół w D. na nowo poświęcony i oddany katolikom. Tytuł ma św. Mikołaja, należy jako filia do Miłobądza. Teraźniejszy kościół budowany r. 1829. Obecnie ma D. folwark Lichtenstein, z którym pospołu obejmuje 2385 morg., katol. 77, ewang. 104. Filialny kościół i szkoła w miejscu, par. Miłobądz, stacya kolei żel. i poczta Pszczółki (Hohenstein). Domów mieszk. 11. Odległość od Starogrodu 2¾ mili. Kś. F.

Dam, niegdyś Dębie, niem. Damm, Alt-Damm, miasto i twierdza, przyczołek mostu pod Szczecinem, w pobliżu jez. zwanego Damskiem, Dębskiem, niem. Dammsche See, 2 mile długiego, 1 i pół m. szerokiego. Ma 3500 mk., przemysł, handel, rybołówstwo.

Damarka, rzeka, lewy dopływ Prypeci w pow. rzeczyckim, ma ujście poniżej rz. Nienacz.

Damaschken (niem.), ob. Damaszek.

Damascus (niem.), ob. Ruda.

Damasko (niem.), wś, pow. głupczycki, par. kat. Kazimierz, nad Stradunią, przy drodze z Raciborza do Głogowy, z kolonią Langendorf, ma 53 dm., 246 m. rozl., młyn wodny.

Damasław, dominium, pow. wągrowiecki, 1725 morg. rozl., 2 miejsc.: 1) D., 2) folw. Leonardowo; 9 dm., 156 mk., 22 ew., 134 kat., 79 analf. Stac. poczt. w miejscu, st. kol. żel. Gniezno o 34 kil. M. St.

Damasławek, niem. Elsenau, domin., pow. wągrowiecki, 1392 morg. rozl., 8 dm., 133 mk., 31 ew., 102 kat., 60 analf. Stac. poczt. Srebrnagóra o 8 kil., stac. kol. żel. Nakło o 35 kil. M. St.

Damaszek, wś ryc., pow. starogrodzki, r. 1789 w posiadaniu Wincentego Bystrama podkomorzego pomorskiego. Obejmuje 1536 morg., katol. 70, ewang. 46, domów mieszk. 9. Par. i poczta Godziszewo, szkoła W. Turze. Odległość od Starogrodu 2 mile. Kś. F.

Damaźyr, ob. Domażyr.

Damb (niem.), ob. Dąb.

Dambine (niem.), ob. Dębina.

Dambinietz (niem.), ob. Dębiniec.

Dambitsch (niem.), ob. Dębnica i Dębiec.

Dambitzen (niem.), ob. Dębice.

Dambrau (niem.), ob. Dąbrowa,

Dambritsch (niem.), ob. Dąbroszyn.

Damczutyszki, wś, pow. rossieński, par. girtakolska.

Damelang, Damlang (niem.), ob. Damlany.

Damele, wieś, pow. szawelski, gm. i par. żagorskiej, 60 dusz rew., 306 dzies. uwłaszczone.

Damerau, ob. Damry lub Dąbrowo i Dąbrowa.

Damerau (Gross-Schoen-), ob. Trelkowo, zaś D. (Klein-Schoen-), ob. Trelkówko.

Damerau. Pod tą nazwą, zapewne także zniemczoną formą pierwotnej Dąbrowy (ob.), istnieje wiele wsi, fol. i osad w Prusiech Wschodnich.

Damerkau (niem.), ob. Dąbrowa i Dąbrówka.

Damianice v. Damienice, folw., pow. miechowski, gm. i par. Koniusza. Należy do dóbr Piotrkowice małe (ob.). Wspomina D. już Długosz (II. 171) jako wieś należącą do Jana Pelcza.

Damianów, wś, pow. garwoliński, gm. Sobolew, par. Korytnica. W 1827 r. było tu